Kırmızı Büyük Top’u (Big Red Ball) kullanarak kendi yıldızımız (Güneş) hakkında daha fazla şey öğrenebiliriz.
Gezegenimizin yörüngesinde döndüğü devasa füzyon reaktörü Güneş, içinde bulunduğumuz güneş sistemimizdeki en muhteşem varlık ve dünyadaki yaşamın temel kaynağıdır. Buna rağmen yıldızımız kozmik komşularımız arasında en az şey bildiğimiz nesnelerden bir tanesidir.
Laboratuvar ortamında güneş dinamiklerini simüle etmek için inşa edilen Wisconsin Madison Üniversitesi’ndeki bir “Mini-Güneş” olan Big Red Ball (BRB), yıldızımızı anlamamızda bize yardımcı olabilir.
Natural Physics‘te 29 Temmuz Pazartesi günü yayımlanan bir çalışmada bilim insanları yeni faaliyete giren Big Red Ball (BRB) ‘un Güneş’in en karmaşık özelliklerini taklit edebileceğini gösterdi.
Örneğin araştırmacılar BRB’yi, Güneşin dönüşü tarafından şekillendirilen manyetik alan çizgilerinden oluşan Parker sarmalı adı verilen bir yapıyı yeniden oluşturmak için kullandılar.
Araştırmacılar ayrıca BRB’nin manyetik olarak zayıf bölgelerinde hızlı hareket eden plazmayı tespit etti; Güneş’teki benzer koşullar, yıldızımızın yaydığı yüklü parçacıkların akışı olan güneş rüzgarlarını patlatan ve yakan plazmoid “yanmalara” neden olabilir.
Makalenin başyazarı ve Wisconsin Madison Üniversitesi’nde yüksek lisans öğrencisi olan Ethan Peterson bir e-postada “Deneylerimizle ilk defa dönen bir yıldız rüzgarı yarattık” dedi.
“Bence en heyecan verici şey, laboratuvar deneylerinin güneş rüzgarlarında meydana gelen temel süreçleri anlayabilmek adına gerçekten iyi olduğunun farkına varmaktı.”
BRB, Güneş’in en önemli bileşenlerinden biri olan helyum gazıyla doldurulabilen, çekirdeğinde güçlü bir mıknatıs bulunan üç metre genişliğinde içi boş bir küre şeklindedir. Gaz, yıldızlarda yaratılan ve maddenin çok sıcak bir hali olan plazma oluşturmak için iyonize (bir atom veya molekülü iyona dönüştürme süreci) edilir. Son olarak, Güneş’in dönüşünü taklit etmek için plazmanın dönmesine neden olan bir elektrik akımı verilir.
BRB, NASA’nın 2018’de başlatılan ve Güneş’in dış koronasını (taç) sürekli olarak inceleyen ve gözlemleyen bir robot uzay aracı olan Parker Solar Probe‘un yerini alamayacaksa da, Güneş’te yaşanan olayları daha ayrıntılı sorgulamak için Dünya merkezli bir platform sağlamakta.
Parker gibi görevler Güneş’in gerçek ortamından veri toplarken, BRB gibi makineler bu koşulları laboratuvarda yeniden yaratmaya çalışabilir.
Tüm bu yaklaşımların kombinasyonu, güneş rüzgarlarını güneş sisteminin geri kalanına iten açıklanamayan hız artışı da dahil olmak üzere, Güneş hakkındaki en büyük gizemlerden bazılarını çözebilir. Bu anlaşılması gereken önemli bir süreçtir çünkü güneş rüzgarları, dünyadaki uyduları, elektronik cihazları ve elektrik şebekelerini bozabilir.
Peterson konuyla alakalı ”Muhtemelen, BRB’nin anlamamıza yardım edeceği en önemli konu güneş rüzgarları hakkındaki en büyük cevaplanmamış soru olan güneş rüzgarlarının Güneş’ten nasıl uzaklaştığını anlamak olabilir” diyor. “Parker Solar Probe, Güneş’e daha çok yaklaştığı için bu konuda gerçekten harika veriler sağlayacaktır.”
Yorumlar (0) Yorum Yap