Ay’ın Karanlık Yüzü Keşfediliyor: Queqiao

Sonsuzluk olarak betimlenen, insanoğlunun var olduğundan beri merak ettiği, içimizde hep bir şeyler keşfetme isteği uyandıran uzay hakkındaki son yıllarda artan girişimlere son olarak Çin’den atak geldi. 1969’da Aya ilk kez giderek uzay fethine başlayan insanlık artık bunun da bir tık ötesine geçmeyi hedefliyor. Dünyadan bakıldığında hep aynı yüzeyini gördüğümüz ayın öteki karanlık yüzeyinin keşfi için ilk somut adımlar atılmaya başlandı.

Bu alanda bir ilki gerçekleştirmek isteyen Çin, bu karanlık yüzey ile iletişimi sağlamak ve incelemek amacıyla Ayın yörüngesine oturacak olan Queqiao adlı uzay aracını uzay istasyonuna gönderdi.

Ay’ın kendi etrafındaki dönüşü ile Dünya etrafındaki dönüşü aynı sürede gerçekleşir. Bu nedenle Ay’ın bir tarafın her zaman uzağa bakmaktadır. Karanlık yüzü denilen bu bölgeyi daha önce sondalar, yörünge keşifleri ve Apollo görevleri sayesinde görme imkanı yakalamış ancak yeterli bilgiyi elde edememiştik. Ranger4 adlı uzay aracı ise bundan bir adım daha öteye gitmeyi başarmış ve cihaz bilinçli olarak karanlık yüzeye düşürülmüştü. Dolayısıyla hiçbir veri geri gönderilemedi.

Özetle önemli olan Ay’ın karanlık yüzeyine uzay aracı indirmek değil bu uzay aracının orada tutunmasını sağlayarak geri veri bildirimini sağlayacak teknolojiyi üretmek. Çünkü Ay’ın kütlesel çekim kuvveti cihazın Dünya’ya radyo sinyalleri göndermesini engellemektedir. İşte tam bu sorunu çözmek üzere Queqiao yeni bir girişim örneği olarak karşımıza çıkıyor.

Ay’ın yörüngeside yer alacak olan bu araç bu yıl içerisinde gönderilen Change4‘ün Dünya
ile iletişimini mümkün kılacak. Zira Ayda bir cihazı yörüngede tutmak Dünyadaki kadar basit olmadığından bu işlevi iki büyük gök cisminin yerçekimsel güçlerinin küçük bir denge sağladığı Langrange Noktaları’ndan birine oturmakla yapılacağını iddia ettiler. Söz konusu nokta Güneş ile Dünya arasındaki Aydan 65 bin km uzaklıkta yer alan L2 noktası.

Girişimin diğer bir amacı ise cihazın sahip olduğu radyo eleminasyon sistemi sayesinde Big Bangın ilk anlarını dinleyebilmek. Bilindiği üzere uzayda radyo dalgalarının yayılmasını engelleyecek unsurlar bulunmuyorsa (daha çok dünya etkisinde) hiçbir radyo yayını varlığını kaybetmez. Girişimin üreticilerinden astrofizikçi Heino Falcke şu şekilde açıkladı:

“Radyo astronomları, yıldızlardan ve gezegenlerden gelen ancak gözle görülemeyen dalgaları inceler. Dünyadan neredeyse tüm frekansları duyabiliyoruz. Ancak 30 MHz altındaki radyo dalgaları atmosferimiz tarafından engellenmekte. Bu dalgalar evrenimizin ilk anlarıyla ilgili bilgi taşıyan frekanslar olabileceği için bunları ölçmek için bir sistem geliştirdik.”