Hepimizde olduğu gibi Einstein denilince akla yapmış olduğu diğer ispat ve bağıntılardan önce kendisiyle özdeşen Özel Görelilik Kuramı gelmekte.
Ancak bu kuramın uzun süre boyunca gerçek değerini elde edememesi ve Einstein’in tüm uğraşlarına rağmen gerçek deney ortamında ispatlayamaması ve yıllar sonra uzay yolcuklarıyla ispatlanabilmesi gibi trajik bir öyküye sahip olduğu da bilinen bir gerçektir.
Ancak bu öykünün baş kahramanı olan İngiliz astronom Arthur Stanley Eddington, Özel Görelilik Kuramı’nı gerçek anlamda gerçekleştirmeyi başarmış ve Einstein’in teorisini pratiğe dökmeyi başarmış ilk insandır.
1.Dünya Savaşı’nın en yoğun günlerinde teorisini tamamlayan Einstein, savaş koşulları, hükümetin propagandaları ve Avrupa’nın bilime karşı durduğu sert duruş nedeniyle bir türlü gerçek deney ortamında teorisinin ispatını tamamlayamamıştı.
Hatta Almanya dışında hiçbir yerde tanınmayan bu teoriye destek için Cambridge Üniversitesi Profesörü ve İngiliz Kraliyet Astronomi Topluluğu yetkilisi Eddington’a yazmış olduğu mektup insanlık tarihi için önemli bir kırılma oluşturmuştur.
Zaman içerisinde Görelilik Kuramının Britanya’ya yayılmasını sağlayan Eddington, savaş koşulları içerisinde Berlin’de kısılıp kalan Einstein için dış dünyaya açılan tek kapı haline gelmiştir.
Öyle ki Eddington’un Görelilik Kuramı üzerine ilk kitapları oluşturması, başta Cambridge olmak üzere pek çok okulda Einstein üzerine ilgi çekici dersler vermesi ve diğer bilim insanlarıyla iletişim kanalı oluşturabilmesi teorinin Almanya dışında da tanınmasına büyük olanak sağlamıştır.
Ancak yine de pratiksel olarak kanıtlanabilmesi için keşif yolculuğuna ihtiyaç duyuluyordu.
Savaşın ateşkes ilan edildiği Kasım ayında İngiltere Kraliyet Ailesinin de desteğini alarak hem Einstein’ın dünya kamuoyuna tanıtılması hem de heyecan yaratması için çaba gösterildi.
Savaş zamanında çektiği yokluktan ötürü ciddi derecede hasta olan Einstein bile bu konuda çok az şey biliyordu.
Hayatının son anlarını yaşamakta olan Einstein’in bu teoreminin gerçek anlamda da tanıtılabilmesi için tüm gayretlerini veren Eddington ve çalışma ekibi, 29 Mayıs 1919da başladıkları çalışmalarda sırasında Özel Görelilik sabitiyle orantılı yıldızlardaki ufacık değişimi yakalamayı başardılar ve olumlu sonuca oluştular:
“Einstein’ın teorisinin kanıtlandığını ve yeni bilimsel düşüncenin kabul edilmesi gerektiğini biliyordum.” – Eddington
Bu cümleler o kadar büyük bir heyecana yol açtı ki Kraliyet Topluluğu’nun başkanı, bunu “insan düşüncesinin en üst düzey başarılarından biri” olarak nitelendirdi. Times Dergisinin bir sonraki günkü ana manşeti ise “Bilimde Devrim” oldu.
Eddington böylelikle İngilizce konuşan ülkelerde yani dönemin bilinen dünyasının neredeyse tamamında Görelilik Kuramının temsilcisi olarak, gazetelerin ve dergilerin gittiği isim haline geldi. Einstein ise Almanya dışında pek tanınmayan bir akademisyenden, herkesin hakkında daha fazla şey bilmek istediği bir bilim insanına dönüştü.
Bu içerikler de ilginizi çekebilir:
This post is also available in: English
Yorumlar (0) Yorum Yap