İnsan Psikolojisinin Temeli: Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi

Edanaz Aksoy

Edanaz Aksoy

Editör - Bilgi Hukuk

Abraham Maslow, insan psikolojisinin kurucusudur. Bireyleri ilgilendiren ihtiyaç dizilerini oluşturmuş ve hiyerarşik bir sıraya koymuştur. Bunlar motivasyon kuramlarıdır. Bu kurama göre insanların ihtiyaçları dış faktörlerden ziyade insanın iç ihtiyaçlarına dayanmaktadır.
Maslow’a göre insanların ihtiyaçları sınırsızdır. İhtiyacı giderme sürecinde tamamen memnun olma durumu olası değildir. Ancak ihtiyaç giderildikten sonra, ihtiyaca yönelik motivasyon etkisini kaybeder.

İnsan öyle bir yapıdır ki sürekli olarak varlığın daha çok tamamlanmasına yönelir….iyi değerlere dinginlik, incelik, yüreklilik, dürüstlük, sevgi , bencil olmama ve iyi olmaya yönelik bir istem.
-Abraham Maslow

Maslow’un İhtiyaçlar Teorisi’nde; alt ihtiyacı karşılamadan üst ihtiyacın karşılanması anlamsızdır. Çünkü piramidin en altında olmazsa olmaz ihtiyaçlarımız yer alır ve ihtiyaçlarımızı karşılayıp yükseldikçe tatmin olma seviyemizde artar.




5 Basamakta İhtiyaç Teorisi

Toplumun değişmesi ile ihtiyaçları da değişti. Değişimler doğal arzular üzerinde etkilere sebep oldu. Maslow’un hazırladığı ihtiyaçlar hiyerarşisinde günümüzle uyumsuz olan ihtiyaçların oluşmasına sebep oldu. Ancak fark edilir bir gerçekliği de ortaya çıkarmış oldu: mal ve hizmet isteği artıkça isteklerimiz de maddi anlamda şekillenmeye başladı.




1) Fizyolojik İhtiyaçlar

En alt basamağı oluşturur. Açlık, susuzluk, cinsellik, oksijen ve uyku gibi temel ihtiyaçlar yer alır. Maslow’a göre insanlar bu ihtiyaçlarını karşılamak için yaşamları boyunca mücadele etmektedir.




2) Güvenlik İhtiyaçları

Hiyerarşi de ikinci düzeyde dış faktörlerden korunma ve emniyet içinde bulunma durumu karşımıza çıkar. Kişi korku ve endişe duyduğu zamanlar çözüm yöntemleri bulmaya ve baş etmeye çalışır. Maslow bu ihityaç için ‘’bu gereksinim ne kadar çok doyurulursa o denli az ayak bağı olacaktır. Ne denli az olursa cesaret de o denli az olacaktır’’ demiştir.

 

 


3) Ait Olma ve Sevgi İhtiyacı

Bireyin ilişki kurma ve kendine ait bir edinmesi ihtiyacı ortaya çıkar. Bu duruma sosyal ihtiyaçların karşılanması da denebilir. Bu ihtiyaç karşılanmadığına Maslow bireyde olan 2 farklı sevgi türünün tamamlanmadığını dile getirir. Bunlardan bir tanesi ‘Eksiklik Sevgisi’ bir diğeri ise ‘Varlık Sevgisi’dir.
Eksiklik sevgisi; kişide boş olan sevginin doldurulmasıdır. Varlık sevgisi ise bir başkasının varlığına duyduğumuz sevgidir.




4) Saygı İhtiyacı

Kişinin kendisine güvenmesiyle ortaya çıkan bir ihtiyaçtır. Kişi çevresinin de kendisine saygı göstermesini ister. Maslow bu düzeyde; kişinin kendine duyduğu özsaygı ve benlik durumlarını öne çıkarır.

 

 


5) Kendini Gerçekleştirme İhtiyacı

En üst düzeyde kişinin kendi potansiyelini keşfetme ihtiyacı karşımıza çıkar. Alt düzeylerde zorunluluktan başlayıp olması gerekene doğru yol alsa da bu düzey, insanın sorularıyla ve istekleriyle şekillenecektir. Maslow bu durum için insanın psikolojik gelişimin de önemli bir nokta olduğunu söyler.




Bu içerikler de ilginizi çekebilir: ?

This post is also available in: English

Kategoriler: Yaşam

Yorumlar (0) Yorum Yap

/
Exit mobile version