Telefon Kullanımını Azaltmak mı İstiyorsunuz? Bu İsteğinizin Nedenini İyi Anlayın

Yoğun bir dünyada yaşıyoruz. Günün her saatinde e-postaları, gelen aramaları ve mesajları cevaplamak için telefonumuzu kullanıyoruz: toplantılarda, yemeklerde, otobüs beklerken, yürürken, market kuyruğunda beklerken ve hatta özel günlerde ve aile toplantılarında bile. Ebeveynlerin parkta bir eliyle salıncak ittiği ve diğer eliyle telefonunda vakit geçirdiği sahneleri sık sık görmek mümkün.

Bu davranış, akıllı telefonların hayatımızı nasıl etkilediği hakkında bize fikir veriyor aslında. Sürekli bağlantı halinde olmak, iş saatlerimizi uzatıyor, işten kopma yeteneğimizi azaltıyor ve işe bağlılığımızın yanı sıra zamanımızın ve verimliliğimizin zarar görmesine de neden oluyor. Bugüne kadar yapılan birçok çalışma, bu olumsuz sonuçlara odaklanarak, cihazlarımızı kontrol edip etmediğimizi sorguluyor.

Harvard Business Review tarafından yapılan bir araştırma, bu durumu farklı bir açıdan incelemeyi hedefliyor. Aşırı telefon kullanımının sonuçlarına odaklanmak yerine, bireylerin gerçekten bağımlılık alışkanlıklarını değiştirmek isteyip istemediğine odaklanıyor: Bireyler telefonlarına harcadıkları zamanı kontrol etmek istiyor mu? Bunu yapacaklarsa hangi stratejileri kullanırlar?

Araştırmada bu sorulara cevap alabilmek için, LinkedIn kullanıcılarının sosyal etkileşimlerde aşırı telefon kullanımının risklerini açıklayan bir makaleye yanıt olarak yazdıkları bir kamuoyu yorumu analizi yapıldı. Bu makale, okuyucuları 21 gün boyunca (yeni bir alışkanlık geliştirmek için gereken zaman) telefonlarını başkalarının yanında kullanmaktan kaçınmaya zorlamaktadır.

Birkaç ay içinde gönderi, 168.000’den fazla görüş aldı. Bu yorumlar sayesinde, telefon kullanımını çevreleyen davranış modelleri ve insanların telefonlarıyla harcadıkları zamanı azaltmak için kullandıkları stratejileri ve bu stratejileri yönlendiren motivasyonlar belirlendi.

Araştırmada ortaya çıkan dört ana motivasyona bağlı nedenler şunlardı:

Motivasyon 1: İşteki veya evdeki performansın iyileştirilmesi

941 yorumcunun yaklaşık dörtte biri, bir çalışanın, bir eşin veya bir ebeveynin performansını arttırmak için telefonlarında harcadıkları zamanı azaltmayı amaçladı. Örneğin, bazı insanlar işe odaklanma gücünü iyileştirmek, bazıları ise evde ve aile aktivitelerinde daha aktif olmak istiyorlar. Bunu yapma stratejileri, zorluk dereceleri arasında değişmekteydi.

Stratejileri:

● Cep telefonu satın almamak
● Hücresel veriyi aktive etmemek
● Toplantılar sırasında telefonu sessiz moda almak
● Telefonu göreceği bir yere koymamak

En iyi sonuç veren stratejinin ise telefonu görüş alanının dışında tutmak olduğu belirlendi. Böylece çevrelerinde gelişen olaylara ve durumlara karşı farkındalıklarının arttığını, çevrelerindeki insanlara daha fazla odaklandıklarını ve daha dikkatli olduklarını belirttiler.

Motivasyon 2: Kişisel dijital felsefe oluşturma

Yorumcuların yaklaşık %30’u, teknolojinin yaşamlarında oynayacağı rol hakkında dijital bir felsefe oluşturmak ve uygulamak istedi. İlginç bir şekilde, bu gruptaki birkaç kişi, telefonlarının kırılması, sinyalin kaybolması veya bataryanın bitmesi gibi istenmeyen olaylarla bağlantının kesilmesinden ilham aldı. Bu olaylar, derin yansımalara ilham veren önemli dönüm noktaları oldu.

Stratejileri:

● Temel özelliklere sahip bir telefon satın almak
● İşteyken sadece sabit telefon kullanmak
● Meslektaşlar, ortaklar veya çocuklar için katı kurallar koymak

En iyi sonuç veren strateji sonuncusuydu. Kural koymak, bu grup için oldukça etkili oldu. İnsanların belirttiği kurallar, “çalışma saatleri dışında telefon yok” ile “yemek masasında telefon yok” arasında değişiyordu. Bir yorumcunun dediği gibi “Cep telefonum yardımcı bir iş aracı. Onu ben kontrol ediyorum, o beni kontrol etmiyor.”

Motivasyon 3: İstenmeyen sosyal davranışları en aza indirme

Yorumcuların yaklaşık dörtte biri, insanlarla olan ilişkilerinde kaba görünmekten kaçınmak ve telefonlarının kamusal alanlarda dikkatini dağıtmasından utanç duymamak için denedi.

Stratejileri:

● Bir e-posta uygulaması yerine e-postalara bir web tarayıcısı üzerinden erişmek
● Bildirimleri devre dışı bırakmak
● Sosyal toplantılar sırasında telefonuyla ilgilenirken yakalanan kişiye ceza verilmesi (hesabı ödemek gibi)

Bu kategoride özel bir strateji tercih edilmese de en etkili olanın bildirimleri devre dışı bırakmak olduğu söylendi. Yorumcular, bunu yapmanın telefonlar üzerindeki kontrol duygularını arttırdığını iddia etti. Ek olarak, son stratejinin meslektaşlar ve arkadaşlar arasında eğlenceli ve olumlu duygular üretmenin iyi bir yolu olduğunu söylediler.

Motivasyon 4: Aile ve ilişkilerde öncelikleri belirlemek

Yorumcuların %20’sinden biraz azı, telefon alışkanlıklarının bir sonucu olarak arkadaşların, ailenin ve diğer önemli kişilerin şefkatini kaybetmekten kaçınmak istedi. Bu gruptaki birçok insan, aile üyelerine telefon kullanımlarını sınırlandırmak için ilham verdi. Bir kişi, “Telefonumla evli olmak ve çevremdeki kişilere dikkat etmemekle suçlandım” yorumunda bulundu.

Stratejileri:

● Telefon kullanımında daha fazla öz-farkındalık geliştirmek için davranışlarını takip etmek
● Düzenli olarak, hayattaki önceliklerin neler olduğunu, kimin sosyal etkileşimde en fazla dikkat etmesi gerektiğini ve kontrolsüz kullanımla ilişkili risklerin neler olduğunu kendine hatırlatmak
● Telefon kullanımı problemini çevrenizdeki insanlarla paylaşmak ve en etkili stratejiyi aramak

Yorumcular, bu kategoride hangi stratejilerin en etkili olabileceği konusunda farklı görüşler elde etmişlerdir. Kendi davranışlarını takip etmek, daha sonra istenmeyen davranışları değiştirmek için farkındalık geliştirmek etkili bir yol olarak kabul edildi. Benzer şekilde, kendine önceliklerini hatırlatmak, göze çarpan bir aile kimliği olan yorumculara özellikle yardımcı oldu. Örneğin, bir kişi şunu yazdı: “İşverenim cep telefonu kullanımına izin vermiyor. […] Sonra anladım ki, bunu işverenim için yapabiliyorsam, oğullarım için de yapabilir miyim?”

Telefon kullanmak kolay bir eylemdir ancak bu onları kontrol etmenin de kolay olduğu anlamına gelmez. Her strateji her insan için işe yaramasa da hangisinin sizin için uygun olduğunu bulmak, telefon kullanımınızı başarılı bir şekilde sınırlandırmanın ilk adımıdır. Aklınızdaki bir hedefse, önce kararınızı vermenin sebeplerinin ne olduğunu kendinize sorun ve sonra da en iyi yolu düşünün.