ABD’de Bir Yabancı Olarak Şirket Kurma Tavsiyeleri

Girişimcilerin son 1.5 yıldır bana en çok sordukları sorulardan biri: “ABD’de nasıl şirket kurabilirim?”

ABD’de yapması en kolay şeylerden biri belki de şirket kurmak! Buna rağmen girişimcilerin en korktuğu şeylerden biri de bu. Belki büyük bir kendini adama gerektirdiğinden olsa gerek, bu adımı bilinmeyen sularda atmak çoğu kişinin bir duraklamasına sebep oluyor.

İki uyarı: * Ben bir hukukçu değilim. Burada yazılanları uygulamaya geçmeden önce bir hukukçuya danışmanızı tavsiye ederim. * Bu yazıda bahsedilen şirket kurma şirketinizin faaliyetlerine göre almanız gereken olası izin ve belgeleri kapsamıyor. Özellikle sağlık, biyoteknoloji alanında şirket kurmak isteyen girişimcilerin önce ABD’nin ilgili kanunlarına göz atmasını şiddetle tavsiye ederim.

Bu bölümde kısaca ABD’de nerede ve nasıl şirket kurabilirsiniz bunlardan bahsetmek istiyorum.

KİM:

Dünyanın herhangi bir ülkesinde 1 yıldan uzun süredir halihazırda kurulu bir şirketiniz / startup’ınız varsa, veya ABD’de çalışmak / iş kurmak için yasal bir vizeye sahipseniz, ABD’de şirket kurmanız ve çalışmanız oldukça kolay. Eğer bu kriterlerin birini karşılamıyorsanız, o zaman şirketinizi kurup kendiniz çalışamama gibi bir sorunla karşı karşıyasınız.

NEREDE:

Şirketinizin adını ve türünü belirledikten sonra en önemli kısım şirketinizi nerede kuracağınıza karar vermeniz. ABD eyaletlerden oluşan bir ülke olduğundan her eyaletin ticari konulardaki yasaları ve gereksinimleri birbirinden farklı.

Delaware, ABD’de yabancıların şirket kurmak için tercih ettikleri yerler arasında en popüleri. Öyle ki, ABD genelinde kurulan şirketlerin %50’den fazlası Delaware’de kurulmuş halde. Bunun sebebi 1900’lerin başından itibaren New Jersey yönetiminin yaklaşımını uygulamaya koyan Delaware yönetiminin şirketleri ve yatırımcıları kendisine çekmek için yaptığı işleyiş ve vergi avantajları gibi kolaylıklar (Bu kolaylıklar her zaman şirketlerin lehine olamayabiliyor, bu bilgiyi de bir kenarda tutalım). Bu kolaylıklar arasında kendi eyalet sınırları içerisinde faaliyet göstermeyen şirketlerden gelir vergisi almamak da bulunuyor.

Delaware belki gelir vergisi almıyor ama ABD içerisindeki en yüksek franchise vergisini alıyor. Hatta eyalet gelirlerinin 1/5’i bu vergilerden karşılanıyor. Yine de gelir vergisiyle kıyaslanınca oldukça avantajlı.Şirketinizi kurduğunuz yerde faaliyet göstermek zorunda olmadığınız gibi, tam tersi şekilde faaliyet gösterdiğiniz yerde kurulmuş olmak zorunluluğu da yok. Yani Silikon Vadisinde şirketi işletmek için illa California’da şirket kurmanız gerekmiyor. Hatta pek çok ABD’li yatırımcı girişimlerin Delaware’de kurulmasını veya oraya kayıt olarak oraya taşınmasını tercih ediyor. Bunun sebebi çoğu zaman kolay ticari kanunlardan yararlanmak.Bununla beraber şu da bir gerçek ki tüm faaliyetlerinizi California sınırları içinde yürütecekseniz şirketi Delaware’de kurmak sizi her iki eyalete de belirli vergileri ödemek zorunda bırakacağından fazla maliyetli olabilir. Sadece Silikon Vadisinde yürüteceğim işlerimi derseniz, vergi oranı vs dinlemeden şirketinizi California’da kurun. Bu noktada bütçeniz ve hedeflerinizi göz önüne alarak daha doğru bir karar vereceğinizden, hem Delaware hem de faaliyetlerinizi yürüteceğiniz eyaletin vergi ve işleyiş düzenini karşılaştırmanızı öneririm.

Peki şirketi kurmaya kesin kararımızı verdik, nasıl kuracağız?

NASIL:

Delaware’e özel kısım: Şirketinizi Delaware’de kurmak ancak California gibi başka bir eyalette faaliyet göstermek istiyorsanız Delaware kanunları gereğince mutlaka Delaware içerisinde kayıtlı bir ajansla (Registered Agent) çalışmanız gerekiyor. Bu ajanslar sizin için şirket kurulumunu da gerçekleştirip, eyalet düzenlemelerini ve diğer rutin işleri takip ediyor ve yılda yaklaşık 50–100 USD’ye bu zorunlu kısmı halledebiliyorsunuz. Şirketin kurulmasının hemen ardından Yönetim Kurulu olarak şirketin başka eyaletlerde de iş yapabileceğine ilişkin bir karar almanız gerekiyor.

Faaliyet göstermek istediğiniz eyalet şirketi kurduğunuz eyaletten farklıysa, faaliyet göstermek istediğiniz eyalette (bu örnekte California) “Statement and Designation by Foreign Corporation” başvurusu yapmalısınız. California, eğer kuruluşunuzun ilk yılında bu başvuruyu yaparsanız, 800 USD tutarındaki franchise tax’ten ilk yıl muaf tutuyor, sonraki yıllarda gelir vergisi veya franchise tax ödüyorsunuz şirket tipi ve gelirine göre.

ABD’de bir yabancı olarak 2 çeşit şirket kurabilirsiniz: LLC veya Corporation (Aslında C-Corp. S-Corp olarak kurulan bir şirketin bir yabancı olarak sahibi olamazsınız. Sadece ortağı olabilirsiniz.) Eğer kurulur kurulmaz IPO yapmayacak ve çok çok çok büyük yatırım almayacaksanız LLC ile başlamanız finansal açıdan daha avantajlı olacaktır. Aksi takdirde hem şirket hem de ortaklar düzeyinde 2 kere gelir vergisi ödemek gibi yüklü giderleriniz olacaktır. Bununla beraber eğer IPO’ya gitmeyi planlıyorsanız birden fazla hisse türüyle C-Corp size daha fazla uyacaktır. Tavsiyem, LLC ile başlayıp, IPO’ya gidecek kadar şirketi ABD’de büyüttükten sonra şirket türünü değiştirmeniz.

ABD’de şirket kurmak yukarıda da bahsettiğim gibi kolay, ancak maliyetli.Yukarıdaki tabloda yer alan maliyetler eyaletten eyalete değişiyor, hatta yukarıda yer almayan ancak eyalete özel ortaya çıkan başka maliyetler de olabilir ancak genel hatlarıyla bütçenizi buna göre belirleyebilirsiniz. Eğer online ajanslardan şirket kurma konusunda destek alırsanız muhasebeci ve avukat konusunda maliyetleriniz çok büyük ölçüde azalabilir. Ajansınızı iyi seçin yeter.

Bir online ajans size başvuru, ilgili belgelerin hazırlanması, ilanlar, EIN (federal işveren kimlik numarası) alınması, SSN (sosyal güvenlik numarası) alınması ve hatta yıllık eyalete sunulacak faaliyet raporlarının hazırlanması konularında destek olabilir. Eğer her şeyi kendiniz yapmak istemiyorsanız veya muhasebeci/avukat ikilisine daha az para vermek istiyorsanız, pek çok girişimci gibi siz de bu yolla şirket kurabilirsiniz.

Önemli: Eğer şirketinizi ABD’de kurarak L-1A vizesi ile ABD’de çalışmayı planlıyorsanız, şirketin %100 ortağı olarak Türkiye’deki şirketinizi göstermeniz gerekiyor. Eğer yatırım sebebiyle kendi adınıza kurmanız gerekiyorsa size maliyetli olacak E-2 vizesini almanız gerekecektir. Green Card sahibiyseniz şirketi zaten kendi adınıza kurabilirsiniz.

Bu noktada ihtiyacınız olan 2 şey var: şirket adresi ve banka hesabı. Eğer şirketi Delaware’de açmaya karar verdiyseniz güzel haber, şirket adresinizi dünyadaki herhangi bir yerde gösterebilirsiniz. Eğer California’da açmaya karar verdiyseniz şirketinizin California sınırları içerisinde fiziksel bir adresi olması gerekli. Bu noktada pıtrak gibi çoğalmış Coworking Space’leri kullanmak daha işe yarayacak ve finansal yükünüzü hafifletecektir. Bu tip yerlerde aylık masa başı kira (San Francisco için) yaklaşık 200–500 USD arasında değişir. ABD banka hesaplarını şirketi kurduktan sonra açabilirsiniz. ABD vatandaşı olmayanların şirket kurmadan şirket için bir hesap açması çok zor.

Şirketi kurduktan sonra hem raporlamalarınızda yardımcı olacak hem de personel ve vergi ödemeleri kısımlarında destek olacak bir muhasebeciye saatlik yaklaşık 150–400 USD ödersiniz. Her ay yaklaşık 0.5–1.5 saat arasında kendisiyle çalışmanız gerekir.

Sevgili Mona Alioğlu Deligöz ‘ün bu oldukça faydalı yazısını kendisinin de izniyle yayınlamak istedik. İçeriğin kaynağına buradan ulaşabilirsiniz.