İran filmleri, sinema dünyasının en beğenilen filmlerindendir. Konuları ve çekim tarzı ile sinemaseverler tarafından büyük beğeni toplayan, gelmiş geçmiş en beğenilen İran filmlerini sizin için derledik. İyi seyirler dileriz.
20) I’m Taraneh – Ben Taraneh (2002) | IMDb: 7.1
Yönetmen: Rasoul Sadrameli
Ben Taraneh, annesi vefat etmiş ve babası hapiste olan 15 yaşındaki bir lise öğrencisi Taraneh’in zorlu yaşamını anlatıyor. Taraneh büyük annesiyle birlikte yaşıyor ve yarı zamanlı bir tezgahtar olarak çalışıyordur. Amir adında bir halı satıcısıyla birbirlerinden hoşlanan çift evlenmeye karar verir. Taraneh mezun olur olmaz evlenirler fakat Amir, Taraneh’in umduğu gibi biri değildir. Çift karşılıklı anlaşarak ayrılır. Ayrıldıktan sonra Taraneh hamile olduğunu anlar. Başına geleceklerin ilk habercisidir bu hamilelik… Ben Taraneh, En iyi Kadın Oyuncu dalında Bronz Leopar kazandı.
19) Mehman-e Maman – Annemin Misafiri (2004) | IMDb: 7.2
Yönetmen: Dariush Mehrjui
İran filmleri listesinin olmazsa olmazlarından birisi Annemin Misafiri filmdir. Bir ailenin hikayesini konu alan komedi filmidir. İranlı yazar Houshang Moradi Kermani’nin aynı adlı kitabına dayanan filmde fakir bir ailenin annesi, yeğeninin ve karısının ziyarete geleceklerini öğrenir. Maddi olarak yetersiz koşullara sahip evin nasıl görüneceği konusunda endişeye kapılan anne, misafirleri için elinden geleni yapmaya koyulur. Kocası, misafirlerin akşam yemeğine kalmaları için ısrar eder ancak misafirlere hazırlayacak bir şeyleri yoktur. Bu sebeple tüm komşuları yemek hazırlamaları için onlara yardımcı olur. Ortaya hem rengarenk bir sofra hem de keyifli bir film çıkar.
18) Offside – Ofsayt (2006) | IMDb: 7.3
Yönetmen: Jafar Panahi
Ofsayt, İran ve Bahreyn arasında kadınlara izin verilmeyen kritik bir futbol maçına kılık değiştirerek giren bir grup kadının hikayesini anlatıyor. İran’da kadınların insan haklarının nasıl ihlal edildiğini anlatmak için futbol oyununun bir araç olarak kullanıldığı filmin hikayesi yönetmen Panahi’nin kızının yaşadığı benzer bir olaydan esinlenerek yazıldı. Ofsayt , kadın ve erkek arasındaki ilişkinin portresini yapması açısından da oldukça dikkat çekicidir. Birçok İran filmi gibi, kadın ve erkek arasındaki sınırlandırılmış ilişkileri doğallaştırmanın bir yolu olarak ağırlıklı olarak dış mekanlar kullanılır. Ofsayt, 2006 yılında Berlin Uluslararası Film Festivali’nde Jüri Büyük Ödülü’nü kazandı.
17) Khesht va Ayeneh – Tuğla ve Ayna (1964) | IMDb: 7.6
Yönetmen: Ebrahim Golestan
Tuğla ve Ayna, Golestan’ın ilk uzun metrajlı dram filmdir. 1964 yapımı İran klasiklerinden Tuğla ve Ayna’da bir taksi şoförü Hashem arabasına aldığı müşterinin bıraktığı terk edilmiş bir bebeği arka koltukta bulur. Kadının izini sürmek için çeşitli yollar deneyen Hashem hiçbir şey bulamaz. Hashem bebekten kurtulmak isterken kız arkadaşı Taji ise bebeği sahiplenmek ister. Hashem doğru olanı yapmak ve beladan uzak durmaya çalışır.
16) Zamani Baraye Masti Asbha – Sarhoş Atlar Zamanı (2000) | IMDb: 7.7
Yönetmen: Bahman Ghobadi
Sarhoş Atlar Zamanı, İran ve Irak arasında hayatta kalmaya çalışan İranlı bir Kürt ailenin hikayesini anlatıyor. Ameneh genç bir kızdır; iki erkek kardeşinden biri olan Madi ağır engellidir. Madi’nin ameliyat olması gerekli ancak masrafları karşılamak Ameneh için çok zordur. Ameliyat masraflarını karşılamak için Iraklı bir adamla evlenmeyi kabul eder. Sarhoş Atlar Zamanı, 2000’de Cannes Film Festivali’nde Camera d’Or Ödülü’nün kazananlarından biri oldu. Ayrıca Chicago Uluslararası Film Festivali’nde Jüri Özel Ödülü ve Edinburgh Film Festivali’nde En İyi Film Ödülü’nü kazandı.
15) Le Passe – Geçmiş (2003) | IMDb: 7.7
Yönetmen: Asgar Farhadi
Farhadi karmaşık insan ilişkileri ve duygulara dair keskin bir bakış açısı sunuyor. Bir Ayrılık ve Elly Hakkında filmlerinden aşina olduğunuz incelikler ve duygusal belirsizliği bu filmde de görebilirsiniz. Geçmiş, diğer Farhadi filmlerinden farklı olarak biraz daha romantik ilişkilere odaklanıyor ve olaylar teokratik Tahran’da değil Paris’te geçiyor. Dört yıllık ayrılıktan sonra Ahmed Tahran’dan Paris’e döndüğünde ayrı yaşadığı Fransız eşi Marie, yeni erkek arkadaşı ile evlenebilmek için boşanma prosedürlerinin tamamlanmasını ister. Ahmed Marie’nin genç kızı Lucie ile ilişkisindeki sorunları keşfeder ve bir sırrı ortaya çıkarır.
14) Forushande – Satıcı (2006) | IMDb: 7.7
Yönetmen: Asgar Farhadi
Satıcı, İran filmleri arasında seyirci tarafından en beğenilen filmlerden birisidir. Asghar Farhadi’nin Oscar kazanan ikinci filmi Satıcı’da Emad ve eşi Rana, Arthur Miller’ın Death of a Salesman’ın sahne prodüksiyonunda çalışan aktörlerdir. Tahran’daki dairelerini terk etmek zorunda kalan çifte tiyatrodan bir arkadaşları kiralık daire bulur. Ancak odalardan biri önceki kiracının eşyalarıyla doludur. Kiracı, yeni bir ev bulana kadar eşyalarını çıkarmayacaktır. Bir gece Rana duş alırken apartmanın zili çalar ve kocası Emad olduğunu düşünerek kapıyı açık bırakıp duşa döner. Gelen kişi kocası değildir. Kocası eve döndüğünde her yerde kan revan içindedir. Satıcı, Cannes Film Festivali ve daha birçok festivalden ödülle ayrıldı.
13) Badkonake Sefid – Beyaz Balon (1995) | IMDb: 7.7
Yönetmen: Jafar Panahi
Jafar Panahi’nin ilk uzun metrajlı filmi Beyaz Balon’un senaristliğini Abbas Kiyarüstemi yapmıştır. Tahran’da yaşayan bir anne ve 7 yaşındaki kız çocuğu, alışveriş yaparken bir dükkânda akvaryum balığı görürler. Razieh annesini balıkları alması için ikna eder. Annesi Razieh’e balığı alması için para verir ancak kız çocuğu parayı kaybeder. Kardeşi Ali ile birlikte paranın peşine düşerler. Beyaz Balon, 1995 Cannes Film Festivali’nde Prix de la Camera d’Or dahil olmak üzere uluslararası birçok ödül kazandı. Guardian bu filmi tüm zamanların en iyi 50 aile filminden biri olarak listeledi.
12) Baran (2001) | IMDb: 7.8
Yönetmen: Majid Majidi
İran’da Afganistan sınırına yakın bir şantiyede, 17 yaşındaki Lateef çaycı olarak çalışır. Çalışmayı pek sevmeyen Lateef Afgan işçi Rehmat ile tanıştığında hayatı değişir. Rehmat Lateef’in işini elinden almıştır. Lateef bu durumdan rahatsızdır ve Rehmat’la uğraşmaya başlar ancak Rehmat’ın erkek kılığına girmiş kadın olduğunu fark edince Lateef’in ona olan bakışı tamamen değişir. Baran, Montreal Uluslararası Film Festivali’nde En İyi Film Ödülü’nü ve daha birçok uluslararası film ödülünü kazandı.
11) Ta’m e Guilass – Kirazın Tadı (1997) | IMDb: 7.8
Yönetmen: Abbas Kiarostami
Orta yaşlı bir adam olan Bay Badii’nin hayatına son verme ve bu çabasında kendisine yardım edecek birini bulma kararlığını anlatıyor. Tahran şehrini çevreleyen toprak tepelerde dolaşan Bay Badii, planında kendisine yardım etmesi için üç adama para teklif eder. Her birine yolun kenarında bir delik gösterir ve her birinin şafak vakti geri gelmesini ve adını üç kez bağırmasını söyler. Bay Badii cevap vermezse, her birinden deliğe yirmi kürek toprak atmasını ister. İlk iki adam bu teklifi reddeder ancak üçüncüsü Bay Badii’yi vazgeçirmeye çalışır. Kirazın tadı 1997’de Altın Palmiye Ödülü’nü kazanmıştır.
10) Persepolis (2007) | IMDb: 8.0
Yönetmen: Vincent Paronnaud & Marjane Satrapi
Persepolis, İran filmleri arasında en büyük ses getiren filmlerin başında gelir. 2007 yılında çekilen Persepolis siyah beyaz animasyon biyografik drama filmidir. Persepolis, Marjane Satrapi’nin aynı adlı otobiyografik çizgi romanına dayanıyor. Arka planında İran Devrimi’ni konu alan film İran’da büyüyen küçük bir kız olan Marjane’nin küçüklük hikayesini anlatıyor. Persepolis, 2007 Cannes Film Festivali’nde Jüri Özel Ödülü’nü kazandı ve En İyi Animasyon Filmi dalında Akademi Ödülü’ne aday gösterildi.
9) Darbareye Elly – Elly Hakkında (2009) | IMDb: 8.0
Asgar Ferhadi’nin 2009 yılında çektiği dördüncü filmi Elly Hakkında, drama filmidir. Hikâye, hafta sonlarını geçirmek için Hazar Denizi’ne gitmeye karar veren bir grup üniversite arkadaşıyla ilgilidir. Sepideh, kızının anaokulu öğretmeni Elly’i de bu geziye getirir. Elly ortadan kaybolunca işler karmaşık bir hal alır. Gruptaki herkes birbirini suçlamaya başlar ve bazı sırlar açığa çıkar. Elly Hakkında hem İran’da hem de İran dışında olumlu eleştiriler aldı. En iyi Yönetmen dalında Silver Berlin Bear kazandı. Elly Hakkında ayrıca Asya Pasifik Ekran Ödüllerinde Jüri Özel Ödülü ve En İyi Senaryo Ödülü’nü kazandı.
8) Gaav – İnek (1969) | IMDb: 8.0
Yönetmen: Dariush Mehrjui
İran Yeni Dalgası’na ilham olan en etkili filmlerden biri İnek, ineğini çok seven basit bir köylü olan Hassan’ın etrafında örülmüş bir hikâyeyi anlatıyor. İneği ansızın ölen Hassan buna inanamaz ve bunu kabul etmesi hiç kolay olmaz. İneğinin bir daha asla geri gelmeyeceği gerçeğini acı bir şekilde anlamaya başlayan Hassan, ertesi gün homurdanmaya ve hayvani sesler çıkarmaya başlar, “Ben Hassan değilim. Ben Hassan’ın ineğiyim” der. İzlemesi rahatsız edici olan İnek, savaş sonrasını ele alıyor ve bunun nasıl bir psikolojik yıkım yarattığını izleyiciyi sarsarak aktarıyor.
7) Bashu, Gharibeye Koochak – Küçük Yabancı (1989) | IMDb: 8.1
Yönetmen: Bahram Beizai
1980-1988 İran- Irak savaşı sonrasında geçen film, köyünden kaçan ve ailesi öldürüldükten sonra hayatta kalmaya çalışan küçük bir çocuğun yolculuğunu anlatıyor. Beizai’nin karakteristik bir filmi olan Bashu, Küçük Yabancı’da, savaşın anlamsızlığı ve İran toplumu arasındaki yaygın ırkçılık, etnik farklılıklar gibi hassas konular bir çocuğun serüveni üzerinden ekrana taşınıyor.
6) Lakposhtha Parvaz Mikonand – Kaplumbağalar Uçabilir | IMDb: 8.1
Yönetmen: Bahman Ghobadi
Kaplumbağalar Uçabilir, İran filmleri listesinin olmazsa olmaz filmidir. Kaplumbağalar Uçabilir filmi, bir mülteci kampında kendilerine küçük kasaba kuran bir grup çocuğun hikayesini ele alıyor. ABD ordusunun işgalini bekleyen, gidecek yeri olmayan çocuklar, Irak ve Türkiye sınırındaki çatışmalara ve tehlikelere karşı kendilerini hazırlarlar. Suçlular adını verdikleri grubun lideri 13 yaşındaki Satellite (Uydu)’dir. Berlin Uluslararası Film Festivali’nde Glass Bear kazanan Kaplumbağalar Uçabilir, uluslararası birçok ödül kazanmıştır.
5) Khane-ye Doust Kodjast? – Arkadaşımın Evi Nerede? (1987) | IMDb: 8.1
Yönetmen: Abbas Kiarostami
İranlı ünlü şair Sohrab Sepehri’nin bir şiirinden alıntılanan Arkadaşımın Evi Nerede isimli film Kiyarüstemi’nin dramalarından biridir. Mohammed Reza Nemetzadeh ödevini yapmaz ve öğretmeni ona çok kızar. Reza ödevini ertesi gün getirmezse öğretmen onu okuldan atmakla tehdit eder. Ahmed sınıf arkadaşı Reza’ya üzülür ve arkadaş olur. Ahmed ödev yaparken Reza’ya ait defteri eve getirdiğini fark eder. Arkadaşının defterini vermek için evini aramaya başlar. Uluslararası birçok ödül alan Arkadaşımın Evi Nerede, film yapımcısı Werner Herzog tarafından Reogue Film Okulu’nda öğrencilerine bu filmi eğitimin bir parçası olarak izletiliyor.
4) Rang-e Khoda – Cennetin Rengi (1999) | IMDb: 8.2
Yönetmen: Majid Majidi
Cennetin Rengi, İran’ın küçük bir köyündeki diğer çocuklar gibi hayatı seven 8 yaşındaki bir çocuğun hayatına odaklanıyor. Ancak Muhammed’in diğer çocuklardan farklı bir özelliği vardır; körlük. Muhammed, bu fiziki engelinin onu kısıtlamasına izin vermiyor. Ne yazık ki Muhammed’in iyimser görüşleri babasını memnun etmiyor. Babası evlenme planları yaparken kör oğlunu kendisine bir engel olarak görüyor. Onu sevgi dolu büyükannesinden ayırarak bir marangozun yanına çırak olarak verir. Muhteşem sahneleri ve akıldan çıkmayan hikayesiyle Cennetin Rengi, gösterişsiz ama etkileyici bir film.
3) Jodaeiye Nader az Simin – Bir Ayrılık (2011) | IMDb: 8.3
Yönetmen: Asghar Farhadi
Bir Ayrılık, İran filmleri arasında oldukça ses getirenlerden birisidir. 2011 yılında çekilen Bir Ayrılık, ayrılmak isteyen bir çift olan Simin ve Nader’in hayatını anlatıyor. Simin ülkeyi terk etmek ister ama Nader’in babası Alzheimer hastası olduğu için Nader bir yere gidemez. Simin Nader’e boşanma davası açar ve ailesinin evine taşınır. Nader babasına bakması için hamile bir bakıcı bulur. Razieh büyükbabayı kollarından yatağa bağlar bunu gören Nader öfkelenir ve bakıcıyı daireden dışarı atar. Bakıcı düşük yapar, düşüğün nedeni olarak Nader’i sorumlu tutar ve işler çok karmaşık bir hal alır. Bir Ayrılık, film eleştirmenleri tarafından evrensel beğeni toplamıştır. Birçok dalda ödül kazanarak en popüler İran filmlerinden biri olan Bir Ayrılık, Oscar kazanan ilk İran filmidir.
2) Nema-ye Nazdik – Yakın Plan (1990) | IMDb: 8.3
Yönetmen: Abbas Kiyarüstemi
İran sineması denildiğinde ilk akla gelen filmlerden olan Yakın Çekim hem belgesel hem de bir drama karışımıdır. Film, İran’da ilk gösterildiğinde olumsuz tepkilerle karşılandı ancak Kiyarüstemi’nin dünyada adını duyurmasının ilk adımı oldu. Sabzian adlı bir adam kendini ünlü film yönetmeni Makhmalbaf olarak tanıtarak varlıklı bir Tahran ailesinden para ister. Para karşılığında bu aileyi çekeceği filmde oynatacağını söyler. Aile Sabzian’dan şüphelenince polise haber verir ve Sabzian mahkemeye çıkar. Muhtemelen bu hikâyeyi okurken kurgu sandınız ama birebir hepsi gerçek! Üstelik filmde oynayanlar da gerçek kişiler daha doğrusu canlandıranlar demeliyim. Çok ödüllü eşsiz bir başyapıt, kesinlikle zaman ayırmaya değer.
1) Bacheha-Ye Aseman – Cennetin Çocukları (1997) | IMDb: 8.3
Yönetmen: Majid Majidi
Cennetin Çocukları, İran filmleri listesinin en beğenilenlerindendir. Majid Majidi’nin şaheserlerinden biri olan Cennetin Çocukları, kayıp ayakkabıların peşindeki İranlı bir ailedeki erkek Ali ve kız kardeşi Zahra ile ilgili bir aile dramasıdır. Ali ablasının ayakkabılarını kaybeder ancak aile ciddi maddi sıkıntı çekmektedir. Ali ablasıyla ayakkabılarını paylaşır fakat umduğu gibi olmaz ve hikâye burada başlar. 1998’de Yabancı Dilde En iyi Film dalında Akademi Ödülü’ne (Academy Award for Best Foreign Language) aday gösterilen ilk İran filmi oldu.
This post is also available in: English Français Español Deutsch
Yorumlar (0) Yorum Yap