Son zamanlarda bilim karşıtı komplo teorileri endişe verici bir popülerliğe ulaştı.
• İnsanoğlunun en büyük başarılarından biri olan aya ilk ayak basılmasından 50 yıl sonra bu olayın gerçekleştiğini reddedenlerin sayısı her geçen gün artıyor.
• Küresel ısınma, aşı karşıtlığı gibi çeşitli komplo teorileri gerçek ilerlemeye ve sosyal gelişime odaklanmamıza engel oluyor.
Bunların bize verdiği pek çok zarar var. Peki, bu yanlış inanışlar nasıl sonuçlar doğuruyor?
Her geçen gün daha karmaşık hale gelen bir dünyada yaşıyoruz. Bu söz artık her gün duyduğumuz bir şey haline geldi. Bu karmaşıklığın yol açtığı sorunlar artık gözlemlenebilir hale geldi.
“Her şeyin bilim ve teknolojiye bağlı olduğu ama çok az kişinin bunlar hakkında fikir sahibi olduğu bir toplumda yaşıyoruz.” -Carl Sagan
1) “Aya hiç gidilmedi.”
1969 ve 1971 arasında aya 6 kez indik. Her seferinde iki astronot iniş yaparken bir astronot da onları Ay yörüngesinde bekledi. Dünya’ya Ay kayası getirdik ve geride Ay modülleri bıraktık. En önemlisi insanlık olarak bu görevden çok şey öğrendik.
Son yıllarda Ay’a gidişi inkâr eden insan sayısı artıyor ve bu insanların hiçbiri bir astronot, bilim insanı ya da roketler üzerinde çalışan bir mühendis değil.
Can sıkıcı gerçeklik ise şu: hiçbir mantıksal açıklamanın fikirlerini değiştiremeyeceği kadar bir inanca ideolojik olarak bağlanmış ve kanıları gerçekliğin saldırılarına karşı dayanıklı bir topluluk var olmaya devam edecek gibi görünüyor.
“Eğer insanlar tarihin, bilimin ve teknolojinin gerçeklerini inkâr etmeye karar vermişlerse onlar için yapabileceğiniz bir şey yok. Sadece onları eğitmekte başarılı olamadığımız için üzülüyorum.” -Apollo 17 astronotu Harrison Schmitt
2) “Dünya düzdür.”
Birkaç yüzyıl öncesinde dahi cahillikle özdeşleştirilen bir düşünce: dünya düzdür. Buna rağmen günümüzde hala savunucuları mevcut.
“Benim için bu konu hakkında konuşmaya başlamak bile zor çünkü Dünya’nın yuvarlak olduğunu gösteren pek çok kanıt var. Saymaya hangisinden başlayabileceğimi bile kestiremiyorum. Dünyanın düz olduğu düşünülebilir. Bu zaten tutarlı bir argüman değil.” -Michelle Thaller – NASA Gökbilimcisi
Mesela Yunan bilim insanı Eratosthenes birbirinden oldukça uzakta olan iki farklı şehre güneş ışınlarının aynı gündeki geliş açısının farklı olduğunu gözlemliyor. Bu düz Dünya argümanını çürüten argümanlardan sadece biri ancak bu görüş hala devam ediyor.
“Bence bu populizmin bir versiyonu. İnsanlar istatistiklerden kaçıp duygular üzerine kurulu bir çevre yaratmak istiyor.” -Harry Dyer – Eğitim Araştırmacısı
3) “Aşı Otizme Yol Açar”
Hazırlanan bir rapora göre son zamanlarda New York’ta 160 kişiye kızamık tanısı kondu. Önlenemez bu hastalığın tekrar ortaya çıkmasından bu aşı karşıtları sorumlu tutulabilir.
Aşılar ve otizm arasında hiçbir bağlantı olmadığı ispatlandı. Bu komplo teorisi ise Andrew Wakefield adındaki İngiliz bir doktorun gözden düşmüş bir çalışmasından geliyor.
Yapılan son bir çalışma gösteriyor ki aşılar ve önceki genel algı histerezis (gecikme) olarak bilinen bir fenomeni doğuruyor. Sonuç olarak eskiden kalma olumsuz algılar oluşuyor. Kısaca halk yanlış bilgiye maruz kaldığı için onca delile rağmen aşı hakkındaki görüşleri değişmiyor.
4) “Küresel ısınma yok.”
Bu aslında aralarından en tehlikelisi çünkü küresel ısınma konusunda attığımız ve atmadığımız her adım geleceğimizi etkiliyor.
Yapılan bir deneyde üç farklı grup oluşturuldu. İlk gruba iki dakikalık küresel ısınmayı reddeden bir video izletildi. İkinci gruba Birleşmiş Milletler’in küresel ısınma hakkındaki bir videosu izletildi. Üçüncü grup ise tarafsızdı.
Komplo teorisi videosunu izleyenler %97 oranla bilim insanlarının küresel ısınma konusunda bir fikir birliğinde olmadığını düşünüyordu.
Bu tarz bilim karşıtı düşünceler Dünya’ya çocukları virüslere karşı korumasız bırakmak gibi ciddi boyutlarda zarar verebilir.
“Yanlış bilgi kolayca yayılıyor ve düşündüğünüzden daha büyük zararlar doğurabilir. Gelecek sefer biri sizi popüler bir komplo teorisine inandırmaya çalışırsa komplo teorisi etkisine karşı dikkatli olun.” -Dr. Sander van der Linden – Sosyal Psikolog
Kaynak.
Yorumlar (0) Yorum Yap