İşe Yarar Tavsiye Verme Sanatı

Bazı arkadaşlar vardır ailenizle kavga ettiğinizde, sevgiliniz sizi terk ettiğinde veya işyerinde problem yaşadığınızda onları ararsınız. Size verdiği tavsiyeleri tekrar tekrar kendinize hatırlatır ve içinde bulunduğunuz sorunlu süreci onun yol haritasıyla atlatmaya çalışırsınız. Hayatta herkesin en az bir tane bu tarz arkadaşa ihtiyacı vardır. Georgetown Üniversitesi’nde Psikoloji Profesörü olan Andrea Bonior, gerçek arkadaşı herhangi bir tanıdıktan ayıran kriterin tam olarak bu olduğunu belirtiyor.

Sorun şu ki, hiçbirimiz gerçek hayatta Güzin Abla değiliz ve bizden tavsiye beklendiğinde ya aklımıza gelen ilk cümleleri söylüyoruz ya da geçmişte yaşadıklarımızı göz önünde bulundurarak başkalarının başına gelenlere karşı önyargılı tavır sergiliyoruz. Ottawa Üniversitesi’nde Örgütsel Davranış Profesörü olan Silvia Bonaccio, “Başkasının bakış açısını içselleştirmek anlamına geldiğinden tavsiye almak da vermek de zordur” diyor. Okurlarımızdan 32 yaşındaki Zuhal, tavsiyeye uymak iyi sonuç vermediğinde ortaya çıkabilecek sorunların altını çiziyor: “Aldatıldığını öğrenen arkadaşıma sevgilisinden ayrılması gerektiğini, onun kendisine uygun olmadığını söyledim ama bir şekilde sorunlarını halledip evlenmeye karar verdiler. Düğüne gittiğimde aslında orada çok istenmediğimi fark ettim. Çünkü evlendiği adam, onunla ilgili düşüncelerimin farkındaydı ve arkadaşıma benimle daha az görüşmesi konusunda baskı yapıyordu. Aradan geçen zaman sonunda birbirimizden iyice uzaklaştık. Şimdi birer yabancıya dönüştüğümüzü söyleyebilirim. Tüm bu olaylar yüzünden insanların ilişkileri konusunda keskin yorumlar yapmamam gerektiğine karar Tavsiye algınızda yapacağınız birkaç değişiklikle tehlike anında hem kendinize hem de çevrenizdekilere yardımcı olabilirsiniz.

İyi Bir Dinleyici Olun

Tavsiye vermenin temelinde arkadaşınızı dinleyip neye ihtiyacı olduğunu anlamak yatar ve bu, üzerine biraz düşmeniz durumunda Öğrenebileceğiniz bir yetenektir. 

İhtiyaçlarını Göz Önünde Bulundurun

İlk ve en önemli adım, arkadaşınızın tavsiyeye ihtiyacı olup olmadığını anlamanız. Kendisine açıkça “Benim fikrimi merak ediyor musun’ diye sorabilirsiniz. Unutmayın, sizinle yalnızca dertleşmek istemiş olabilir. 

İlgili Olduğunuzu Gösterin

Bonaccio, “Arkadaşınıza ihtiyaç duyduğu zamanı ve alanı verin. Problemin ne olduğunu size anlatmaya çalışırken kendi de sorunu açıkça görecektir. Ardından konuşma sırası size geçtiğinde onu dikkatle dinlediğinizi anlaması için konuşmasında kullandığı birkaç cümleyi siz de kullanın.

Harekete Geçirin

Size derdini anlattıktan sonra ‘Ne yapacağımı bilmiyorum’ veya “Kendimi sıkışıp kalmış gibi hissediyorum’ gibi cümleler kuruyorsa veya sorunlarını anlatırken kendini tekrar ediyorsa bir sonraki adımda ne yapması gerektiğini anlamaya çalışıyordur ve yol göstermenize ihtiyacı vardır. Size bu işaretleri verdiyse harekete geçmesi ve bir sonraki adımı atması konusunda onu cesaretlendirebilirsiniz.

Bilgeliğinizi Devreye Sokun

İster durumu anlamaya ister destek olmaya çalışıyor olun işte uygulamanız gereken stratejiler: 

Farklı Tecrübeler, Farklı Sonuçlar

Herhangi bir yorum yapmadan önce kişisel geçmişin arkadaşınızın yaşadıklarının birebir aynısı olamayacağını unutmayın ve başınıza gelenlerin şu an onun yaşadıklarını gölgelemesine izin vermeyin. Siz işinizden istifa ettikten sonra karşınıza çıkan beklenmedik teklifler sayesinde benzersiz kariyer fırsatları yakalamış olsanız dahi bu onun da aynı güzelliklerle karşılaşacağı anlamına gelmiyor.

Önemli Olan Bugündür

Geçmişte yaptığı hataları yüzüne vurmak ve ‘Sen hep bunu yapıyorsun. Sonra da oturup ağlıyorsun’ demek onun yalnızca mahçup hissetmesine neden olacaktır. Unutmayın, sorun onun şu anki erkek arkadaşı. Tüm ilişki geçmişini ve hatalarını ortaya dökmenin anlamı yok. 

Seçenek Sunun, Yönlendirmeyin

Sıcağı sıcağına yaşanan olayların ardından arkadaşınızın aklına gelmediğini düşündüğünüz ihtimalleri sıralayarak çözüme giden yolu aydınlatın. Bonaccio, araştırmaları sonucunda insanların “Şunu yap’ veya “Böyle de’ gibi yönlendirmeler yerine “Aklında bulunsun’ gibi
yol göstermeleri uygulamaya daha yatkın olduğu sonucuna ulaşmış.  

Dürüst Olun

Elbette arkadaşlığınızın en temel özelliklerinden birinin dürüstlük olduğunu ve tavsiye verirken bu yönde davranacağınızı tahmin edebiliyoruz. Ancak konuşma boyunca dobra davranmanız anlamına gelmiyor. Yalnızca bir kere ne düşündüğünüzü içtenlikle söyleyin ve o andan itibaren mesajın ona ulaşmasını bekleyin. 

Bebek Adımları Atın

Sorunu dinlediğiniz ilk 10 dakika sonrasında düşüncelerinizin hepsini ortaya dökmek yerine mola vererek yorum yapın. Sohbetinizi diyalog ekseninden çıkarmamak ve bir süre sonra ne durumda olduğunu, nasıl karar verdiğini sormak onu önemsediğinizi, dinlediğinizi, desteklediğinizi ve Çözüme odaklandığınızı gösterir.

İşler Ters Gittiğinde

Tavsiyenizi dinleyerek hareket eden arkadaşınız, umduğu sonuçlarla karşılaşmadığında suçluluk psikolojinizi rafa kaldırın ve arkadaşlığınızı kurtarmak adına bu adımları takip edin:

Üstlenin ve Özür Dileyin

Israrcı tavrınız dolayısıyla onu istemediği bir yola soktuysanız ve bu yolun sonunda çıkmaz sokakla karşılaştıysa zamanı geri döndüremeyeceğinize göre yapabileceğiniz en mantıklı hareket suçlu olduğunuzu kabul etmektir. İtiraf etmekten çekinmeyin. 

Kendinizi Açıklayın

Günün sonunda iyiliğinden başka hedefim yok. Bu şekilde sonuçlanacağını hiç düşünmemiştim’ demenizi tavsiye ediyoruz. Fikirlerinize bağlı kalıp “Zam alamadığına inanamıyorum. Ne söyledin de olmadı’ tavrında yaklaşmanız
onu suçladığınız anlamına gelebilir ve arkadaşlığınıza büyük zarar verir.  

Düzeltin