Girişimcilerin Karşılaşacağı Hukuki Aşamalar

Girişimciler, girişim fikrinin korunmasından, ilk sözleşmesinin imzalanmasına, şirket kurulmasından, yatırım alınmasına kadar pek çok aşama ile karşılaşmaktadır. Girişimcilerin temel olarak hangi hukuk dallarıyla hangi aşamalarda karşılaşacağını ve özellikle hangi aşamalarda dikkat etmeleri gerektiğini siz değerli ceotudent.com okurları için bu yazımızda ele alacağız.

Birinci aşama olan iş fikri / iş projesi ve korunması aşamasında mevcut iş fikrinin hukuksal anlamda korunmasının önem taşıdığını belirtmemiz gerekmektedir. Tabii ki bir girişimin hukuksal anlamda korunabilmesi için o girişimin öncelikle hukuka uygun olması gerekir. Dolayısıyla girişimcinin kendi girişiminin yasallığını sorgulaması gerekmektedir. Eğer yerel bir girişimse yerel mevzuata bakılarak satılmak istenen ürün veya hizmetin yasallığının, eğer uluslararası bir girişimse farklı ülkelerin kanunlarının bu ürün veya hizmetlere uygunluğunun tespiti gerekir.

Girişimi korumanın ise pek çok hukuki yolu vardır. Özellikle faydalı model tescili, patent tescili, marka tescili, telif hakları ve bunlar gibi sınai mülkiyet kanununca düzenlenen hukuksal koruma yolları mevcuttur. Marka ve patent danışmanlığı hizmeti günümüzde kolaylaşmış sa da internet ortamında bahsedilen fikirlerin korunmaması hatta faaliyete geçmiş bir girişimin marka tescilinin yapılmaması ileride büyük sorunlar doğurabilecektir. Dolayısıyla temeli sağlam olmayan ve hukuken korunmayan bir girişim fikrinin ileride sorunlarla veya fikir hırsızlıklarıyla karşılaşması pek muhtemeldir.

İkinci aşama olarak her ne kadar sözleşmeler aşamasını belirtsek de sözleşmelerin hayatımız boyunca her aşamada karşılaşabileceğimiz bir şey olduğunu unutmamamız gerekir. Özellikle ön protokol sözleşmeleri (term sheet), gizlilik sözleşmeleri, pay anlaşmaları, pay sahipleri ve yatırımcı sözleşmeleri girişimcilerin en çok karşılaştıkları sözleşmeleri oluşturmaktadır. Sözleşmeler hukukunda pek çok detay vardır. Sözleşmelere konulan bazı kayıtlar girişimi ve girişimciyi doğrudan etkilemektedir. Sözleşmelerde özellikle pay devirlerine ilişkin sınırlamalar getiren kayıtlara girişimciler dikkat etmelidir. Ekosistemde gördüğümüz ihtilaflardan sonra sırf bu konu için bile hukuk desteği alınmasını tavsiye edebiliriz. 

Üçüncü aşama, artık işlerin daha da ciddileşmeye başladığı bir aşama olan şirketleşme aşamasıdır. Bir şirket kurmadan önce şirket türlerini araştırmanız gerekmektedir. Daha sonra ihtilaf çıkmaması açısından girişimcilerin şirket kurmadan önce seçeceği şirket türü hakkında bilgi sahibi olması gerekmektedir. Seçeceği şirket türüne göre haklarını, şirketin organlarında yer almanın hukuki ve cezai sorumluluğunu, genel kurulun ve yönetim kurulunun işleyişini, toplantı ve karar nisaplarını, şirketin yükümlülüklerini girişimciler iyi bir şekilde kavramalıdır.

Şirketin kurulumu gerçekleştirildikten sonra pek çok yeni hukuk dalı bizi beklemektedir. Şirketin bünyesinde çalıştıracağımız işçiler ile iş ve sosyal güvenlik kanununa, ödememiz gereken vergilerle vergi kanunlarına, müşterilerle yapacağımız sözleşmelerle borçlar kanununa, tüketicinin korunması kanununa, şirketimizin faaliyet alanına göre zamanla şekillenecek daha birçok mevzuata tabii olmaktayız. Özellikle e-ticaret yapılması halinde e-ticareti düzenleyen mevzuata ve kişisel veriler kanununa dikkat edilmesi gerektiğini belirtmek isteriz.

Dördüncü aşama ise yatırım aşamasıdır. Yatırımcılar özellikle ülkemiz için baktığımızda karşılarında bir fikirden ziyade şirket görmeyi isterler. Girişim sermayesi yatırımından, sermayedarın şirkette pay sahibi olmasına değin büyük ve önemli bir alanı kapsayan yatırım aşaması en çok dikkat etmeniz gereken aşamalardan olacaktır. Sözleşmelere konulan şartları çok dikkatli incelemeniz veya konunun uzmanı hukuk profesyonellerine inceletmeniz önerilir.

Girişimlerinizde başarılar dilerim.