Arap Dünyası’nda Teknoloji ve Startup Devrimi

Batıhan Dizdaroğlu

Batıhan Dizdaroğlu

batihandizdaroglu.com

Arap bölgesini oluşturan Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Ürdün, Lübnan gibi devletler bugüne kadar enerji kaynakları sayesinde dünyanın en büyük finansal güçlerini oluşturuyordu. Bugün kişi başına düşen gelirlerde üst sıralarda bulunan bazı Arap devletleri petrole olan ihtiyaçla birlikte dünyanın en zengin ülkeleri haline gelmişlerdi. Ancak tükenebilir kaynaklara dayalı ekonomilerinin hal böyle devam ederse giderek güçsüzleşeceği aşikardı. Son otuz yılda gelişen teknolojilerle dünya bilgi çağına geçti, global ekonomi de bilgi teknolojilerine dayalı hale geldi, daha da bağlı hale gelmeye devam edecek.

Dünyanın en değerli şirketleri listesi son on senede bile alt üst olmuşken, dünyanın en zengin ülkeleri listesinin de hızla değişeceği öngörülmesi zor bir gerçek değil.
Arap dünyası, petrol ve doğalgaza dayalı bir ekonominin devam etmeyeceğini anlamasının ardından teknolojik değişim ve dönüşüme adapte olmanın yollarını aramaya ve bu arayışlarla birlikte önemli adımlar atmaya başladı. Güçlü sermayelerini yüksek teknolojiye dayalı girişimleri desteklemek, bölgeden çıkacak girişimleri desteklemek, Silikon Vadisi’ nde olan birtakım girişimleri lokalize etmek gibi yöntemlerle yüksek teknoloji ekonomisine geçmeye başladı.
Arap dünyasının yalnızca sermaye sağlayarak bu geçişi sağlamaya çalıştığını söylemek oldukça eksik bir yaklaşım olacaktır. Bölgedeki ülkelerde teknoloji ve inovasyon dehası yüzlerce insan yetişiyor. Örneğin Ürdün ve Lübnan gibi diğer Arap ülkelerine kıyasla daha güçsüz ekonomiye sahip ülkeler teknoloji alanında yetenekleri geliştirmeye çalışıyor. Bu iki ülkenin dışındaki Arap ülkeleri de nitelikli insan yetiştirme konusunda ciddi gayretler sarf ediyor. Arap ülkeleri, çeşitli yöntemlerle ekonomide dijital dönüşüme ayak uydurmaya başladı.

Bu ayak uydurma gayretlerinin çıktılarını da bölgeden çıkmaya başlayan onlarca girişim ve bu girişimlere yapılan yüksek ölçekli yatırımlar olarak ifade edebiliriz.

İşte son yıllarda Ortadoğu’ da çıkan en büyük girişim ve yatırım hareketleri:

*2016 yılı boyunca Ortadoğulu yatırımcılar bölgedeki teknoloji girişimlerine 3 milyar dolardan fazla yatırım yaptı.

*BAE bazlı girişim olan Noon.com Kasım 2016 yılında 1 milyar dolarlık yatırım aldı.

*Mart 2017′ de Amazon, Dubai bazlı girişim olan Souq.com’ ı 580 milyon dolar karşısında satın aldı. Ünlü araç kiralama şirketi Careem Network FZ de Arap dünyasından çıkan ilk Unicorn.

*Ayrıca hükümetlerin de içinde bulunduğu birçok yatırım ağları milyarlarca liralık bütçeler oluşturarak yatırımlarına devam ediyor.

*Bugüne kadar kurulmuş en büyük teknoloji yatırım ağı olan Vision Fund’ ın 93 milyar dolarlık yatırım bütçesinin önemli bir kısmı Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri tarafından sağlanmış durumda.

Arap Dünyası, enerji kaynaklarına dayalı ekonomiden yüksek teknoloji ekonomisine evrilme yolunda son yıllarda önemli adımlar atıyor. Kısa sürede yüzlerce milyon dolarlık birçok teknoloji şirketi çıkaran bu bölge hedefine ulaşma yolunda emin adımlarla ilerliyor. İlerleyen yıllarda Arap dünyasını inovasyon ve teknoloji konusunda ya başarılı dönüşümüyle konuşacak ya da girişimcilik derslerinde adapte olamayan devletler başlığında ele alacağız. Ancak şu anki adımlar oldukça heyecan verici.

 

 

Kategoriler: Gündem, Politika, Teknoloji

Yorumlar (0) Yorum Yap

/