Guernica: Pablo Picasso’nun Gözünden Savaş ve Barış

 

guernica tablosu

Picasso’nun Haziran 1937’de Paris Dünya Fuarı’ndaki İspanyol Cumhuriyeti Pavyonu için tamamladığı duvar resmi: Guernica, diğer tüm resimlerinin birleşimi kadar eleştirel yorumlara ilham kaynağı olmuştur ve üzerine düşünülmeye devam etmektedir. Sanatın yönünü değiştiren bir devrimci olarak Picasso sadece Batı’da değil, tüm dünya sanatına büyük etkisi olmuş bir isimdir.

Pablo Picasso efsanevi Guernica’sı bir savaş dönemi eseridir, 1939’da ilk kez sergilenmiştir. Eseri 1937 yılında yaratmıştır, ancak eseri İspanya’da demokratik bir ortam sağlanana kadar geri getirmemiştir. Eser, ancak 1981’de Franco’nun ölümünden sonra İspanya’ya geri dönebilmiştir. O zamandan beri Madrid’de sergilenmektedir; günümüzde, Madrid’deki Reina Sofia Müzesi’nde görebilirsiniz.


Picasso ve Guernica

Picasso eserini, İspanya hükümetinin talebi üzerine yapmıştır. Talep, İspanya İç Savaşının en yıkıcı olduğu dönemi yansıtmaktadır. Eserin adını aldığı “Guernica” savaş sırasında bombalanan küçük bir kasabadır. Kasabada yaşayan birçok sivil bu bombardıman sırasında hayatını kaybetmiş ya da yaralanmıştır. Picasso, bu dönemde Paris’te yaşamaktadır ve bu durumu gazeteden öğrenmiştir. Guernica, yıllar sonra bile bir dönemi anlatmak için sıkça referans verilecek olan eseri olacaktır. Picasso’nun içindeki acının ve öfkenin yansımasıdır. Guernica eseri, insanlığın yok oluşuna karşı bir çığlıktır.

Picasso’nun savaşa karşı olan tutumunu anlatırken çokça referans verilen Nazi Elçisi Otto Abetz ile olan küçük sohbetinden bunu anlayabiliriz. Abetz, Picasso’ya Guernica’nın önündeyken, “Bu eseri siz mi yaptınız?” diye sorar ve Picasso, Abertz’e “Hayır, siz yaptınız.” cevabını verir.

Picasso’nun bu eseri, ilk bakışta kaotik ve anlaşılması zor görünse de yukarda kısaca bahsetmiş olduğum savaşa ait güçlü bir hikaye anlatmaktadır. Tabloya ilk bakışta dikkati Picasso’nun renk kullanımı ve kullandığı imgelerin şekilleri çekmektedir. Bir duvar resmi olan Guernica, 7,76 m eninde ve 3,49 m yüksekliğinde anıtsal tablodur. Siyah ve beyazın benzersiz kullanımı, savaş karşıtı bir mesaj vermede önemli bir rol oynamaktadır.


Ampul

Picasso, Guernica’daki bombalamayı gerçekçi bir formla tasvir etmemiştir ve eserde tasvir edilen herhangi bir bomba yoktur. Bunun yerine Picasso, bunun yerine dikenli bir ampul kullanır. Bu ampul, bombalama sırasında gökyüzünü parçalayan alevleri simgelemektedir.


At

guernica simgeleri at

Ampulün altında yer alan atın bağırsakları bir okla delinmiştir ve acılar içinde bağırıyor gibi görünmektedir. Bu, Alman bombardıman uçaklarının İspanyol halkına çektirdiği ıstırabın simgesidir. Picasso ayrıca atın burnu ve dişlerinden oluşan gizli bir kafatasını da tabloya yerleştirmiştir.


Boğa

guernica simgeleri

İnsan gözlerine sahip olan boğa, insan olmak ve canavar olmak arasındaki mücadeleyi sembolize etmektedir. İspanyol milliyetçiliği ve totaliter rejim boğa figürü ile eserde vücut bulmuştur.


Kadın

Eserin solunda yer alan, kadının yüzyü gökyüzüne dönüktür ve ölmüş bebeğini tutaken gözlerindeki çaresizlik görülmektedir. Dikkatli baktığımızda, Picasso’nun bu tasviri, “ağlayan kadın” lakabını taktığı Dora Maar’ın portrelerini andırmaktadır. Eserin sağında yer alan kadın figürünün kolları havaya kalkmış ve donuk bir yüzle gökyüzüne isyan eder gibi görünmektedir.


Güvercin

Eserde figürler arasında neredeyse görünmeyen bir güvercin bulunmaktadır. Bu, savaş sırasında Guernica’da kaybolan barışın simgesidir.


Kılıç Tutan Adam

guernica

Eserde yatar pozisyonda olan tek figürdür. Savaş sırasında birçok darbe almış olmasına rağmen hala kahramanca kılıcını tutmaya devam etmektedir. Savaşçının elinde görmekte olduğumuz çiçek, çok fazla kan dökülmesine rağmen solmayan umudu temsil etmektedir.

Picasso’nun eserinde kullandığı figürler ile ilgili, Sanat tarihçisi Patricia Failing, Picasso’nun çocukluğuna dönmemiz gerektiğini dile getirmektedir. Picasso, babası onu ilk boğa güreşine götürdüğünde sadece üç yaşındaydı. Picasso için acımasızlık, şiddet ve trajedi, o zamandan beri bir saplantı haline gelmiştir.

Patricia Failing’e göre, “Boğa ve at İspanyol kültüründe önemli karakterlerdir. Picasso’nun kendisi kesinlikle bu karakterleri zaman içinde birçok farklı rol oynamak için kullandı. Bu, boğanın ve at yoğun ilişkisi, Picasso’nun kariyeri boyunca çeşitli şekillerde tasarlanmış bir tür bale olarak karşımıza çıkmaktadır.” Falling, “Boğa bazen İspanya’nın bir sembolü, İspanya ve İspanyol kültürünün erdemlerinin ve değerlerinin bir sembolü olarak görülüyor” sözleriyle analizine devam etmektedir. “Bazen ilişki cinsiyet; bir tür eril güç ve dişil güç ilişkisidir. Bazen saldırganın daha pasif bir şeyle ilişkisidir. Bazen karanlık ve ışık arasındaki bir ilişkidir. Yani boğa iyi olabilir. Guernica’ya verilen tepkilere ilişkin anketinizde hangi yorumu çıkardığınıza bağlı olarak, eserde yer alan adam ya da boğa kötü olan olabilir.”


Peki, Guernica’nın başka anlamları var mı?

Üniversite öğretim görevlisi José Maria Juarranz de la Fuentes, Guernica’nın ressamın hayatını tasvir ettiğini iddia etmektedir. Bu teori daha önce Alman sanat simsarı Daniel Henry Kahnweiler tarafından da öne sürülmüştür. Teoriye göre, resim Picasso’nun hayatındaki üç önemli anı temsil ediyor: çocukluğundaki korkunç Malaga depremi, 1930’lardaki ilişki sorunları ve arkadaşı Carlos Casagemas’ın intiharı.

Picasso, Guernica’nın “anlamı” ve genel olarak sanatı hakkında konuşmaktan hoşlanmasa da bu resmin milliyetçi sembolizmi yadsınamaz.

“Resimlerimde bazı şeylere anlam yüklerseniz, bu doğru olabilir ama bu anlamı vermek benim fikrim değil. Ne tür fikirlere ve sonuçlara sahipsem, bunları içgüdüsel olarak elde ettim, resim için resim yapıyorum. Nesneleri oldukları gibi resmediyorum.” 


Kaynak:

Moosa, A. (2002). Picasso’s ‘Guernica’. History of Symbolism in Art, Virginia Commonwealth University: https://www.people.vcu.edu/~djbromle/art-symbolism/student-projects-2002/Moosa-Picassos-Guernica.htm 

This post is also available in: English

Kategoriler: Sanat

Yorumlar (0) Yorum Yap

/