Deniz filmleri ve su ile aranız nasıldır? Eğer su olmasaydı kültür de olmazdı, tarihteki tüm büyük uygarlıklar suyun kenarında veya suya yakın yerleşkelerde hayat bulmuştur. Hal böyle olunca su kültürün ayrılmaz bir parçası ve insanlığın sürekli aradığı yegâne hazineye dönüşmüştür. Kimi topluluklar denizleri ve okyanusları birer tanrı olarak kabul etmiş hatta onlara yüzyıllar boyu adak adamışlardır, kimileri denizleri birer gelir kaynağı olarak görmüş ve ticaret rotaları çizmişlerdir.
Denizler ve okyanuslar, edebiyatın, sinemanın ve aklımıza gelebilecek tüm sanat kollarının uzun yıllardır en önemli kaynaklarından biri, en çabuk akla gelen örneklerden biri yakın tarihimizden Ernest Hemingway mesela. Fakat bizim asıl konumuz mitoloji değil de günümüzde yani şu anki kültürümüzde denizlerin nasıl işlendiği. Bunun için de en popüler sanat, yani sinemadan sizler için deniz filmleri seçtik ve beğeninize sunduk.
1) Cast Away – Yeni Hayat (2000) | IMDb: 7.8
Yönetmen: Robert Zemeckis
Oyuncular: Tom Hanks, Helen Hunt, Paul Sanchez
Deniz filmleri dediğimizde akla en sık gelen senaryolardan birisi adada mahsur kalmaktır. Yıldız oyuncu Tom Hanks’in başrolünü ustalıkla oynadığı Cast Away filmi: klişe senaryo örgüsüne rağmen seyircilere bir adada tek başına mahsur kalmak ve bu durumun insan psikolojisine olan etkisini başarıyla aktarmış.
Tom Hanks’in oynadığı Chuck karakteri Fedex adlı Amerikan kargo şirketinde yüksek rütbeli bir yönetici, aynı zamanda bir yüksek lisans öğrencisi olan sevgilisi Kelly ile evlilik planları yapıyorlar. Karakterimiz Malezya’ya uçmaktayken uçağı kaza yapıyor ve tek kurtulan ve küçük bir adaya ulaşmayı başaran o oluyor. Uçak enkazından geriye kalan birkaç şey dışında yanında hiçbir eşyası ve kimsesi yok. Bu enkazdan geriye kalan şeylerden birisi de film tarihine ikonik bir şekilde geçmiş ve çoğumuzun bildiği o ünlü futbol topu. Eğer mizahi yönü yüksek ve güzel bir oyunculukla süslenmiş adada hayatta kalma filmi izlemek istiyorsanız, Cast Away tam size göre bir film.
2) Titanic – Titanik (1997) | IMDb: 7.8
Yönetmen: James Cameron
Oyuncular: Leonardo DiCaprio, Kate Winslett, Billy Zane
Deniz filmleri deyince listeye belki de en etkileyici aşk hikayelerinden biri olan; senelerce dünyanın en yüksek gişesi rekorunu elinde tutmuş(2009 yılında yine James Cameron’a ait olan Avatar bu rekoru aşmıştı) ve bu başarılarını da kazandığı Oscar ödülleriyle süslemiş Titanic’i eklemesek olmazdı.
Filmde yüksek sınıftan, soylu ve yine aynı kendisi gibi bir adamla nişanlı Rose ile aynı gemide seyahat eden fakat Rose’un aksine üçüncü sınıf biletiyle Titanic adlı geminin alt kademelerinde hayali olan Amerika’ya doğru gitmekte bir gencin; yani Jack Dawson’un aşk hikayesi anlatılıyor. Aynı zamanda film başarılı su altı sahneleriyle de dikkat çekiyor desek yalan olmaz. Eğer vaktinizi hüzünlü bir aşk filminde ağlayarak geçirmek istiyorsanız Titanic, ihtiyacınız olan gözyaşı miktarını karşılayacaktır.
3) Finding Nemo – Kayıp Balık Nemo (2003) | IMDb: 8.1
Yönetmen: Andrew Stanton, Lee Unkrich
Oyuncular: Albert Brooks, Ellen DeGeneres
Listeye bir de animasyon filmi alalım istedik, denizde geçen en güzel animasyon filmlerinden biri ise şüphesiz daha sonra Kayıp Balık Dori ile seriye dönüşmüş olan Kayıp Balık Nemo. 90’lı yıllarda doğanlar bu filmin ne kadar büyük bir ses getirdiğini eminim hatırlayacaklardır, animasyon tarihinde köşetaşı denilebilecek filmlerden birisine dönüşmüştü.
Filmde maceracı genç bir palyaço balığı olan Nemo, beklenmedik bir şekilde Great Barrier Reef’teki evinden bir dişçinin ofis akvaryumuna götürülür. Nemo’yu eve getirmek için endişeli babası Marlin ve dost canlısı ama unutkan bir balık Dory işbirliği yapmaya karar verir. Yol boyunca bu iki tatlı karakter vejetaryen köpek balıkları, sörfçü ahbap kaplumbağalar, hipnotik denizanaları, aç martılar ve daha fazlasıyla tanışır biz de onların hem heyecanlı hem de komik maceralarını izleriz.
4) The Life Aquatic with Steve Zissou – Suda Yaşam (2004) | IMDb: 7.3
Yönetmen: Wes Anderson
Oyuncular: Bill Murray, Owen Wilson, Anjelica Huston
Listeye genellikle gişe filmlerini ekledik, fakat deniz filmleri sadece yüksek gişe gelirleri için çekilmiyor. Bunun bir örneğini de usta yönetmen Wes Anderson’un; The Life Aquatic with Steve Zissou’sunda görebiliyoruz. Film listeye eklediğimiz diğer filmlere göre çok daha sanatsal ve bağımsız bir sinema anlatımına sahip diyebiliriz. Wes Anderson’un diğer filmlerinde de karşımıza çıkan absürt karakterler ve olaylar bu filmde de sık sık kendisini göstermekte.
Filmde okyanus bilimci Steve Zissou, denizaltı mürettebatından bir üyesini yiyip bitiren nadir köpek balığından öcünü almaya yemin eder. Düzenli ekibine ek olarak, teknesinde Zissou’nun babası olduğuna inanan bir adam olan Ned ve evli bir adamdan hamile bir gazeteci olan Jane de ona katılır. Denizde seyahat ederken, kimi zaman korsanlarla ve kimi zaman belki de daha travmatik bir şekilde, uzun süredir görüşmediği karısı Eleanor da dahil olmak üzere Zissou’nun geçmişinden çeşitli kişilerle karşılaşırlar.
5) Life of Pi – Pi’nin Yaşamı (2012) | IMDb: 7.9
Yönetmen: Ang Lee
Oyuncular: Suraj Sharma, Irrfan Khan, Adil Hussain
Aldığı dört Oscar ile kendi zamanının en çok konuşulan deniz filmleri içinde yer alan Life of Pi, farklı hikaye anlatımıyla ön plana çıkmıştı. Film bir gemi enkazının onları Pasifik Okyanusu’nda başıboş bırakmasından sonra kendisini sırtlan, zebra, orangutan ve Bengal kaplanıyla birlikte bir kayıkta bulan bir hayvanat bahçesi bekçisinin oğlu olan Pi adındaki Hintli bir çocuğun hikayesini anlatır.
Baş karakterimiz kendisini bulduğu bu durumda Richard Parker adlı Bengal kaplanının bir öğünü haline gelmemek için farklı çabalar verir, bu sırada da bu iki hayatta kalma mücadelesi veren karakterin başına birçok farklı olay gelir. Filmin dikkat çeken diğer bir özelliği ise baş rolü canlandıran Suraj Sharma’nın başarılı performansına rağmen aslında ilk oyunculuk deneyimi olması.
6) Pirates of the Caribbean: The Curse of the Black Pearl – Karayip Korsanları: Siyah İnci’nin Laneti (2003) | IMDb: 8.0
Yönetmen: Gore Verbinski
Oyuncular: Johnny Depp, Orlando Bloom, Keira Knightley
Disney’in milyonlarca dolarlık bir franchise haline getirdiği serisi Karayip Korsanları, deniz filmleri deyince akla ilk gelen filmlerden bir diğeri. Johnny Depp’in çılgın kaptan Jack Sparrow rolüyle akıllara kazınan başarılı performansı da yine aynı seriden çıkma. Siyah İnci’nin Laneti ise Karayip Korsanları serisinin ilk filmi ve çoğu sinema otoritesine göre de en başarılı olanı. Serinin şimdiye kadar beş adet filmi bulunmakta, altıncısının çekileceği ise başlığı ve tarihi belli olmasa da Disney tarafından duyuruldu.
Filmde 18. yüzyıldan kalma özgür bir korsan olan Jack Sparrow, Port Royal’i yağmalamaya kararlı rakip bir korsanla tartışır. Valinin kızı kaçırılınca Sparrow, kızın aşkının onu kurtarmasına yardım etmeye karar verir.
7) Waterworld – Su Dünyası (1995) | IMDb: 6.2
Yönetmen: Kevin Reynolds
Oyuncular: Kevin Costner, Jeanne Tripplehorn, Dennis Hopper
Sinema tarihinin en tartışılan filmlerinden birisi ve 90’ların unutulmaz deniz filmlerinden birisi haline gelen Waterworld listede muhakkak olmalıydı. Dev bütçesine rağmen çoğu sinema eleştirmeni tarafından acımasızca yargılanan Waterworld; aslında eleştirmenlerin aksine çok büyük bir hayran kitlesine de sahip. Eğer siz de B filmi denilen türün hayranıysanız Waterworld kesinlikle izlemeniz gereken bir film.
Kutuplardaki buzulların eridiği ve Dünya’yı sıvı bir gezegen haline getirdiği fütüristik bir dünyada, güzel bir barmen, mutant bir denizciyi yüzen bir ada hapishanesinden kurtarır. Fakat yanlarında Enola adındaki küçük kız da gelmiştir ve Enola bu fütüristik dünyada bulunabilecek en değerli hazinelerden birine sahiptir. Bu durum ise kahramanlarımızın başına türlü sorunlar açmaktan geri kalmayacaktır.
8) In the Heart of the Sea – Denizin Ortasında (2015) | IMDb: 6.9
Yönetmen: Ron Howard
Oyuncular: Chris Hemsworth, Cillian Murphy, Brendan Gleeson
1800’lerin başında Amerika’ya yeni taşınmış öncülerin en büyük kaynaklarından birisi uçsuz bucaksız okyanuslara açılıp devasa balinalar yakalamaktı. Bu edebiyatta ve birçok Amerikan halk öyküsünde yer bulan bir hadise olmakla birlikte, şu an soyu tükenmekte olan sevimli deniz memelilerinin bu denli az sayıda kalmasındaki en büyük etkenlerden biri olarak gösterilir.
Bizim filmimiz ise tam da bu dönemlerde Amerikalı bir grup denizcinin; balina sayıları artık kıyıda azaldığı ve uzak denizlerde görülmeye başladığı için günler süren tehlikeli bir yolculuğa çıkmasını konu alıyor. 1820 kışında, New England balina avcılığı gemisi Essex, kimsenin inanamayacağı bir şey tarafından saldırıya uğrar: daha önce kimsenin görmediği kadar devasa büyüklükte bir balina ve neredeyse aynı büyüklükte insani bir intikam duygusu. Film yer yer yüksek gerilim ögeleri taşıyor, özellikle açık deniz veya derin deniz korkunuzu yeniden hissetmek istiyorsanız filmden çok keyif alacaksınız.
9) Triangle – Şeytan Üçgeni (2009) | IMDb: 6.9
Yönetmen: Christopher Smith
Oyuncular: Melissa George, Joshua McIvor, Jack Taylor
Listeye bir adet düşük bütçeli (listedeki diğer filmlere göre tabii) gerilim filmi de koymak istedik. Bu türün birçok ilgilisi olduğunu hatta sadece bu tarz filmleri araştıranların da aramızda olduğunu biliyoruz tabii ki. Bu tarz filmlerin verdiği keyif gerçekten bir başka oluyor, insan bazen kalite değil de sadece kafa dağıtmak istiyor. Bu listenin kafa dağıtmalık filmi ise kesinlikle Triangle.
Filmde başrol Jess, bir grup genç arkadaşıyla bir yatta yelken açar, fakat yanlış bir şeyler olduğu hissinden bir türlü kurtulamaz. Yat bir fırtınayla karşılaştığında ve grup can güvenliğini sağlamak için geçen bir okyanus gemisine binmek zorunda kaldığında şüpheleri boşa çıkmaz, Jess bu geminin içinde daha önce de bulunduğunu; hatta birçok kez bulunduğunu fark eder ve kahramanlarımız için defalarca tekrarlayan olaylar gelişir.
10) Gemide (1998) | IMDb: 8.0
Yönetmen: Serdar Akar
Oyuncular: Erkan Can, Haldun Boysan, Yıldıray Şahinler
Amerika ve Avrupa sinemasında deniz ve denizcilik ne kadar önemli bir yer tutuyorsa aynı şekilde bizim sinema kültürümüz için de bir o kadar değerli diyebiliriz. Listenin bu kısmından itibaren Türk deniz filmleri ile devam edeceğiz. Bunlardan büyük ihtimalle en ünlüsü olan ve 90’larda Eşkıya gibi başyapıtlarla parlayan Türk sinemasının bir ferdi olan Gemide, oldukça başarılı bir dram filmi. Aynı zamanda unutulmaz diyalogları hala dillerde dolaşmakta.
Bir grup denizci, sadece küçük dünyalarında sıcak, samimi ve yalanlarla dolu kalmak ister, ancak bir hayat kadınını kaçırmaları sonucu gemideki tüm durağan olaylar bir anda değişir. Kahramanlarımız hiç beklemedikleri sorunlarla yüzleşmek zorunda kalırlar.
11) Sarmaşık (2015) | IMDb: 8.1
Yönetmen: Tolga Karaçelik
Oyuncular: Nadir Sarıbacak, Hakan Karsak, Özgür Emre Yıldırım
Kelebekler filmi ile aldığı Sundance ödülünü ülkemize getirerek bizi gururlandıran Tolga Karaçelik’in en önemli filmlerinden birisi ise Sarmaşık. Film aslında hikayesi bakımından Gemide ile de sık sık karşılaştırılmakta. Tahmin edebileceğiniz gibi filmlerin ikisi de gemide geçiyor. Fakat aslında Tolga Karaçelik bize Sarmaşık’ta çok daha modern bir hikaye sunmuş.
Aylarca maaşsız kalan bir Türk yük gemisindeki zaten huysuz olan mürettebat Mısır’ın bir limanına varır ve Liman Başkanlığının onlara haciz uyguladığını öğrenir. Açıkta demirleme emri verilen gemide, kalan mürettebatın pasaportlarına el konulur ve gemi sahibinin borçları ödenene kadar gemiyi muhafaza etmesi gerektikleri söylenir. Otoriter Kıbrıslı kaptan, onun dindar yardımcısı, cana yakın bir aşçı ve gemiye yeni gelen üç kişi arasında(bir çift uyuşturucu bağımlısı ve neredeyse dilsiz, iri yarı Kürt) arasında hızla gerilim yükselir. . Aylar geçtikçe yemek ve eğlence azalır, ittifaklar değişir ve erkekler çiğ hayal kırıklıklarını birbirlerinden çıkarırlar.
12) Nadide Hayat | IMDb: 6.4
Yönetmen: Çağan Irmak
Oyuncular: Demet Akbağ, Alican Akdoğan, Sevil Aki
Kadın başrol olan bir film kullanmadan listeyi bitirmek istemedik. Yılların usta oyuncusu Demet Akbağ, bu filmde usta yönetmen Çağan Irmak ile birlikte çalışıyor. Film konusu bakımından Türk film standartlarına göre gayet feminist bir film diyebiliriz. Filmdeki baş rolümüz Nadide bir anda 30 yıllık eşini kaybetmesiyle birlikte kendini büyük bir boşluğun içerisinde bulur. Bu boşluğu her gün başka aktiviteler ve hobiler ile doldurmaya çalışır. Fakat bir gün bu yaptıklarının hiçbirisi ona yeterli gelmez ve kendini kanıtlamak isteyen Nadide bir aftan yararlanarak yarım kalan üniversite hayatını tamamlamaya karar verir. Tüm bunların arasında Nadide kendini gizemli bir kaptanla denizin ortasında bulur ve olaylar gelişir.
This post is also available in: English
Yorumlar (0) Yorum Yap