1995’ten 2015’e Elon Musk’ın Girişimleri ve Yatırımları

2016 Nisan ayı itibariyle, Elon Musk yaklaşık 14,3 milyar dolarlık bir adam. Herkes onun peşinde, herkes onun gibi olmaya çalışıyor. İş dünyasına ve teknolojiye ışık tutan adam Musk, nasıl şu an olduğu yere geldi, nelere girişti ve nelere yatırım yaptı?

Stanford Üniversitesi Fizik Bölümünü bırakıp kurduğu bu şirkette Musk, Navteq’ten sağladığı dijital internet haritalarını, işyeri adresi rehberlerine bağladı ve internetin ilk sarı sayfalarını yarattı. Bu şirket İnternet gazetelerine harita ve işyeri adresi rehberleri sağlıyordu.

Daha sonra 1999 senesinde; Musk, şirketini bilgisayar üreticisi Compaq’a 307 milyon Dolar karşılığında sattı. Bu miktar, o zamanlar bir internet şirketi için ödenen en yüksek ücretti.

2-) 1999 yılında daha sonra PayPal ile birleşecek olan, internetten ödeme sağlayan X.com’u kurdu.

Zip2’yi sattıktan sonra satıştan aldığı paranın 10 milyon dolarıyla bir online finansal servis şirketi X.com’u kurdu. Musk ödemeleri elektronik posta aracılığıyla yapmayı sağlayan yeni bir teknoloji üzerinde yoğunlaşmak istiyordu, şirketini, internet üzerinden para transfer etme işlemi olan PayPal’ı geliştiren rakibi Confinity şirketi ile birleştirdi. Lakin daha sonra Confinity Musk’ı kişilik çatışmaları gibi sebeplerden ötürü yönetim kurulundan kovdu. Daha sonra 2002 yılında, PayPal’ı eBay satın aldı.

3-)1998 yılında kuzeniyle beraber, bir enformasyon teknolojileri şirketi olan Everdream Corporation’ı kurdu.

Elon Musk ve kuzeni Lydon Rive’in kurduğu bu şirket küçük işletmelere masaüstü yönetim hizmetleri sağlıyordu. Ayrıca Everdream şirketi, virüsten koruma yazılımı yönetip geliştiriyor, veri yedekleme işlemi gerçekleştiriyor ve veri şifreleme işlemi uyguluyordu. Rive ve ikiz kardeşi Russ şirketi 2007’de Dell’e sattı.

4-) Musk 2002’de hepimizin bildiği SpaceX olarak da bilinen Space Exploration Technologies (Uzay Keşif Teknolojileri) şirketini kurdu.

SpaceX’in dünyanın 4,5 milyar yıl önceki doğumundan bu yana en önemli projelerden biri olduğunu Musk şu şekilde açıkladı.

“Dünyada; tek hücreli yaşam, çok hücreli yaşam, bitkilerin gelişimi ve sonrasında da hayvanların gelişimi gibi dönemler yaşandı. Bu zaman zarfında; başka bir gezegendeki yaşamın tükenişini incelemeyi, okyanustaki yaşamın karaya geçişini incelemekten biraz daha önemli bulurum.”

Hedefine ulaşmak için Musk, Hawthorne Kaliforniya’da roketleri daha ucuza yapmak adına bu şirketi kurdu. 2012 senesinde Uluslararası Uzay İstasyonu ile Dünya arasında yük taşıyan ilk ticari uzay aracı SpaceX’in Dragon aracı oldu. Musk Dragon kapsülüyle insanları Mars’a göndermek ve Mars’ta bir kolonileşme olmasını sağlamak istiyor.

5-) Yine 2002’de kardeşi Kimbal ile Musk Vakfını kurdu.

Vakfın kuruluş amacı yenilenebilir enerji, uzay keşifleri, bilim ve mühendislik dallarında eğitim, çocuk hastalıkları gibi konulardaki araştırmalar için destek ödenekleri sağlamaktı. Musk Vakfı bugüne kadar toplamda 753,700 Dolar bağış yaptı.

6-) Tesla Motors büyüyor! 2004 senesinde elektrikli araba dünyasını değiştirmek için Tesla Motors’a yatırım yaptı.

Tesla Motors 2003 yılında Martin Eberhard ve Mare Tarpenning tarafından kurulmuştu. Musk şirkete çok fazla yatırım yaptı, daha sonra da yönetim kuruluna da katıldı. Şirketin ürettiği ilk araba Roadster herkesin aklını başından aldı. Çünkü bu araba 4 saniyeden az bir sürede 0 km’den 96 km’ye ulaşabiliyordu ve sadece tek şarjla 400 km gidebiliyordu. 2008’de piyasaların çökmesiyle Musk şirkette daha da aktif oldu ve bugün hala elinde tuttuğu CEO pozisyonuna getirildi.

Daha sonra Tesla Motors’un Model S arabaları o kadar iyiydi ki; aldığı olumlu oylarla Comsumer Reports oylama sistemini çökertti. Şirketin uygun fiyatlı yeni arabası Model 3 sedan, insanlar arasında öylesine fazla coşku yarattı ki 14 milyar Dolarlık ön sipariş alarak tarihe geçti.

7-) Surrey Satellite Technology şirketinde de hisse sahibi. Bu şirket küçük bir uydu şirketi ama Elon Musk’ın gözünden kaçmamış.

2005 yılında %10’luk bir hisse aldığı, Surrey Satellite Technology şirketi, işe amatör radyo uyduları yaparak başladı. Şimdi ise hava gözlemleri, iletişim ve diğer amaçlar için küçük uzay araçları yapıyor ve fırlatıyor.

😎 Güneş Enerjisi ile ilgili çalışan Solar City’e yatırım yaptı.

Musk sürdürülebilir ve yeşil teknolojinin en önemli taraftarlarından biri. Tesla şirketinin enerji tasarrufu anlayışına sahip çıkarak 2006 yılında da kuzenleri Lyndon ve Peter Rive
Tarafından kurulan Solar City’e yüklü bir yatırım yaptı. Solar City ülkenin en büyük ev güneş enerjisi panelleri montajcısı. Aynı zamanda elektrikli araçlar için şarj istasyonları kurup denetimini gerçekleştiriyor. Nisan 2015’de SolarCity, Tesla akülerine güneş enerjisiyle çalışan yedek akü sistemi dahil etmek için Tesla şirketiyle ortak olduklarını açıkladı.

9-) 2007’de Ne-Nasıl yapılır videosu paylaşan site Mahalo’ya yatırım yaptı.

Mahalo, başlangıçta kullanıcıların soru sormalarına ve cevaplamalarına olanak sağlıyordu. Daha sonra 2011 yılında Google geldi ve site büyük bir çöküş yaşadı. Çalışanlarını işten çıkardı. Daha sonra orijinal ne nasıl yapılır tarzı videolar, canlı yayınlar, kullanıcılar tarafından gerçekleştirilen soru cevap oturumları yaratarak stratejisini değiştirdi. Hatta 2011 yılında Elon Musk ile bir video serisi hazırladı.

10-) Twitter, Facebook gibi internet uygulamalarının her yerde ödeme kabul edebilmesini amaçlayan şirket Stripe’a yatırım yaptı.

Online ödeme şirketi olan Stripe’ın günümüz değeri 5 milyar dolara yakın. Ayrıca tweetlere “satın al” butonu ekleyen Twitter ile yeni bir ortaklıkları var.

11-) İşler hep iyi gitmedi, birkaç başarısız yatırımı da oldu. Bunlardan biri de 2012 senesinde kapılarını kapatan DNA Şirketi Halcyon Molecular Inc.

DNA’daki gizli kalmış sırları keşfetmek adına 2008 yılında kurulan şirket, 2012 yılında kapılarını kapattı.

12-) Musk’ın Tesla’ya adanan bir bilim müzesine bağış yapmış olması kaçınılmaz değil mi? 

New York’daki Nikola Tesla’ya adanan yeni bilim müzesine 2014 yılında 1 milyon Dolar bağış yaptı.

Müzenin merkezi, Tesla’nın mesaj gönderme ve kablosuz elektrik aktarımı deneyleri yapmak için inşa ettiği dev verici kulesiyle aynı yerde, Musk, dünyanın en hızlı şarj istasyonu olacak olan Tesla Süperkompresör istasyonunu merkezin otoparkına inşa etmeyi planlıyor.

13-) Yapay zekâ ile arasının pek iyi olmadığını bildiğimiz Elon Musk, buna rağmen Vicarious isimli şirkete yatırım yapıyor.

Artık nerdeyse herkes Elon Musk’ın yapay zekaya güvenmediğini biliyor. Hatta kendisi yapay zekayı “şeytan çağırma” olarak niteledi.
2010 yılında kurulan Vicarious’ a Musk, 2014 yılında 40 milyon dolarlık yatırım ile katkıda bulundu. Vicarious’un internet sitesine göre şirket “görüş, dil ve temel kontrollerde insan seviyesinde zekaya sahip bir algoritmik mimari tasarlıyor”.

14-) Musk’ın bir diğer yapay zekâ yatırımı DeepMind Technologies.

Musk yapay zekâ için;

“Karşılığında gerçek bir yatırım yapmak gibi bir bakış açım yok… Sadece yapay zekâ alanında neler olduğuna dikkat etmek istiyorum. Bence burada potansiyel olarak tehlikeli bir sonuç var. Bunun hakkında bildiğiniz üzere “Terminatör” gibi filmler var.”

“Bazı korkutucu sonuçlar var ve biz bu sonuçların iyi olduğundan emin olmamız gerekiyor.”

2014’te Google’a satılan DeepMind Technologies’in hedefi makine öğrenimi ve nörobilimi birleştirip güçlü ve çok amaçlı bilgisayar algoritmaları yaratarak insan zekasını çözmek.

15-) 2015’te insan benzeri yapay zekâ üretimindeki riskleri azaltmak için araştırmalar yapan Future of Life Enstitüsü’ne 10 milyon dolar bağışladı.

Enstitüde projeler kendi içerisinde ayrılıyor. Yapay zekâ için etik kurallar ve sistemler yaratmayı amaçlayan projeler varken, yapay zekâ destekli silahları kontrol altında tutmaya çalışan projeler de mevcut.

16-) İnsanlığa katkı sağlayacak teknolojik buluşlara teşvik etmek amacıyla yarışmalar düzenleyen kâr amacı gütmeyen X Prize Foundation’ın Kurul Üyesi.

17-) Beyin sinyallerini analiz eden ürünler geliştiren NeuroVigil Şirketinin 2015 yılında ana yatırımcısı oldu.

2007’de kurulan Şirket ilaç şirketlerine, nörolojik ve nörodejeneretif hastalıkları olan hastalara tanı konması ve tedavi edilmesinde olduğu kadar, klinik araştırmalar yapmalarında da yardımcı olmak için beynin elektrik sinyallerini analiz etmeye odaklanıyor.

18-) 2013 yılında yüksek hızlı ulaşım sistemi Hyperloop’u halka duyurmak için kullandı.

Hyperloop, insanları tüpler içindeki kapsüllerle saatte 800 kilometreyi aşan bir hızla taşımayı planlayan bir raylı sistem. Musk, Hyperloop’u başlangıçta San Francisco ve Los Angeles arasında seyahat etmek için hızlı, güvenli ve enerjiden tasarruf edilen bir yol olarak gördü.

19-) Aralık 2015’te kâr amacı gütmeyen OpenAI’ı kurdu.

OpenAI’in; önde gelen bilim insanları ve kurumlarının katkıda bulunabileceği, işbirlikçi ve açık bir şekilde çalışabileceği, araştırma makaleleri, blog yayınları, kod ve patentlerin bir deposu haline getirilmesini amaçladı.

Şirket bağışlardan yaklaşık 1 milyon dolar topladı ve tabi ki bunda Elon Musk’ın da payı vardı.

1995’ten bu yana birçok alanda bilimi destekleyen Elon Musk’a haddim olmayarak başarılarının devamını diliyorum. 🙂