PDR Bölümü Nedir? Mezunları Ne İş Yapar?

PDR bölümü, Türkçe-Matematik yani EA (Eşit Ağırlık) puan türünde yer alan ve üniversitelerde 4 yıllık eğitimi bulunan bir lisanstır. Peki ama bu bölümde okuyan bireyler hangi alanlarda uzmanlık kazanıyor ve neden bu bölümü tercih ediyor dersiniz? Cevabı yazımızda. İşte tüm merak edilenleri ile “PDR Bölümü Nedir?” sizin için araştırdık.

Açılımı, “Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik” olan PDR bölümü, psikolojik danışmanlar yetiştiren bir bölümdür. Bu bağlamda kişilere 4 yıllık üniversite eğitimi sırasında akademik, profesyonel, kişisel ve sosyal ihtiyaçlara cevap verecek teorik ve pratik eğitimler verilir. Amaç, insanlara psikolojik yardım sunabilecek uzmanlar yetiştirmektir.

Ülkemizde ilk defa 1953 yılında Gazi Eğitim Enstitüsünde rehberlik eğitimi bağımsız bir ders olarak yer almıştır. Dolayısıyla PDR bölümünün temellerinin bu yıllarda atıldığı bilinmektedir.

Eşit Ağırlık taban puanlarından öğrenci kabul eden PDR bölümü, üniversitelerde 4 yıl okutulmaktadır. İlk 2 yılda temel ders eğitimleri verilen bölümde, sonraki iki yılda ise daha ayrıntılı ve pratik eğitimin yapıldığı dersler yer almaktadır. Ancak bazı okullarda lisans dilinin İngilizce olması sebebiyle 1 sene zorunlu hazırlık okutulabilmekte ve eğitim süresi 5 yıla çıkabilmektedir. Bölümden mezun olan bireyler, ayrıca “psikolojik danışmanlık ve rehberlik öğretmeni” unvanını alır.

Bu bölümü okuyan öğrencilerin lisans eğitimleri boyunca aldıkları dersler şu şekildedir:

● Psikolojiye Giriş
● Gelişim Psikolojisi
● Fizyolojik Psikoloji
● Eğitim Bilimine Giriş
● Öğrenme Psikolojisi
● Sosyal Psikoloji
● Sosyal Antropoloji
● Psikopatoloji
● Kaynak Tarama ve Rapor Yazma
● İnsan İlişkileri ve İletişim
● Psikolojik Danışma İlke ve Teknikleri
● Meslek Etiği ve Yasal Konular
● İstatistik
● Bilim Tarihi
● Özel Eğitim
● Ölçme ve Değerlendirme
● Mesleki Rehberlik ve Danışma

Bu temel eğitimlerin dışında öğrencilere seçmeli dersler de sunulmaktadır.

Bölümün amacı, mezun olan bireylerin toplumda birer psikolojik danışman olarak yer alabilmelerini ve bu amaçla hizmet sunmalarını amaçlar. Bu nedenle, bölüm mezunlarının yetişkin bireyler ile özellikle de gelişim çağındaki çocuklara, mental gelişimlerinde yardımcı olduklarını söyleyebiliriz. Bu sayede aslında PDR uzmanlarının, söz konusu kişilerin yaşadıkları psikolojik sıkıntılar ve uyumsuzluklarda birer yol gösterici olarak toplumda görev yaptıklarını söylemek mümkündür.

PDR bölümü mezunları özel sektörde ya da devlet kurumlarında “rehberlik öğretmeni” ünvanı ile çalışabilmektedir. Bu durumda maaş miktarında da değişiklik söz konusudur. Devlet okulunda çalışan bir öğretmenin yaklaşık 5.000 ila 6.000 TL ücret aldığını söyleyebiliriz. Özel kurumlarda gerçekleştirilen uzmanlık çalışmalarında ise bu rakam 3.000 ila 8.000 TL arası değişiklik göstermektedir. Kişinin uzmanlığı ile tecrübesi her iş kolunda olduğu gibi PDR uzmanlığında da önemli bir yere sahiptir.

PDR’nin Psikoloji Bölümü ile arasındaki en büyük fark, alınan eğitimle bir psikolog değil rehber öğretmen yetiştirilmesidir. Bu nedenle PDR bölümünün eğitim fakültesi içerisinde yer aldığını söyleyebiliriz.

Sözel derslerin ağırlıklı olması nedeniyle bölüm boyunca ezber yeteneğinin sıkça kullanıldığı biliniyor. Bu nedenle ezber yapmayı sevmeyenler, PDR bölümünü okurken bu dertten mustarip olabilirler. Diğer taraftan mezunların atanma süreçleri de sıkıntılı olabiliyor. Özellikle alan dışı bireylerin de rehber öğretmen olarak atanabilmeleri, bölümün en büyük dezavantajlarından biri ne yazık ki. Ancak yine de umutsuzluğa kapılmadan kendinizi geliştirmenizi tavsiye ediyoruz. Unutmayın ki bildikleriniz ve uzmanlığınız ile rakiplerinizin önüne geçmemeniz için hiçbir neden yok.

Her ne kadar matematiksel istatistik ve grafik okuma yeteneği önemli olsa da PDR bölümü için sözel ders niteliği ağırlıklı olan bir lisans türü olduğunu söyleyebiliriz. Bu sebeple bölüm için sözel zekası gelişmiş kişilerin bu alanda başarı gösterebileceği aşikar. Diğer yandan daima okumayı, araştırmayı, yeni şeyler öğrenmeyi ve keşfetmeyi seven bireyler PDR bölümünde muhakkak başarılı olacaklardır. Özetle hem okumayı yazmayı seven hem de insan psikolojisini anlama, üzerine gitme ve sorun çözme yeteneği gelişmiş insanlar için mesleğin oldukça uygun olduğunu düşünüyoruz.

PDR bölümü mezunları, “rehber öğretmen” olarak aşağıda listelediğimiz alanlarda çalışabilirler;

● Milli eğitim bakanlığına bağlı okullar
● Özel eğitim kurumları
● MEB Rehberlik ve Araştırma Merkezleri

Buna ek olarak, “psikolojik danışman” ve “psikoterapist” unvanları ile

● Özel Psikolojik Danışma Merkezlerinde
● Polis Akademisinde
● Polis Yüksekokulları Psikolojik Danışmanlık Merkezlerinde
● Rehberlik ve Danışma Büro Amirliklerinde
● Çocuk Şube ve Büro Amirliklerinde

çalışabilirler. Ayrıca “insan kaynakları uzmanı”, “kariyer ve yönetim danışmanı” ve “eğitim danışmanı” olarak özel şirketlerde de istihdam imkanı yakalayabilirler. Dilerlerse akademisyenlik yapmaları da mümkündür.

PDR bölümü mezunları, sahip oldukları diplomalar ile ne yazık ki denklik sağlanmadığı için Avrupa’da iş imkanı yakalayamamaktadırlar. Ancak Amerika’da bu durum söz konusu değildir. Bu noktada yurt dışında özellikle de Avrupa’da kariyer hedefliyorsanız, yüksek lisans için başvuru programlarını tercih etmelisiniz. Yurt dışında Psikolojik Danışmanlık Yüksek Lisans Eğitim Programı sunan bazı okullar hakkında detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.

PDR bölümü mezunları tercih edecekleri yüksek lisans bölümlerine göre çeşitli alanlarda uzmanlık elde edebilirler. Bunlar; genel hatlarıyla klinik psikoloji, eğitim psikolojisi, sosyal psikoloji, endüstri ve örgütsel psikoloji, sağlık psikolojisi, spor psikolojisi, danışmanlık psikolojisi, gelişim psikolojisi ve özel eğitim şeklinde alanlar olabilir.

PDR bölümünün gerek özel gerek MEB’e bağlı kurumlarda pek çok istihdamı içerisinde barındırması sebebiyle geleceğinin açık olduğunu söyleyebiliriz. Ayrıca yurt dışı yüksek lisans olanaklarının da bulunması, PDR bölümünü tercih edilen bölümler arasında gösteriyor. Ek olarak insan psikolojisi üzerine yapılan araştırmalar, bireylerin toplumla ilişkileri ve toplum içerisindeki davranışları önemli olmaya devam ettikçe, psikolojik danışmanlar ve yol göstericilerine de her zaman ihtiyaç duyulacağını düşünüyoruz.

Diğer tüm üniversite bölümlerine buradan ulaşabilirsiniz.