Yapmaya Üşendiğiniz Şeyler mi Var? 20 Saniye Kuralı ile Tembelliğinizi Avantaja Çevirin

Sürekli tekrar edilen davranışlar beyindeki sinir ağlarını güçlendirir. Gelişen ağlarla birlikte bu davranışlar bir süre sonra alışkanlığa dönüşür. Sabah uyandığınızda elinize telefonu almaya başladığınız ilk günü hatırlıyor musunuz? Yemek yedikten sonra ilk ne zaman televizyon karşısında uzanmaya başladınız? Bazı davranışları farkında olmadan o kadar çok tekrarlarız ki başlangıcını hatırlayamayız. Sanki doğduğumuz günden itibaren böyle yaşıyormuşuz hissine kapılabiliriz.

Tekrar edildikçe alışkanlığa dönüşen davranışlar her zaman kötü olmak zorunda değildir. Çocukluğundan itibaren sürekli kitap okuyan biri için kitap okumak bir davranıştan ziyade alışkanlık haline gelmiştir. Her sabah spor yapan kişi için de aynı şekilde spor hayatının vazgeçilmez bir parçası olmuştur.

Pandemi süreciyle birlikte kendi adıma yaşadığım en büyük sıkıntı gerçekten yapmak istediğim şeylere zaman bulamazken sosyal medyada saatler geçirebiliyor oluşumdu. Bu nasıl oluyordu? Sürekli evdeydim ancak kitap okumaya vaktim yoktu. Durum böyleyken telefonda geçirdiğim vakit günden düne artabiliyordu. Salonda otururken odama gidip kitabımı almak ve okumak için uygun bir ışık ayarlama fikrinin bana çok yorucu gelmeye başladığını fark ettim. Kolaya kaçıyordum.

Harvard’da pozitif psikoloji çalışmaları yapan ve aynı zamanda başarılı bir yazar olan Shawn Achor Mutluluk Avantajı kitabında bu konuda kendi deneyimlerine ve çözüm yoluna yer veriyor. Gitar çalma konusunda kendisini geliştirmek isteyen Achor, televizyon izlerken kalkıp odasından gitarı alıp çalmaya başlamanın onun için başlarda çok zor olduğunu söylüyor. Bunu yapmaya üşendiği için televizyon izlemeye devam eden Achor bir yerden sonra alışkanlıklarını değiştirmek için adım atması gerektiğini fark ediyor.

Kalkıp gitarı alması takribi 20 saniye sürecektir. Shawn, o 20 saniye daha fazla gözünde büyümesin diye gitarını televizyonun yanına koyuyor. Uzaktan kumandanın pillerini de çıkarıp başka bir odaya bırakıyor. Diğer gün eve geldiğinde her zaman yaptığı gibi yemek yedikten sonra kendini televizyonun karşısında buluyor. Ancak unuttuğu bir şey var. Kumandanın pilleri olmadığı için televizyonu açamıyor. O an hemen televizyonun yanında duran gitarını eline alıyor ve çalışmaya başlıyor. Bir süre bunu yapmaya devam ediyor. Belli bir zaman sonra kumandanın pillerini almaya üşendiğini ve o an alternatif olan gitara yöneldiğini fark ediyor.

Bir işi yapmanın en zor kısmı başlamaktır. Başladığınızda devamını bir şekilde getirebilirsiniz. Ancak ilk adımı atmak için hep bir bahane vardır. Örneğin odanızdan kitabı almak için sarf edeceğiniz 20 saniye çok uzundur. Bu bahaneleri ortadan kaldırmak için yapabileceğiniz en basit şey başlamak için harcayacağınız eforu ve süreyi en aza indirgemek olacaktır.

Sabah spor yapmak istiyor ancak bir türlü başlayamıyor olabilirsiniz. Spor kıyafetlerinizle uyumaya ne dersiniz? Bu sayede sabah uyandığınızda giyinmek için harcayacağınız yaklaşık 20 saniyelik süreyi kısaltmış ve bahanelerinizden birini ortadan kaldırmış olursunuz.

Kurtulmak istediğiniz davranışlar için ise bunun tam tersini uygulamalısınız. Örneğin sosyal medya hesaplarınızda çok fazla vakit geçiriyorsanız, uygulamaları silerek tek tıkta ulaşamayacağınız bir ana ekran yaratabilirsiniz. İlk iki üç denemede afallayacak belki uygulamaları geri yükleyeceksiniz. Ancak biraz sabırlı olup uygulamaları telefonunuzda barındırmamaya özen gösterirseniz bir süre sonra uygulamalara girmek için sarf edeceğiniz efor gözünüzde büyüyecektir. Bu sayede yavaş yavaş sosyal medya bağımlılığınızdan kurtulabilirsiniz.