Antik Mısır’da oluşan popülerliği ile tanınan mumyalar, günümüzde pek çok filme, hikâyeye veya diziye konu edilir. Bizlere karanlık olayların çağrışımını yapan mumyaların yapım amacı, düşündüğünüzden çok daha farklı. Aynı zamanda mumyalama işlemi tahmin edebileceğinizden daha eski dönemlere dayanıyor. Bize her zaman ilginç bir hazırlama süreci olarak hissettiren mumyalama işlemi nedir? Neden yapılır? İlk mumya kimdir? Hep beraber bakalım…
Mumyalama dini inançlara dayanıyor:
Mumyalama işlemi, antik dünyada dini ve kültürel açıdan büyük önem taşıyan bir gelenektir. Mumyalama işlemine o dönemde verilen önem öyle fazla ki, bu işlemi yapacak uzman kişiler aranırdı. Bu zamana kadar ortaya çıkan pek çok film, dizi ya da belgesellerde mumyanın ne olduğunu hepimiz gördük. Filmlerde çeşitli karakterlerde gösterilen mumya figürü, her zaman bir ‘korku’ ögesini çağrıştırır.
Uzman kişiler tarafından zamanında yapılan mumyalama işlemi, ölümden sonra yaşam olacağının bir göstergesi olarak uygulanırdı. Ölüleri mumyalamak da ölümden sonraki hayata bir çeşit hazırlık özellikleri taşıyor.
Mumyalama işlemini kullanan en bilinen halk Antik Mısırlılardır. Bunun yanı sıra Çinliler, Guançeler ve İnkalar da mumyalama yöntemini kendilerine has bir şekilde kullanmaya devam ediyordu.
İlk mumya kime ait? Mumyalama ne zaman başladı?
Tarihte bulunan ilk mumya örneği, Camarones Vadisi’nde ortaya çıktı. Dünya’nın en kurak alanlarından biri olarak kabul edilen Atacama Çölü’nde ortaya çıkan mumya, 7000 yıl önce yapıldı. Bulunan mumyaların, şimdilerde Kuzey Şili ve Güney Peru bölgesinde yaşayan Chinchorro halkına ait olduğu biliniyor. Mumyalar, günümüzde ‘ilk’ olarak bilinen mumyalardan iki bin yıl daha eski.
Chinchorro halkının yaptığı mumyalama işleminde ölünün organlarını çıkarmakla iş başlıyordu. İçi boşalan gövde ve çeşitli bölgeler kurutulduktan sonra organlar birleştiriliyordu. Aynı zamanda kurutulmuş bitkilerle de dolduruluyordu. Bunlar dışında, kol ve bacaklara çubuklar, yüzlere ise kil maskeleri konuyordu. Hepsi tamamlandıktan sonra son iş, mumyayı boyamak.
Mumyalama işlemi yalnızca ölen seçkin kişilere uygulanırdı. Fakat zamanlar halk için de durumlar değişti. Bahsettiğimiz aşamalarla uygulanan mumyalama, Chinchorro halkının tamamına uygulandı.
Mumyalama nasıl yapılır?
Kişinin ölümünden sonra aşamalı bir sürece sahip mumyalama. Ölü bedenin bozulmaması için ilaçlamalar, yapılır. Aynı zamanda beden kurutulabilir. Bitkisel yöntemlerin ön planda olduğu bu işlemde reçine tercih edilir. Organ ve deriyi kurutabilmek için reçine, kolaylaştırıcı bir yöntemdir.
Kurutma işlemlerine gerek kalmadan kişilerin ölü bedenleri mumyalamaya dahil edilebilir. Fakat bu durum, bedenin korunabilmesi için işleme ihtiyacı olup olmadığından geçer. Bu şekilde doğal yollardan korunan mumyaların var olduğu da günümüzde araştırmacılar tarafından kanıtlandı.
Ruh Mağarası adındaki yerde bulunan mumya, tamamen doğal bir mumya örneği olarak bilinmekte. Hasırotuna sarılmış bir vaziyette bulunan mumya, çevresel faktörlerin etkisiyle korunabilmiş. Mağara’nın havasız ve kuru olması, mumyanın bozulmadan korunabilmesi için önemli bir etken haline gelmiş.
1940 yılına kadar bahsedilen mumyadan eser yoktu. Keşfinden sonra ise radyokarbon’dan geçen mumyanın 10.000 yıldan daha eski dönemlerde yaşamış olduğu tespit edildi.
Antik Mısır ve mumya:
Mumya, mumyalama işlemleri, mumya mezarları gibi konular düşünülünce akla gelen ilk bölgenin Mısır olduğu aşikâr. Mumyalama kültürü, Mısır halkı için oldukça önem taşırdı. Mısır için kültürel ve dini bir değere dayanan, yerleşen bir gelenek oldu mumyalama işlemi.
Mısır’ın Yeni Krallık Dönemi’nde mumyalama, sadece bir gelenek değil, aynı zamanda ekonomik açıdan geliştirilen ve devamı getirilen bir durum haline geldi. Mısır mumyaları için, en eski mumyalara sahip olduğunu düşündüğümüz Chinchorro halkından daha farklı durumlar söz konusu. Mısır mumyalarının Chinchorro’dan ayrılan en önemli özelliği, halkın bütününden oluşmaması.
Antik Mısır’da hazırlanan mumyalar, soylular, kraliyet, zenginler ve hükümet için yapılırdı. Zamanla ekonomik bir anlam ifade etmeye başlayan mumyalama işlemi için sıradan halkın ödeyebileceği miktarlar söz konusu değildi.
Aynı zamanda Mısırlıların farklı bir özelliği olarak, mumyalama işleminde kalbe dokunmamaları dikkat çekmiştir. Çünkü onlara göre kalp, aklı da içerirdi. Bir kişinin en önemli özelliği, kalpti. Bilinen en eski mısır mumyalarının araştırmalar sonucunda MÖ. 3.500 yılında yapıldığı netlik kazandı.
Mısır’ın mumyalama yöntemi:
Özellikle karın bölgesi olmak üzere, beyin ve iç organlar vücuttan çıkarılır. Beyin, o zamanın getirisi üzerine metal aletler kullanılarak burun deliklerinden alınır. Diğer iç organlar ise el yardımıyla mideye kesik atılıp çıkarılıyordu. Vücutta boş kalabilecek alanlar için güzel kokulu bitkiler kullanılırdı.
Bu boşaltım işleminin ardından kişinin vücudu 70 gün boyuna tuza kaplanmış bir şekilde bekletilmek zorunda. Ardından beden yıkanıp keten bez ile sarılmaya başlanıyordu. Bezlerin sağlam yapıştığından emin olabilmek için yapışkan bir madde olan reçine kullanılırdı. Son olarak, ahşap bir tabuta konulan ceset, yakınlarına teslim edilirdi.
Mumyalama neden uygulanır?
Antik Mısır’a göre “Neden mumya?” sorusunun cevabı çok belli. Antik Mısırlılar için bu dünyanın önemi, şimdi ve şu an hayatta olmakla bitmiyordu. Onlar, kişi öldükten sonra da ruh ve maneviyatın dünyada kaldığına inanıyordu. Ortada kalan ruh, ölülerin tanrısı olan Osiris’in kararından geçmeliydi. Eğer ölmüş olan bu kişi suçsuzsa, Osiris onun cennette sonsuza dek yaşamasına izin veriyordu.
Bu inanca göre Mısırlılar’ın yapması gereken, ölü bedenin öldükten sonraki yolculuğuna ve karşılaşmasına devam edebilmesi için bedeni korumak. Mısırlılar da aynen inandıkları gibi yapmış. Bedenlerinin sağlam kalması için oldukça titiz bir şekilde mumyalama sürecini gerçekleştirmişler.
İlginizi çekebilecek diğer içerikler:
Beethoven Kimdir? Beethoven’ın Hayatı Hakkında Hap Niteliğinde Bilgiler
Gotik Nedir? Dünden Bugüne Gotik Tarihi
Reyting Nedir? ve Nasıl Ölçülür? Tüm Detaylarıyla Reyting
This post is also available in: English
Yorumlar (0) Yorum Yap