Hayatınızı Kontrol Etmek İçin Yapabileceğiniz En İyi Şey: Dikkat Yönetimi

21. yüzyılda gerçek anlamda üretkenliğin anlamı 1890 yılında yapılan tanıma dayanıyor. William James “The Principles of Psychology” adlı kitabında bu konuda basit bir açıklamaya sahip:

“Bana göre üretkenlik, aklımın nerede olduğunu kontrol etmektir.”

Dikkatiniz, sahip olduğunuz deneyimleri ve yaşadığınız hayatı belirler. Yani hayatınızın kontrolünü elinizde tutmak için dikkatinizi kontrol etmelisiniz.

Dikkat Yönetimi Nedir?

Dikkat yönetimi, dikkat dağıtıcı unsurları bulmak ve dikkat akışınızı devam ettirmek için bu unsurlardan etkilenmemeyi amaçlar. Dışarıdan gelen uyaranlara açık olmak ve reaktif bir tutumda olmak yerine, seçtiğiniz noktaya dikkatinizi vermenizi sağlar.

İyi bir dikkat yönetimi, üretkenliğinizi ve aldığınız verimi artırmakla beraber; sadece yapılacaklar listesindeki maddeleri bitirmekten çok daha fazlasıdır.

Dikkat yönetiminin sunduğu en önemli şey, sizin için gerçekten gerekli olan ve önemsediğiniz unsurların etrafında bir yaşam yaratma yeteneğidir. Dolayısıyla sadece odaklanma ile ilgili değil, zamanınızı ve önceliklerinizi elinize almakla ilgilidir.

Dikkat Nasıl Kontrol Altına Alınır? İç ve Dış Faktörler

Dikkat dağıtıcı unsurları elemek ve önceliklerinizi gerçekleştirmek için ilk olarak dış faktörlerin kontrol edilmesi gerekiyor:

1) Teknoloji Sizi Kontrol Etmesin, Siz Teknolojiyi Kontrol Edin:

Unutmayın, teknoloji sizi geliştirmek ve size hizmet etmek için vardır. Tersi için değil. Özellikle dikkatinizi çekmek için tasarlanmış bildirimler ve e-postalar, en büyük dikkat dağıtıcı unsurlardır. Tam odaklanmak üzereyken sosyal medyadan gelen bir bildirim bütün dikkatinizi dağıtabilir. Bu yüzden yapabileceğiniz en mantıklı hareket çalışırken gerekli olmayacak bütün bildirimleri kapatmak. Aynı zamanda bu konuda daha detaylı bir içeriğime ulaşabilirsiniz:

2) Ortamı Kontrol Edin:

Özellikle açık ofislerde çalışanların en çok şikayet ettiği sorunlardan biri ortamın gereğinden fazla sosyal bir havaya bürünüyor olmasıdır. Bazen insanlar 2-3 saat gömülüp sadece işine odaklanmak istiyor ancak bu durum ortam yüzünden pek gerçekleşemiyor.

Benzer durumları evde ya da çalıştığınız yerlerde yaşıyorsanız, 2 ihtimal bulunuyor:

• Kulaklık takıp, “white noise” adı verilen gürültüleri dinleyebilirsiniz. Yapılan araştırmalar white noise sayesinde dikkatin daha uzun süre korunabildiğini ortaya çıkardı.

• Eğer hiçbir şekilde bulunduğunuz ortamda dikkatinizi toparlayamıyorsanız, bulunduğunuz ortamı değiştirmeniz gerekiyor.

Önemli bir detay daha var: Verimimiz sadece dışarıdaki dikkat dağıtıcı unsurlar tarafından düşürülmüyor. Aynı zamanda zihnimizden geçen düşünceler ve psikolojik durumumuz tarafından da direkt etkileniyor.

Örneğin, dikkatinizi dağıtan unsur sadece gelen bildirimler değildir. Bildirimin geleceğini düşünmeniz ve sosyal medya hesaplarınıza sürekli bakma isteği duymanız da dikkatinize büyük zarar verir.

Bu yüzden iç faktörlerin de kontrol edilmesi gerekir:

1) Tutumunuzu Kontrol Edin:

Bilgisayarda çalışıyorsanız sadece tek bir pencere açın ve görevinizi bitirene kadar o pencereden çıkmayın. Elbette bazen başka sekme açmanız da gerekebilir ama yeni sekme konu bütünlüğüne zarar verdiği süreçte her zaman tehlikelidir. Örneğin, yaptığınız araştırmayı destekleyici bir sekme açtıysanız, bu işinize yarar. Ancak konudan alakasız şeylerin bulunduğu bir sekme açmak bütün dikkatinizi dağıtır.

Mola verdiğinizde, mola süresi boyunca tamamen teknolojiden uzaklaşın ve zihninizi dinlendirmeye çalışın. Mola zamanı bile uyarıcılara maruz kalmak, beyninizi yormaya devam eder.

2) Düşüncelerinizi Kontrol Edin:

Değişmesi ve kontrol edilmesi en zor şey düşüncelerdir. Beyninizin her zaman bir akış içinde olmak istediğini unutmayın. Siz bir işle uğraşırken beyniniz aynı zamanda birçok şeyi aklınıza getirir: Gündelik sorunlar, yapılması gereken küçük görevler ya da aniden gelen ne yemek yiyeceğinizi kararlaştırma isteği bunların en basit örnekleridir.

Dikkatinizin özellikle ne zaman sapmaya başladığını tespit edin ve o an tekrardan düşüncelerinize yön vermeye çalışın. Neden dikkatiniz dağılıyor? Çok uzun süredir çalıştığınız için mi? Konuyu sevmediğiniz için mi? bu gibi sorulara cevap arayın ve bu sorunlar üzerine kendi çözümünüzü üretin.

Editörün Notu ve Son Düşünceler

Dikkat yönetimi üzerine çalışmak, tamamen dikkat dağıtıcı unsurları ortadan kaldırmaz. Ancak dikkat dağıtıcı unsurlara karşı tutumunuzu değiştirmeyi amaçlar.

Dikkatinizi geri kazandıkça ve daha iyi yönettikçe, hayatınızın büyük bir çoğunluğunda da kontrolü ele aldığınızı hissedeceksiniz. Bunu şöyle düşünebilirsiniz: Önceden dışarıdan gelen etkenler tarafından yönlendirilirken, artık dikkatinizi nereye vereceğinizi kendiniz seçiyorsunuz.

Dış unsurların hayatınızı kontrol etmesine izin vermeyin, kendi hayatınızın kontrolünü elinize alın.