Dünya tarihi boyunca milyonlarca hayvan türü çeşitli sebeplerle yok oldu. Ancak insanların doğa üzerinde hakimiyet kurmaya başlamasıyla birlikte değişen iklim şartları, kaçak avlanma, habitat yok edimi gibi nedenlerden dolayı hayvan türlerinin nesli çok daha hızlı bir şekilde tehlikeye girdi.
Dünyanın farklı bölgelerinde, pek çoğumuzun ismini bile duymadığı hayvanlar, onlara verdiğimiz zararlar yüzünden yok oluyorlar. Bizler de biraz olsun bilinçlenmek adına nesli tükenme tehdidi altında olan hayvanları bir listede derledik. Gelin, her biri birbirinden eşsiz görünüme ve özelliklere sahip bu hayvanları yakından tanıyalım.
Komodo Ejderi
Ortalama 3 metre uzunluğa ve yaklaşık 70 kilogram ağırlığa sahip olan Komodo Ejderi, aynı zamanda dünyanın en büyük kertenkelesi unvanına sahip. Adını Endonezya’ya bağlı Komodo Adası’ndan alan tür, Komodo Adası haricinde yine Endonezya’ya bağlı Rintja ve Flores adalarında yaşıyor. Yaşamlarını ise çoğunlukla otlak alanlarda sürdürüyorlar. İnsanların onların yaşadığı yerlere yerleşerek doğal ortamlarına zarar vermesi, hem onları hem de onların avlarını avlamaları gibi sebepler yüzünden soyu tükenme tehlikesi yaşayan hayvanlardan biri durumuna geldiler.
Sumatra Kaplanı
En küçük kaplan türü olarak da bilinen Sumatra Kaplanı, adını Endonezya’nın batısındaki Sumatra Adası’ndan alıyor ve sadece burada yaşıyor. Genellikle alçak veya yüksek ormanlık alanlarda görülüyorlar. Adadaki tarım ve çiftçilik faaliyetleri yüzünden yaşam alanları oldukça daralan bu tür, bununla birlikte ne yazık ki insanlar tarafından da avlanıyor.
Caretta Caretta
Deniz kaplumbağası olarak da bilinen bu tür, başta Türkiye ve Yunanistan olmak üzere Akdeniz sahillerinde görülmekte. Özellikle ülkemizin güney sahillerindeki yumurtlama alanları büyük önem taşıyor. Caretta Ceratta’lar, yumurtalarını kumsallara açtıkları çukurlara gömdükleri için insanlarla iç içe bir yaşıyorlar. Milyonlarca yıldır var olduğu tahmin edilen bu hayvanların nesli ise gerek insanların onların yaşam alanlarında faaliyet göstermesi gerek de ışık kirliliği gibi faktörler yüzünden tükenme tehdidi altında.
Borneo Fili
Güneydoğu Asya’daki Borneo Adası’nda yaşayan bu filler, Asya fillerine kıyasla 50 cm daha kısadır. Borneo fillerinin esas yaşam yerlerinin Borneo Adası olduğunu biliyoruz. Fakat Afrika’da da bu türe rastlandığına dair raporlar bulunuyor. İnsanların adadaki otlak alanları yok etmesi, Borneo Fili’nin neslinin tükenme tehlikesi altında bulunmasının en önemli sebebi olarak görülmekte.
Altın Başlı Langur
Adını hayranlık uyandıracak renkli postundan alan Altın Başlı Langur, Himalaya halkı tarafından uzun süre kutsal kabul edilen bir hayvan. Farklı bir tür olarak kabul edilmeleri ise 1950’lere dayanıyor. Yıllardır koruma altında olsalar bile nesli tükenmek üzere olan türler arasında yer alıyorlar.
Deniz İguanası
Yalnızca Galapagos Adaları’nda yaşayan ve dünyadaki tek okyanus kertenkelesi unvanını taşıyan Deniz İguanası, bilinen modern kertenkeleler arasında en ilgi çekici görünüme sahip olan türdür. Sırtındaki dikenler sayesinde çok az avcısı olmasına rağmen henüz yetişkinliğe erişmemiş gençler ve yumurtadan yeni çıkanlar savunmasız oldukları için sıçanlar, vahşi köpekler ve kediler tarafından avlanıyorlar. Bu yüzden soyları tükenme tehlikesi altında.
Dağ Gorili
Ağırlıklı olarak Uganda’da bulunan ve dağların yüksek kesimlerindeki ormanlık alanlarda yaşayan Dağ Gorili’nin sayısı, 2018’de hazırlanan bir raporda 1000’in üzerinde gözükmekteydi. Ancak günümüzde sayılarının 900’den az olduğu tahmin ediliyor.
Vaşak
Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika olmak üzere oldukça geniş bir alana yayılan vaşaklar, özellikle kaçak avlanma ve doğal yaşamın bozulmasından dolayı sayıları azalan türlerden biri. Buna rağmen, yaşadıkları ülkelerde avlanmalarına yönelik herhangi bir yasak bulunmuyor. Özellikle Türkiye’de bulunan vaşakların sayısının düzenli şekilde azaldığı belirtiliyor.
Panda
Nesli tükenmekte olan hayvanların simgesi olan, sevimli görünümleri ve uyuşuk yaşam tarzlarıyla hemen herkesin sevgilisi pandalar, bilindiği üzere uzun yıllardır koruma altında. Çin’in Yangtze Havzası’ndaki bambu ormanlarında gözetim altında yaşayan bu türün sayısı 1000 civarında. Bunun haricinde yine koruma altında tutulan 100’e yakın panda da hayvanat bahçelerinde bulunuyor.
Cava Gergedanı
Adını Endonezya’da bulunan Cava Adası’ndan alan Cava Gergedanı, aynı adada bulunan Ujung Kulon Milli Parkı’nda yaşıyor. Cava Gergedanları adını Endonezya’daki adadan alsa da bir zamanlar Çin’in güneyine kadar uzanan bir yaşam alanına sahip idi. Çin tıp literatüründe yer alan yaygın inanışa göre gergedan boynuzunun şifa verici güçleri olduğuna inanılıyor. Oysa ki gergedan boynuzunun bilimsel olarak bilinen hiçbir etkisi bulunmuyor. Zaten nesli tehlikede olan türün, inançla birlikte avlanması artmış ve nesli tehlike altına girmiştir. Şu anda tahmini 60 civarı Cava Gergedanı kaldığı düşünülmekte.
Mekong Dev Yayın Balığı
Mekong Dev Yayın Balığı, Güney Doğu Asya’nın en önemli su kaynaklarından olan Mekong Irmağı’nda yaşıyor ve adını bu ırmaktan alıyor. Araştırmalara göre dünyanın en büyük yayın balığı olan, aynı zamanda henüz kesin olmasa da dünyanın en büyük tatlı su balığı olarak bilinen tür, yenilen bir balık olduğu için avlanmakta. Bu yüzden de türün sayısı gitgide azalmaktadır.
Leopar
Leoparlar, Kuzeydoğu ve Sahra Altı Afrika’nın yanı sıra Orta Asya, Çin ve Hindistan olmak üzere çok geniş bir yaşam alanına sahipler. Nesli tükenen hayvanlar dediğimiz zaman akla gelen ilk türlerden olmasa bile onlar da gerek doğal yaşam alanlarının yok olması gerek de avlanma yüzünden nesli tehlikede olan türlerden biri.
Siyah Ayaklı Dağ Gelinciği
Kuzey Amerika’ya özgü memeli bir hayvan olan bu tür, günümüzde sadece Amerika’da yaşamaktadır. Kanada’da ise nesli tükenmiştir. Yaşadıkları otlakların azalması ve çeşitli hastalıklar yüzünden tamamen yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalsalar da bilim insanlarının uyguladığı üreme programı sayesinde hatırı sayılır bir sayıya ulaştılar. Ancak tehlike devam ediyor.
Kutup Ayısı
Küresel ısınmanın simgesi olan türün, iklim değişiklikleri yetmiyormuş gibi bir de insanlar tarafından avlanması kutup ayılarının sayılarını oldukça azalttı. Kutup ayıları, her ne kadar bazı ülkeler ve çeşitli uluslararası çevre ve hayvan örgütleri tarafından korunmaya çalışılsa da yakın gelecekte bu türün nesli yok olma tehlikesiyle karşı karşıya.
Sumatra Orangutanı
Sadece Endonezya’nın Sumatra Adası’nda yaşayan ve buraya özgü olan tür, doğal ortamında 50’li yaşlarına kadar yaşayabiliyor. Ancak insanların onların yaşam alanlarına verdikleri zarar yüzünden nesli tükenme tehlikesi altında.
Cross River Gorili
Nijerya ve Kamerun’da görülen ve oldukça özel bir tür olan Cross River Gorili, insana benzerliği ile dikkat çekiyor. Fakat Cross River Gorili’nin yaşadığı bölgede eti çok seviliyor. Bu nedenle Nijerya ve Kamerun’lu avcılar tarafından avlandığı için çok yakın zamanda nesli tükenecek hayvanlardan biri konumunda.
Çita
Yaygın olarak Doğu ve Güneybatı Afrika’da yaşayan çitalar, en hızlı kara hayvanı olarak biliniyorlar. Doğal ortamlarında uzun yıllar hayatta kalabiliyor olsalar da, bölgedeki yerleşimcilerin çitaların doğal ortamlarını yok etmesi nesillerini tükenme tehlikesiyle karşı karşıya bırakıyor.
Deri Sırtlı Deniz Kaplumbağası
Tüm tropikal ve tropik altı okyanuslarda bulunan, aynı zamanda yaşayan en büyük kaplumbağa olan bu türün, yaşam alanlarına müdahale, yumurtaların diğer vahşi hayvanlar tarafından yenmesi, kirlilik, bilinçsiz balıkçılık gibi sebeplerle nesli tehlike altında.
Vaquita (Meksika Yunusu)
Nadir görülen ve sadece Kaliforniya Körfezi’nde yaşayan bu yunus türü, gerek sınırlı bir alanda yaşadığı gerek de balıkçı ağlarına kolaylıkla takıldığı için nesli hızla tükenen hayvanlar arasında yer alıyor.
This post is also available in: English
Yorumlar (0) Yorum Yap