Psikolojik filmler izlemek bazen korkutucu ve zorlayıcı olabilir. İnsan kendini belki de her gün sorgulamaz. Ancak karşılaştığı bir durum veya sahne ona kendisini sorgulama gerekliliği hissettirebilir. Kendini sorguladığında ise belki de daha önce farkında bile olmadığı travmalarıyla yüzleşebilir.
Travmaların yanı sıra psikolojik filmler insanları sorgulamaya yönlendirir. Bazen bu sorgulamalar sayesinde cevabını bir türlü bulamadığınız sorunlara cevap bulabilirsiniz. Kimisinde gerçek olayların işlendiği ve izlediğinizde etkisinden uzun süre çıkamayacağınız en iyi psikolojik filmleri sizin için derledik. İyi seyirler dileriz.
1) Twelve Angry Men – 12 Öfkeli Adam (1957) | IMDb: 8.9
Yönetmen: Sidney Lumet
Oyuncular: Henry Fonda, Lee J. Cobb, Martin Balsam
Cinayetle suçlanan bir gencin akıbeti için karar verecek 12 jüri üyesi konu alınır. Eğer sanık suçlu bunursa cezası idam olacaktır. Gencin savunması tatmin edici değildir. Üstelik kaybettim dediği bıçağı olay yerinde bulunur. Jürinin çoğunluğu gencin suçlu olduğuna karar verir. Sadece 8 numaralı jüri gencin suçsuz olduğunu söyler. Bu jüri tek tek diğer jürileri ikna etmeye çalışır. Diğer jüri üyelerinin suçlu oyu vermesinin arkasında yatan sebepler arasında çoğunlukla yabancı düşmanlığı ve çoğunluğa uyma vardır. Psikolojik filmler listemizin en kült yapımlarından biri.
2) One Flew Over the Cuckoo’s Nest – Guguk Kuşu (1975) | IMDb: 8.7
Yönetmen: Milos Forman
Oyuncular: Jack Nicholson, Louise Fletcher, Michael Berryman
“One Flew Over the Cuckoo’s Nest” adlı kitaptan uyarlanan film hapishaneden kurtulmaya çalışan bir mahkumun hikayesini konu alır. Randle P. McMurphy adlı mahkum hapishaneden kurtulmanın yolunun akıl hastası rolü yapmak olduğunu düşünür. Hapishane yönetimi Randle’nin aykırı hareketlerini gözlemler ve akıl hastanesine sevk eder.
Randle akıl hastanesi yönetiminin de dikkatini hemen çeker. Aykırı ve başına buyruk hareketleri diğer hastalar için kötü örnek oluşturmaktadır. Akıl hastanesinde çalışmakta olan Ratched adlı hemşire ise Randle’yi göz hapsine alır. Yaptığı her hareketi izler. Bu ikili birbirine son derece zıt iki karaktere sahiptir. Bu zıtlık aralarında büyük bir gerilim yaratır.
3) Vertigo – Ölüm Korkusu (1958) | IMDb: 8.3
Yönetmen: Alfred Hitchcock
Oyuncular: James Stewart, Kim Novak, Barbara Bel Geddes
Yönetmen koltuğuna oturan Hitchcock’un kullandığı teknik filmin tarihte önemli bir yere oturmasına sebep olur. Dedektif Scottie Ferguson, bir suçluyu yakalamaya çalışırken çatıdan düşen ortağını kurtaramaz. Bu olayı atlatamayan Ferguson’da yükseklik korkusu başlar. Bu yükseklik korkusu iyice büyür ve vertigo hastalığına dönüşür. Bu hastalıkla boğuşurken mesleğine devam edemeyeceği için emekli olan Ferguson bir arkadaşına yardım etmek için tekrar çalışmaya başlar.
Arkadaşı karısı Madeleine’ni izlemesini ister. Bu izleme tahmin ettiğinden daha farklı ilerler. Çünkü Madeleine intihara meyillidir. İşleri yoluna koymaya çalışan Ferguson kendi içindeki korkularla da yüzleşmek zorunda kalır.
4) La Vita e Bella – Hayat Güzeldir (1997) | IMDb: 8.6
Yönetmen: Roberto Benigni
Oyuncular: Roberto Benigni, Nicoletta Braschi, Giorgio Cantarini
Guido ve öğretmen Dora birbirine delicesine aşık olur. Ortadaki pek çok zorluğu alt edip evlenirler ve bir çocukları olur. Her şey yolunda gidecek diye bekledikleri bir anda II. Dünya Savaşı başlar ve her şey tepetaklak olur. Yahudi oldukları için toplama kamplarından birine götürülürler.
Guido oğlunun bu ortamdan korkmaması için bir oyun yaratır. İçinde bulundukları durumu bir oyun parkuru olarak anlatır. Eğer bu parkurları tamamlarlarsa harika ödüller kazanacaklarını söyler. Özellikle oğlunun istediği o ödül tankını alabilmesi için bu parkurları tamamlamaları gerektiğini söyleyerek her şeyi oyunlaştırır.
5) Black Swan – Siyah Kuğu (2010) | IMDb: 8.0
Yönetmen: Darren Aronofsky
Oyuncular: Natalie Portman, Mila Kunis, Vincent Cassel
Nina son derece yetenekli bir balerindir. Annesi de balerin olan Nina’nın hayatının tümü, annesinin de etkisiyle dansa endekslenmiş bir haldedir. Bale yönetmeni Thomas Leroy, Kuğu Gölü Balesi’nde birkaç değişikliğe gitmeye karar verir. Masum saflık ile kötülüğün, şehvetin bir arada gösterimini yapmak ister.
Bu gösterim için aklına gelen kişilerin başında Nina gelir. İki rolü de yapması beklenen Nina beyaz kuğu iken harika olsa da siyah kuğuyu canlandırmada yeterli değildir. Nina’nın karşısında ise Lily vardır ve Lily siyah kuğuyu canlandırmada oldukça başarılıdır. Lily’e karşı kazanabilmek için gecesini gündüzüne katan Nina bu süreçte içindeki karanlık tarafla tanışır. Kendiyle bambaşka bir yüzleşme yaşayan Nina’nın hikayesi konu alınır.
6) Mary and Max (2009) | IMDb: 8.1
Yönetmen: Adam Elliot
Oyuncular: Toni Collette, Philip Seymour Hoffman, Eric Bana
Psikolojik filmler listemize bir animasyon film ile devam ediyoruz. Mary, Avustralya’da fakir bir ailenin kızıdır. Pek sosyal olmayan Mary’nin hayatla tek bağı Avustralyalı savaş gazisi olan mektup arkadaşıdır. Postaneye gittiğinde mektubu başka bir adrese New York’a postalamaya karar verir.
O adreste yaşamakta olan Max ise asosyal bir bireydir. Evden dışarı çıkmayan sosyal hiçbir ilişkisi olmayan Max bu mektuba cevap vermeye karar verir. Ortaya hiç beklenmedik bir dostluk çıkar. Filmde asperger sendromu konu alınır.
7) A Beautiful Mind – Akıl Oyunları (2001) | IMDb: 8.2
Yönetmen: Ron Howard
Oyuncular: Russell Crowe, Ed Harris, Jennifer Connelly
Nobel ödüllü matematikçi John Nash’ın hayatının anlatıldığı filmde şizofreni hastalığı konu alınır. Princeton Üniversitesi’ne burs kazanıp giden Nash, öğrencilik yıllarında oldukça asosyal bir gençtir. Bu asosyal kimlik günden güne şizofreni belirtileri sergilemeye başlar. Matematik dünyasında çığır açan teorilerle adından söz ettirirken bir yandan şizofreni ile mücadele etmeye çalışır.
8) The Sea Inside – İçimdeki Deniz (2004) | IMDb: 8.0
Yönetmen: Alejandro Amenabar
Oyuncular: Javier Bardem, Balén Rueda, Lola Duenas
Ramon Sampedro geçirdiği bir kaza sonucu yaklaşık 30 yı boyunca yatağa bağlı yaşamış birisidir. Hayatla hiçbir bağı olmayan Ramon’un hayatla tek ilişkisi deniz gören penceresidir. Hayatına giren iki kadından birisi ona hayatın ne olduğunu anlatmaya çalışır. Hayatın anlamını tattırmaya çalışır.
Ötenazi pek çok ülkede tartışmalı bir konudur. Film ötenaziyi dramatik bir şekilde seyirciyle buluşturur.
9) Memento – Akıl Defteri (2000) | IMDb: 8.4
Yönetmen: Christopher Nolan
Oyuncular: Guy Pearce, Carrie-Anne Moss, Joe Pantoliano
Christopher Nolan filmleri arasında en başarılı filmlerden biri. Kısa bir zaman diliminde hafızasını kaybetmiş Leonard Shelby, kendisini karısına tecavüz edip öldüren kişiyi bulmaya adamış birisidir. Farklı farklı ucuz otellerde kalıp sadece nakit para kullanır.
Bu arayış pek de kolay değildir. Çünkü garip bir hastalığı vardır ve bu hastalığın tedavisi yoktur. Kazadan öncesini hatırlayamadığı gibi bazen 15 dakika önce yaşadıklarını da unutur. Neden orada olduğunu, nereye gideceğini unutur. Memento, psikolojik filmler listemizin en popüler yapımlarından biri.
10) Stalker – İz Sürücü (1979) | IMDb: 8.1
Yönetmen: Andrei Tarkovsky
Oyuncular: Alisa Freyndlikh, Aleksandr Kaydanovskiy, Anatoliy Solonitsyn
Film, gelecekte farklı bir yaşam düzeninin olduğu, ismi olmayan bir ülkede geçer. Dünyaya düşen bir göktaşı ile yaşam düzeni etkilendiği gibi Zone adında yeni bir bölge oluşur. İnsanlar arasında farklı dedikodular ortaya çıkar.
Eğer o bölgeye girerseniz tüm tutkularınızın gerçek olacağı dedikodusu en çok inanılır olanıdır. Zone askerler tarafından korunan bir bölgedir ve bu bölgeye yeterli olgunluğa erişmiş Stalker’lar girebilmektedir ve oraya giren insanlara eşlik etmektedir. Filmin ana karakteri olan Stalker çevresindeki tüm itirazlara rağmen bölgeye girmek isteyen bir bilim insanı ve yazara eşlik eder.
11) Shutter Island – Zindan Adası (2010) | IMDb: 8.2
Yönetmen: Martin Scorsese
Oyuncular: Leonardo Di Caprio, Emily Mortimer, Mark Ruffalo
Teddy Daniels ve Chuck Aule isimli iki polis, akıl hastası olan Rachel Solando’nun ortadan kaybolması üzerine soruşturma yapmak için Shutter Adası’ndaki Ashecliffe Hastane’sine giderler. Bu adada tehlikeli akıl hastaları yatmaktadır.
Soruşturma için gittikleri hastanede esrarengiz olayların yaşanmasıyla işler çığırından çıkmaya başlar. Polis memurları bir noktadan sonra rüya ile gerçek arasındaki ayrımı yapmakta zorlanmaya başlarlar.
12) Rain Man – Yağmur Adam (1998) | IMDb: 8.0
Yönetmen: Barry Levinson
Oyuncular: Dustin Hoffman, Tom Cruise, Valeria Golino
Son derece maddiyete düşkün Charlie babasının ölümü üzerine ondan kalacak büyük bir mirasa konacağını hayal eder. Ancak varlığından dahi haberdar olmadığı abisi babasının vasiyeti üzerine tüm mirasa sahip olur. Ne yapıp edip o mirastan biraz olsun pay almak isteyen Charlie, klinikte yatan bakıma muhtaç otizmli abisi Raymond’ı klinikten kaçırıp uzun bir yolculuğa çıkarır.
Raymond matematik ve hafızalama konusunda o kadar yeteneklidir ki Charlie bu yeteneği kumarhanede kullanmak ister. Yol boyunca abisinin yaşamını zorlaştıran alışkanlıklarıyla zaman zaman sinirlense de bu yolculukta kendini de sorgulamaya başlar. Otizmin görünürlüğünü arttıran bu film 4 Oscar sahibidir.
13) The Machinist – Makinist (2004) | IMDb: 7.7
Yönetmen: Brad Anderson
Oyuncular: Christian Bale, Jennifer Jason Leigh, Aitana Sanchez-Gijon
Trevor bir yıldır uykusuzluk çeken bir fabrika işçisidir. Ne yaparsa yapsın bir türlü dinlenemeyen Trevor’un işi son derece konsantrasyon isteyen bir iştir. Ancak uykusuzluktan dolayı dikkatini bir türlü toplayamayan Trevor kendine notlar bırakmaya başlar.
Uykusuzluktan dolayı giderek kilo vermeye başlayan Trevor’un görüntüsünden dolayı iş arkadaşları ona güven duymazlar. Hayatında duygusal olarak bir şeyler yaşadığı bir fahişe vardır. Aynı zamanda son derece tutku duyduğu Maria vardır.
14) My Left Foot – Sol Ayağım (1989) | IMDb: 7.9
Yönetmen: Jim Sheridan
Oyuncular: Daniel Day-Lewis, Brenda Fricker, Alison Whelan
Christy Brown beyin felçli bir halde dünyaya gelir. Bunun sonucunda hareketlerini kontrol edemez. Tekerlekli sandalyeyle yaşamaya devam ederken sol ayağının bu felçten etkilenmediğini fark eder. Sol ayağını çalıştırmaya başlar ve hayata o ayakla tutunmaya çalışır. Sol ayağıyla romanlar, şiirler yazmaya başlar. Yazdığı romanlarla İrlanda edebiyatına adını altın harflerle yazdırır.
15) Identity – Kimlik (2003) | IMDb: 7.3
Yönetmen: James Mangold
Oyuncular: John Cusack, Ray Liotta, Amanda Peet
Kasırga olan bir gecede farklı dertlerle cebelleşen on yabancının yolları kesişir. Birbirini hiç tanımayan bu on kişi aynı otele sığınır. Ancak sığındıkları otelde bir güç tarafından cinayetler işlenmeye başlar. Cinayetleri seriye bağlayınca bir can pazarı haline döner ortam. Hayatta kalmak giderek zorlaşmaya başlar.
Ana karakter Malcolm Rivers şizofreni tedavisi gören, 10 farklı kişiliği olan birisidir. Otelde geçen olaylar aslında gerçek değildir. Hepsi hayali karakterlerdir. Doktorun yanlış yönlendirmeleri sonucu Malcolm, doğru iyileştirmeleri yapamaz. Psikolojik rahatsızlıklar doğru tedavi edilmediğinde cinayete sebep olabilir.
16) Lost Highway – Kayıp Otoban (1997) | IMDb: 7.6
Yönetmen: David Lynch
Oyuncular: Bill Pullman, Patricia Arquette, John Roselius
Fred Madison evli olduğu eşinin geçmişiyle ilgili hiçbir şey bilmez. Eşi ve kendi için yeni ve farklı bir düzen kurmak isteyen Fred huzurlu bir şekilde yaşarken geçmişten gelen bazı şeyler huzurunu bozar.
Karısının sürekli kendisini aldatacağını düşünerek bundan korkan Fred için işler giderek zorlaşmaya başlar. Karısı bir cinayete kurban gider ve Fred’de kişilik bölünmesi yaşanmaya başlar. Fred hapishaneye götürülür. Sabah uyandığında ise bambaşka bir yerde bulur.
17) The Blind Side – Kör Nokta (2009) | IMDb: 7.6
Yönetmen: John Lee Hancock
Oyuncular: Quinton Aoron, Sandra Bullock, Tim McGraw
13 kardeşe sahip, annesi uyuşturucu bağımlısı, babasının ise kim olduğu bilinmeyen bir gencin hayatı konu alınır. Okuma yazması olmayan, okulda başarısız olan bu çocuğun bir gün hayatı değişir. Zengin bir aile tarafından himaye edilmeye başladığında hayat bambaşka olur. Okulda futbol oynamaya başlar ve yeteneğini o zaman fark eder.
18) Driving Miss Daisy – Bayan Daisy’nin Şoförü (1989) | IMDb: 7.3
Yönetmen: Bruce Beresford
Oyuncular: Morgan Freeman, Jessica Tandy, Dan Aykroyd
Bayan Daisy zengin bir kadındır. Ancak kendini hiçbir zaman zengin olarak görmemiş, geldiği yeri hep hatırlamıştır. Yaşlandıkça bazı işlerini halledemeyen Daisy için bir şoför tutulur. Ancak kadın buna gerek olmadığını düşünür. Şoför Hoke’u başlarda sürekli azarlasa da ilerleyen günlerde aralarında bambaşka bir dostluk kurulur.
Bayan Daisy rolündeki Jessica Tandy bu performansıyla Oscar kazanan en yaşlı oyuncu ünavının sahibi olur.
19) Ordinary People – Sıradan İnsanlar (1980) | IMDb: 7.7
Yönetmen: Robert Redford
Oyuncular: Donald Sutherland, Mary Tyler Moore, Judd Hirsch
Yugoslav iç savaşı büyük yıkımların ve acı olayların yaşandığı bir trajedidir. Film bu savaşı konu alarak bir gün önce komşu olan insanların nasıl birbirlerini vahşice öldürebileceklerini gösteriyor. Bir anda bir sorun haline gelen din ve milliyet kavramları üzerine düşündürüyor.
Yedi asker kendilerine verilen bir haber sonucunda terk edilmiş bir çiftliğe giderler. Biraz zaman geçtikten sonra çiftliğe bir otobüs dolusu yüzlerinden korku belli olan insan getirilir. Askerler bu insanların düşman olduklarını söylerler. Acımasızca işlenen cinayetler son derece dokunaklı bir üslupla seyirciyle buluşuyor.
20) Joker (2019) | IMDb: 8,4
Yönetmen: Todd Phillips
Oyuncular: Joaquin Phoenix, Robert De Niro, Zazie Beetz
Batman filmleri izlemeyenlerin bile bildiği ünlü karakter Joker’in bu kez kendi hikayesini izliyoruz. Arthur Fleck komedyen olma hayalleri olan ve gündelik işlerde çalışan bir adamdır. Toplum tarafından her fırsatta dışlanmaya mahkum edilen Arthur annesi ile ile zor bir yaşam sürdürmektedir.
Babasını hiç tanışmamış olan Arthur’a en yakın arkadaşı “Happy” adını takar. Bu takma isim Arthur’un içindeki açıları bastırmasını kolaylaştırmaktadır. Stresli anlarında gülme krizine tutulan Arthur bu rahatsızlığı yüzünden kendini zor anların içinde bulur. Fakat sürekli türlü zorbalıklara maruz kalır ve tamamen aykırı bir karaktere bürünür. Psikolojik anlamda sallantılı ve geri dönüşü zor bir yola girmek üzeredir. Artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacaktır. Joker’e hayat veren oyuncu Joaquin Phoenix bu filmdeki performansıyla, 2020 Oscar ödüllerinde En İyi Erkek Oyuncu ödülüne layık görülmüştür.
21) The Number 23 – 23 Numara (2007) | IMDb: 6,4
Yönetmen: Joel Schumacher
Oyuncular: Jim Carrey, Virginia Madsen, Logan Lerman
Takıntılı kişilik bozukluğunun insan hayatına olan etkisini en iyi şekilde konu alan en iyi psikolojik filmlerden biri olan 23 Numara filmi kaliteli oyuncu kadrosuyla ve sürükleyici olay örgüsüyle fazlasıyla seyirciyi etkilemektedir.
Ana karakterler olan Walter Sparrow’ın kitapçıda denk geldiği kırmızı kapaklı bir cinayet romanı ve ona olan takıntısı hayatını değiştirecektir. Sinir bilimi, cinayet ve psikolojik türünde olan kitapta geçen olaylar 23 sayısı etrafında geçmektedir. Ayrıca kitapta geçen hikaye Walter’ı derinden sarsmıştır ve bunu kendi hayatındaki 23 sayısına yorumlayabileceği olaylara dikkat kesilmiştir.
22) Copying Beethoven – Beethoven’i Anlamak (2006) | IMDb: 6,8
Yönetmen: Agnieszka Holland
Oyuncular: Ed Harris, Diane Kruger, Matthew Goode
Yaratıcılık duygusu tüm sanatçıların ortak tabanı olup belirli bir aşamadan sonra buna bağlı yaşadıkları en büyük sorunlardan biri ise mevcut başarıları tekrar edememektir. Bu sorun Maestro Beethoven‘da ise çok daha büyük sancılarla gerçekleşmiştir. Özellikle son başarılı çalışmasının üzerinden yıllar geçmesine rağmen hala üzerinde çalıştığı bestesini bitirememesi bu büyük dehanın psikolojisini derinden sarsmaktadır.
Sağırlığının giderek artması, yaşadığı psikolojik sorunlar ve bunlara bağlı olarak giderek kendini daha yalnız hissetmesi içinde bulunduğu bunalımdan çıkış yolları aramaya itmiştir. Bu noktada da son bestesini belirttiği bir tarihte bitirebilmesi için tüm çalışmalarını kopya edebileceği birine ihtiyaç duyar ve o kişi de Anna Holtz olacaktır. Beethoven’in yaşamından esas olarak bazı yerleri kurgusal bazı yerleri gerçek hikayelerden oluşan film boyunca hem insanın sosyalleşme ve paylaşma ihtiyacının ne denli büyük olduğunun farkına varacak hem de yaratıcılığın ve sanatın ne denli ciddi bir emek istediğine tanıklık edeceksiniz.
23) Mulholland Drive – Mulholland Çıkmazı (2001) | IMDb: 7,9
Yönetmen: David Lynch
Oyuncular: Naomi Watts, Laura Harring, Justin Theroux
Betty Elms’in en büyük hayali Hollywood’da ünlü bir aktrist olmaktır. Bu yüzden kendisini buna adamış ve sonunda Hollywood’a doğru bir yolculuğa çıkmıştır. Hayatında her şey güzel giderken burada bir kadınla tanışır ve o kadın hayatını derinden etkiler. Başarılarına hayran kalması ve kısa sürede bağlanması Mulholland kavşağındaki trafik kazasına dek sürer. Gizemli ve oldukça sürükleyici anlatımıyla kendinizi aniden olayların içinde bulacağınız filmde bilinç ve bilinçaltı tüm eylemler birbirine karışmıştır.
2001 yılına damga vuran film kısa sürede adını duyurdu ve Cannes başta olmak üzere pek çok önemli film festivallerinden çeşitli ödüllerle döndü. Psikolojik gerilim türünün en güzel örneklerinden biri olan filmi izlemeniz şiddetle tavsiye ederiz.
24) Secret Window – Gizli Pencere (2004) | IMDb: 6,6
Yönetmen: David Koepp
Oyuncular: Johnny Depp, Maria Bello, John Turturro
Yazdığı gerilim romanlarıyla adını duyuran ve başarılı bir yazar olan Mort Rainey, bir gün karısı Amy’nin kendisini aldattığını gördüğünde büyük bir psikolojik bunalıma girer. Karısından boşandıktan sonra üstüne ‘yazar tıkanıklığı’ sorunuyla karşılaşan Rainey, hem yeni kitabı üzerine çalışabilmek için hem de yaşamış olduğu olayların etkisinden kurtulabilmek için New York’un ıssız bölgelerinden biri olan Tashmore gölü yakınlarında yaşamaya başlar. Bir gün John Shooter isimli esrarengiz adam’ın onu bularak kendi hikayesini çalmakla suçlar. Başta adamı dikkate almayan Rainey ise zamanla olayın büyüklüğünün ve tehlikesinin farkına varır.
Stephen King’in romanından sinemaya aktarılan film pek çok gösterimde ilk günlerinden gişe rekorları kırmış ve ödüllere aday gösterilmiştir. Başrollerinde Johnny Depp, Oscar ödüllü Timothy Hutton ve usta aktör John Turturroun bulunduğu film psikolojik filmler listesinde oldukça iddialı konumdadır.
This post is also available in: English
Yorumlar (0) Yorum Yap