Dünyanın en sıcak yeri belirlemek artan teknolojik imkanlarla birlikte artık daha kolay olsa da ulaşımın zor olduğu çöllere gitmek, sürekli ölçüm verisi toplayıp ve bu veriyi ustaca analiz etmek hala oldukça güç. Bütün bu imkanlarla birlikte ölçebildiğimiz en yüksek sıcaklık ise 70.7°’lik cehennem gibi bir çöle ait.
Eski Cehennem: Sıcak Ama En Sıcak Değil
Teknolojinin ilerlemesiyle birlikte artan veri toplama yolları artık geçmişe yönelik sıcaklık değerlerini de görmemizi ve yapılan hassas tahminler ile bu verileri doğrulayabilmemizin önünü açtı. Şimdiye kadar yapılan araştırmalar ‘dünyanın en sıcak yeri’ni Libya’da bulunan El Aziziye şehri olarak belirlemişti.
El Aziziye şehri bu rekora kolay bir şekilde kırmadı. El Aziziye Sahra Çölü’ne komşu bir şehir. Bu yüzden çöl üzerinden esen son derece kurak ve sıcak hava güney rüzgarlarının da etkisiyle şehre ulaştı ve şehirdeki bir meteoroloji istasyonunu tam 58 santigrat derecelik bir sıcaklık ölçtü. Şimdiye kadar dünyanın en sıcak yeri olarak bilinen bu rekor 13 Eylül 1922 tarihinden beri şehrin elinde bulunuyordu.
58 santigrat gibi insanların kolay bir şekilde dayanamayacağı ve ölümlere yol açan bu rekorda aslında başka bir şehrin elinden alınmış bir başka rekorun üstüne eklenmişti. ABD’de bulunan Death Valley’deki Furnace Creek hava istasyonu bir önceki rekoru 10 Temmuz 1913’te 56.66 santigrat derece olarak belirlemişti.
Yeni Cehennem: 70.7 Derecelik Lut Çölü
Sıcaklıklar bizi oturduğumuz yerden terletecek cinsten de olsa aslında ne Death Valley ne de El Aziziye bu rekorun sahibi değil. 70.7°’yle bu rekorun gerçek sahibi İran’daki Lut Çölü. Şimdiye kadar doğru bildiğimiz bu yanlışı düzelten ise ABD Montana Üniversitesi’nde kendini bu araştırmaya veren bir ekip. Ekip ABD Jeolojik Araştırmalarının Landsat 7 tarafından kaydedilen geçmişe yönelik verileri kullandı ve bir haritalama yaptı. Bu haritalamaya göre dünyanın en sıcak yerinin Lut çölü olduğu ortaya çıktı.
Araştırmanın verilerini dünyayla paylaşan ekibin üyesi Steven Running NASA’ya yaptığı açıklamada, “Kendilerini “dünyanın en sıcak yeri” olarak adlandıran yerlerin çoğu ciddi rakipler bile değil” dedi.
Dünyanın En Sıcak Yeri: Beş Yıl Üst Üste Rekor Sıcaklık
Yapılan araştırma Lut Çölü’nün sadece bir günlüğüne değil 5 yıl üst üste dünyanın en sıcak yeri olduğunu ortaya çıkardı. Sonuçlara göre Lut, 2004, 2006, 2007 ve 2009’da da en yüksek yüzey sıcaklığına sahip.
Dünyanın En Sıcak Yeri Neye Göre Belirleniyor?
Dünyanın en sıcak yeri şimdiye kadar belirlenirken yerel meteoroloji istasyonları ve güncel veriler kullanılıyordu. Uyduların daha fazla kullanılmaya başlanması ve eski kaydedilmiş verilere ulaşılabilmesiyle birlikte araştırmacılar tarafından bu verilere ulaşmanın önü açılmış oldu.
Landsat 7 uydusunun verilerini kullanarak ortaya çıkarılan bu keşifte ise uyduların bu tarz araştırmalarda kullanılmasının ne kadar önemli olduğu ortaya çıktı. Bilindiği üzere her şehir de bir araştırma istasyonu kurmak ya da sadece kısıtlı alanı tarayabilecek meteoroloji istasyonları açmak bu alanda da kısıtlı verilere ulaşılmasını sağlıyor. Diğer taraftan uydular, kuş bakışı bir şekilde Dünya’nın her bir kısmını kesintisiz tarayabildiği için araştırmacılara sadece bu verileri analiz etmek kalıyor.
Araştırmacılar bu veriyi değerlendirirken uyduların dikkate aldığı “kara cilt sağlığı” verisinden faydalanıyorlar. Bu veri, belirli bir toprak parçasının güneşten, atmosferden ve diğer ısı kaynaklarından ısınma miktarını araştırmacılara söyleyen bir veri. Daha doğru bir tahmin veren “kara cilt sağlığı”na karşı ise meteoroloji istasyonları ölçtükleri sıcaklıkları yerden birkaç metre yüksekten alıyorlar.
Koşullar ve Teknoloji
Bundan sonra Dünya’nın en sıcak yerinin neresi olduğunu bilemeyiz. Özellikle iklim değişikliği ya da buna bağlı sıcaklık artışlarıyla birlikte yaşadığımız doğa olayları son dönemde oldukça dengesiz bir hale geldi. Sera gazlarının kullanımının hala artmaya devam etmesi, bitki örtüsü tahribatı ve kutupların erimesi rekor dediğimiz bu sıcaklıkların daha da üst seviyelere çıkacağının sadece bir işareti.
Bununla birlikte bu rekorların yerine sürekli olarak yeni rekorlar alacak olsa da değerlendirme koşulları her zaman aynı kalacaktır. İlkokul hayat bilgisi dersinde de gördüğümüz üzere koyu renkli, kuru ve dağlık araziler ısıyı emmede oldukça iyi. Bu yüzden kutuplar gibi soğuk ve beyaz yerler ısıyı yansıtmada daha iyi oldukları için ısınma problemini daha az yaşarlar. Araştırmacılar Landsat 7 uydusu ile dünya yüzeyini tararken de işte bu kriterlere dikkat ediyorlar.
Lut Çölü’nü dünyanın en sıcak yeri olarak belirleyen Landsat 7 yaptığı kızılötesi taramalarda en sıcak yerleri en karanlık yerler olarak belirlemiş durumda. Eğer siz de bir sıcaklık avcısı olacaksanız sıcağı nerede aramanız gerektiğini şimdi biliyorsunuz.
This post is also available in: English Français Español Deutsch
Yorumlar (0) Yorum Yap