Gastronomi Bölümü Nedir? Mezunları Ne İş Yapar?

Gastronomi bölümü, Türkiye’de 2003 yılında kurulan ve o günlerden bu yana oldukça ilgi gören lisans türlerinden biridir. Özellikle Türk mutfağının tanıtımı, geliştirilmesi ve duyurulması hususunda da önemli fırsatlar sunan bu bölüm, yemek yapmayı seven,Türk ve dünya mutfağına ilgi duyan herkesin sıklıkla tercih ettiği bir alan. Biz de sizin için Gastronomi Bölümü hakkında merak edilenler ve tüm bilinmeyenleri aşağıda açıklamaya çalıştık. Keyifli okumalar!

Gastronomi bölümü, en genel tabiriyle yemek ve mutfak sanatları hakkında bilimsel eğitimin verildiği bir lisans türüdür. Öğrencilere, lisans süresi boyunca tüm yiyecek ve içecekler hakkında detaylı bilgilerin yanı sıra besinler üzerinde oluşabilen bakteri, mantar ve küf konularında da eğitici bilgiler sağlayan bir bölümdür. Yiyeceklerin besin değerleri, dünya mutfağının bilinmeyenleri ve yiyeceklerin tarihleri hakkında eğitici bilgilere sahip olan öğrencilerin, aynı zamanda sanatsal bakış açılarının geliştirilmesi hedeflenir. Bölüm mezunları, “gastronom” unvanına sahip olurlar.

Gastronomi bölümünün eğitim süresi 4 yıldır. Ancak bazı okullarda zorunlu kılınan 1 yıl İngilizce hazırlık sınıfı ile bu süre 5 yıla çıkabilmektedir. Bölüm, genelde üniversitelerin “güzel sanatlar fakültelerine” bağlı olsa da bazı üniversitelerde “uygulamalı bilimler” ile “turizm” fakülteleri içerisinde de yer alabilmektedir. Bölümde 60 gün zorunlu staj yer almaktadır. Ayrıca bölüm sözel alandan öğrenci kabul etmektedir.

Öğrencilerin 4 yıllık lisans eğitimi süresince aldıkları dersler şu şekildedir:

● Gastronomi ve Mutfak Sanatları için Gıda Teknolojisi
● Mutfağa Giriş
● Yiyecek ve İçecek Hizmetleri
● Yiyecek Üretimi
● Gastronomi Tarihi
● Besin Güvenliği ve Hijyen
● Dünya Mutfak Kültürleri
● Yemek ve Gastronomi Kültürü
● Türk Mutfağı
● Dünya Mutfağı
● Gıda Bilimi
● Beslenme İlkeleri
● Mutfak Yönetimi
● Temel Pastacılık ve Fırın Ürünleri
● Mutfak Planlaması ve Tasarımı,
● Şarap Bilimi
● Gıda Hijyeni
● Mutfak Hesaplamaları
● Turizm
● Pazarlama ve Girişimcilik
● Yaratıcı Sunum Teknikleri ve Yemek Eşleştirme

Öğrenciler, ayrıca ilgi alanlarına yönelik bölüm seçmeli dersler alabilirler. Bu derslerin dışında Atatürk İlkeleri ve Inkılap Tarihi, Türk Edebiyatı ve yabancı dil gibi seçmeli dersler de müfredatta yer almaktadır.

Bölümün amacı, gastronomi ve mutfak sanatları alanında uzman bireylerin yetiştirilmesini sağlamaktır. Mezunlardan, dünya üzerindeki farklı yemek kültürlerinin değerini kavramaları ve sürdürülebilirliğini sağlamaları beklenir. Bu sebeple gastronomi bölümü mezunlarının yemeğin pişirilmesi dışında, dünyadaki yemek kültürü ve yemeğin dolayısıyla da gıdanın pazarlanması, sunulması ve sürdürülebilirliği hakkında eğitimli kişiler olduklarını söyleyebiliriz.

Bu bağlamda mezunların, aldıkları eğitim ve ilgi alanları doğrultusunda yönelebilecekleri birbirinden farklı iş kollarının mevcut olduğu da ortadadır. Kimi mezunlar şef, aşçı, eğitmen ya da akademisyen olmayı tercih ederken kimi mezunlar ise kendi işletmelerini açarak kendi işlerinin patronu olmayı tercih etmektedirler. Mezunlar ayrıca gurme ve yemek yazarlığı alanında da kendilerini gösterme fırsatına sahiptirler.

Gastronomi bölümü mezunlarının maaşları, çalıştıkları yere göre değişiklik göstermektedir. Buna göre devlet kurumlarında başlangıç minimum asgari ücret olmakla birlikte 6 bin TL’ye çıkabilmektedir. Özelde ise 7 ila 10 bin TL bazında maaş alınabildiği söylenebilir. Bu rakamlar elbette ki ortalamayı göstermekte. Kazancınızın, deneyim ve bilgileriniz doğrultusunda artacağını unutmamalısınız.

Gastronomi bölümü ile ilgili genel kanı yemek yapmayı öğrenmek ve dünya mutfağı tariflerine hakim olmak üzerine kuruludur. Ancak uyarmamız gereken bir konu var ki o da bölüm amacının sadece aşçı yetiştirmek olmadığıdır. Bunun yanı sıra öğrencilere lisans eğitimleri süresince, yiyeceklerdeki mikroorganizmalar hakkında detaylı bilgiler ile gıda işletmeciliği hakkında eğitimler de sunulur. Bazı okullarda teorik eğitimlerin, pratiğin önüne de geçtiği bilinmektedir. Bu nedenle bölüm amacının bilincinde olmanızı ve eğitiminin iyi olduğu okullara yönelmenizi tavsiye ediyoruz.

Ayrıca yurt dışında çalışma, staj veya eğitim olanakları için dilin önemli bir unsur olduğunu hatırlatmakta fayda var. Gelişmiş bir kariyer hedefi için yabancı dilin önünüzde bir sorun olabileceğini unutmamalı ve kendinizi geliştirmeye odaklamalısınız.

Yemek yapmaya ve yemek kültürüne ilgisi olan herkesin bu bölümde başarılı olabileceğine inancımız tam. Ancak daha önce de belirttiğimiz gibi gıda işletmesi ve gıda bilimi hakkında eğitimlerin de bölümde yer aldığını unutmayın. Son olarak hayal gücü gelişmiş, yaratıcı beyinlerin bu alanda büyük başarılara imza atması kaçınılmaz olacaktır.

Bölüm mezunları “gastronom” adıyla mezun olmakta ve yönelebilecekleri pek çok farklı alan bulunmaktadır. Genel hatlarıyla gastronomi bölümü mezunlarının;

● Turizm ve otel işletmelerinde aşçılık,
● Mutfak şefi,
● Executive Şef
● Mutfak yöneticisi,
● Yemek yazarı,
● Yemek fotoğrafçısı,
● Yemek eleştirmeni,
● Medya ve TV kanallarında programcı
● Gurme,
● Gıda kontrolcüsü

pozisyonlarında faaliyet gösterebileceklerini söyleyebiliriz. Bölümün amacı da zaten gastronomi alanında uzman bireylerin yetişmesini sağlamaktır. Tüm bunların dışında mezunlar dilerse akademi hayatında da kendilerine bir kariyer çizebilirler. Üniversitelerde hocalık yapabilecekleri gibi aşçılık kursları ve mutfak akademileri gibi yerlerde eğitmen olarak da çalışabilirler.

Gastronomi bölümü okumak isteyenler için yurt dışı fırsatlarının açık olduğunu belirtelim. Zira 4 yıllık eğitim boyunca öğrenciler, yalnızca Türk Mutfağı’nı öğrenmekle kalmıyor aynı zamanda dünya mutfağına dair oldukça fazla bilgiler ediniyorlar. Alınan eğitim ışığında gastronomların Avrupa ve Amerika’daki restoranlarda çalışabildiklerini söyleyebiliriz. Ayrıca mezunlar dilerse yüksek lisans eğitimi için de yurt dışı olanaklarını inceleyebilirler. Tüm bu imkanlar içinse tek şart yabancı dile sahip olmak. Kendinizi dil konusunda ne kadar çok geliştirirseniz, yurt dışı fırsatlarını yakalamanız da bir o kadar kolay olacaktır.

Aslında bu konuya, iş olanakları kısmında değindik. Ancak yine de detaylandırmak gerekirse gastronomi mezunlarının eğitmenlik, akademisyenlik, gurmelik ve yemek fotoğrafçılığı alanlarında uzmanlaşabilecekleri bilinmektedir. Özellikle akademisyenlik alanında Türkiye’de bir açık olduğunu söylemek mümkün. Siz de bu açık alandan faydalanarak Türkiye’nin önemli gastronomlarının yetişmesine ön ayak olabilirsiniz. Ayrıca yurt dışı eğitim fırsatlarını kovalayarak kendinizi yetiştirmeniz ve dünyada isim yapmanız bile olası. Sadece biraz sabır ve bolca emek harcamanız gerekiyor.

Gastronomi, son yıllarda oldukça popüler hale gelmeyi başarmış bir meslek alanı. Bunda elbette ki gastronomi kültürü ile herkes için sağlıklı ve iyi yemeğin önem kazanması etkili oluyor. Söz konusu etmenler göz önünde bulundurulduğunda gastronomi bölümünün gelecekte de önemli meslek alanlarından biri olması bekleniyor.

Öte yandan insanlar için beslenme ihtiyacı, tıpkı barınma ve giyinme gibi temel ihtiyaçlar arasında olmaya devam ettikçe, sanıyoruz ki gastronomiye olan ilgi de azalmayacaktır. Dolayısıyla geleceği son derece açık ve parlak olan bir meslekten bahsettiğimizi söyleyebiliriz.

Diğer tüm üniversite bölümlerine buradan ulaşabilirsiniz.