Yumurtlayarak üreyen canlılar, yavrunun rahimde değil bir dış kabukta gelişimini bizlere gösterir. Bazı türlerde, yumurtlayan memeliler de mevcuttur. Yumurtlayarak üreyen canlılar, kendi içlerinde ayrılırlar. Yumurtanın döllenme biçimi, bu ayrımı yaratan bir faktördür.
İç ve dış döllenme olarak ikiye ayrılacağı gibi, yavrunun anne ile olan ilişkisi de çeşitliliğe katkıda bulunur. Örneğin kuşlarda dış gelişme gözlemlenir. Kuluçka süreci, dış gelişime örnektir. Yumurtlayarak üreyen canlıların bir listesini sizler için hazırladık.
Böcekler
Yumurtlayarak üreyen canlılara böcekler dahildir. Bir milyondan fazla türü olan eklembacaklıların büyük çoğunluğu yumurtlayarak ürerler. Döllenmiş yumurta ile üreyenler ve döllenmemiş yumurta ile üreyenler olarak iki grupta bulunurlar.
Döllenmiş yumurta ile üreyenlerde; yumurta çiftleşme sonunda dişinin rahminde ya da keseciklerde saklanır.
Döllenmemiş yumurta ile üreyenlerde; dişi döllenmemiş yumurtalarını döker ve dölleme işlemi erkek tür aracılığıyla gerçekleşir.
Günlük hayatımızda rastladığımız bütün böcek türleri, yumurtlayarak üremektedir. Sinek, uğurböceği, hamamböceği, örümcek, karınca türleri yumurtlayarak üremektedir.
Sürüngenler
Sürüngenlerde de döllenme süreci, kendi içinde çeşitliliğe ayrılır. Geneline bakacak olursak, iç döllenme yöntemiyle ürerler.
Sperm ve yumurta, dişinin vücudunda döllenir. Oluşan zigot, dış bir kabuk ile dışarı aktarılır.
Bu sürüngenlere örnek verecek olursak; timsah, bukalemun, geko, yılan, komodo ejderi, kaplumbağa yumurtlayarak üremektedirler.
Amfibiler
Hem suda hem karada yaşayan amfibiler de yumurtlayarak ürerler.
Bu türde de iç ve dış döllenme görülür. Özellikle semender türlerinde, çeşitliliğe göre yumurtlama çeşitliliği değişkenlik gösterir.
Yaşamlarının çoğu suda ve su yakınlarında geçtiği için, yumurtalar suda bırakılmaktadır.
Kurbağa, karakurbağası, semender türleri yumurtlayarak üremektedirler.
Balıklar
Balık türleri, yumurtlayarak üremektedirler. Bu türde de dişi, yumurtalarını bırakır ve dölleme işlemi erkeğin yumurtalara spermi bırakmasıyla gerçekleşir.
Denizatlarında üreme, erkeğin kesesinde gerçekleşir. Bu türde dişi, yumurtalarını erkeğin kesesine bırakır.
Balık türlerinin çeşitliliği nedeniyle, bazı türlerde yumurtlama dönemi farklılık gösterir. Ancak yine de büyük çoğunluğu yumurtaları dışarıdan döller.
Köpekbalığı, denizatı, hamsi, ringa, somon balık türlerine örnektir.
Belirtmek gerekir ki; balina ve yunus türleri balık değildir. Memelidirler. Daha da ayrıntılı hale getirirsek; suda yaşayan memelidirler. Üreme, dişinin rahminde gerçekleşir. Doğururlar ve akciğer solunumu yaparlar.
Kuşlar
Kuşlarda iç döllenme ve dış gelişme görülmektedir. Çiftleşme esnasında erkek, dişinin yumurtalarını döller. Dişi, döllenme sürecinden sonra yumurtasını dışarıya bırakır.
Penguen, tavuk, martı, devekuşu, karga gibi sık sık karşımıza çıkan bu kuşlar, yumurtlayarak ürerler.
Yumurtlayan Memeliler
Tek delikliler de denilen memelilerdir. Üremenin yanı sıra idrar ve boşaltım yolu da bu tek delikten gerçekleşir. Bu nedenle bu ismi almışlardır.
İlkel memeliler alt sınıfında, günümüze dek gelebilmiş türün temsilcisidirler.
Dikenli Karınca Yiyenler
Karıncayiyen dişisi çiftleştikten 3-4 hafta sonra bir, nadiren olarak iki veya üç yumurta yumurtlar. Bu yumurtalar üzüm büyüklüğündedir. Krem rengindedirler ve yumuşaktırlar.
Dişi yumurtladıktan sonra hemen yumurtayı kuluçka kesesine koyar. On gün sonra yumurtadan çıkan yavru çıplak haldedir. Dişinin kuluçka kesesinde memeleri bulunur. Yavru, ortalama sekiz hafta bu kesede yaşar. İlerleyen zamanlarda dikenleri büyüme gösterir. Böylece, keseyi terk etmesi gerekir. Yedi ay sonra da süt emmeyi bırakır.
Ornitorenk
Yumurtlayarak üreyen memeli hayvanlardan biri de ornitorenktir.
Ördek gagasına benzer gagası ve kunduzunkine benzer kuyruğuyla oldukça eşsiz bir canlıdır. Erkeklerinin arka ayaklarında bulunan mahmuz, oldukça zehirlidir.
Ornitorenkler kuş yumurtasından daha yuvarlak ve sürüngen yumurtasına benzer yumurtalar bırakırlar. Dişi genelde on bir milimetre çapında iki yumurta bırakır. Fakat bazı zamanlar bir veya üç yumurta bıraktığı da gözlemlenmiştir.
Yumurtlamanın sonrası, dişi yumurtaların çevresine kıvrılır. Kuluçka süreci üç bölümdür.
İlk etapta embriyonun fonksiyonel organları oluşmamıştır. Yumurta kesesine bağımlı haldedir.
İkinci bölümde el ve ayak parmakları oluşur. Üçüncü kısımdaysa yumurta dişi meydana gelir. Yaklaşık on gün süren bir kuluçka döneminden sonra yumurtadan çıkarlar. Tüysüz haldeki yavrular anne ornitorenke tutunarak devam ederler.
Yumurtadan çıkan yavrular korumasız, çıplak ve kör haldedir. Anne sütüyle beslenmeleri gerçekleşir. Ornitorenkin memeleri vardır. Ancak meme uçları bulunmaz. Bu nedenle süt göğüsteki deri altında bulunan bezlerden salgılanır. Yavrular, göğüste biriken oluklardan sütü içebilirler.
Hayvanlar İle İlgili Bilgiler: Hayvanlar Aleminin Bilinmeyenleri
This post is also available in: English
Yorumlar (0) Yorum Yap