Spor kavramı doğuşu itibarı ile zinde kalmayı, fit olmayı ve rekabeti yanında getirir. Hep söylenir sporun birleştirici gücü farklı kültürleri farklı inançları bir araya getirebilir. Spor insan bedenini daha sağlıklı hale getirirken aynı zamanda zihnini de geliştiren bir uğraştır. Bu uğraşın tarih boyunca pek çok dalı olduğu bilinmektedir. Spor yapmanın sağlığa yararlarını saymakla bitiremeyiz. Lakin spor dallarının tamamı sağlığa yarar sağlarken kimi durumlarda tehdit arz edebilmektedir. Bireysel ve takım sporları arasında kimileri oldukça yumuşak ve herhangi bir temas gerektirmezken; kimileri ise yoğun bir temas gerektirebilir.
Aynı zamanda ekstrem sporların da kişisel temas gerektirmesine gerek duyulmaz. Bu dallara ait sporların başlı başına tehlikeli olduğunu da belirtmek gerekir. Tehlikeli sporlar arasında çok sayıda spor dalı bulunur. Kimilerini yaparken tek bir hataya bile yer yoktur. Bu sporlarda maksimum düzeyde dikkat ve konsantrasyon elzemdir. Çeşitli kültürlere özgü veya evrensel nitelik taşıyan pek çok tehlikeli spor bulunmaktadır. Biz de bu yazı başlığımız boyunca sizin için bu sporları incelemeye çalışacağız.
Tehlikeli Sporlar
1) Luge: Fütüristik Bir Spor Deneyimi
Luge, tehlikeli sporlar arasında çoğunlukla kış sporları arasında yer alır. Herhangi bir dönemde kış olimpiyatlarını izlediyseniz bu spor dalıyla mutlaka karşılaşmış olmalısınız. Hızın maksimum seviyelere çıktığı Luge sporu, sporcuların zor anlar yaşayabildiği bir spordur. Sporcular için hazırlanmış bir pistte gerçekleşir Luge. Buz sporları başlı başına çeşitli zorlukları ve tehditleri beraberinde getirir.
Luge’da bunlar arasındadır. Lakin hızın oldukça büyük öneme sahip olduğunu unutmamak gerekir. Kızakla kar ve buzda kaymak çocukluktan itibaren hemen herkesin sevdiği bir etkinliktir. Luge ise bunun spor dalları içerisinde temsil edilmesidir.
Rekabetin aktif olduğu bu sporda hız ve zaman baskısının da önemli ölçüde sporcuları etkilediğini belirtelim. Sporcular kendileri için belirlenen kızaklara uzanmış vaziyette oyulmuş buzların arasında kalan oluklarda zamanla yarışır. Luge, tek kişilik müsabakalar ile oynanabildiği gibi çift kişilik takımlar halinde de gerçekleştirebilir.
Sporcular Luge sırasında hız ve manevra kazanabilmek için özel eldivenlerini kullanırlar. Çivili yapıya sahip eldivenleri sporcuların hareketlerini etkiler. Kask ile yüz ve kafatası korunur Luge sporunda.
2) Dağ Tırmanışı: Yüksek Gerilim Heyecanı
Dağ tırmanışı gerçek anlamda gerilim ve ekstrem tutkunlarının gerçekleştirdiği bir spor. Şüphesiz tehlikeli sporlar arasında en yoğun gerilime sahip olanlardandır. Düşük, orta ve yüksek irtifa olmak üzere çeşitli seviyelerde gerçekleştirilebilir.
Dağ tırmanışlarının seviyesini yükseklik seviyesine göre belirlemek mümkündür. 8 bin metrenin üzerinde yapılan dağ tırmanışları yüksek irtifa tırmanışlar olarak adlandırılır. Bu seviyenin altında kalanlar ise orta ve düşük irtifa olarak değerlendirilebilir. Dağ tırmanışı gerçekleştirmek için öncesinde mutlaka deneyim sahibi olmak gerekir.
Öncesinde simülasyon eğitimi çoğunlukla bu sporu yapacaklar için önerilen bir durumdur. Ekipman kontrolü, denge ve odaklanma gibi alanlarda da kişinin dağ tırmanışı için kendisini geliştirmesi beklenir. Bu dağ tırmanışının yaratabileceği çeşitli durumları engellemek için bire birdir. Önceden deneyim sahibi olmayan bir dağ tırmanıcısı için yüksek irtifa rahatsızlığı meydana gelebilir.
Aynı şekilde yüksek irtifalarda kar körlüğü ve hipoksiden kaçınmak içinde mutlaka öncesinde alıştırmalar yapmak gerekir. Bu sayede basınç ve nefes kontrolü dengeli seviyelerde tutulmuş olunur. Siz, siz olun dağ tırmanışına merak salmadan önce temkinli olmaya özen gösterin.
3) Wingsuit Flying – Kanatlı Tulum Uçuşu: Göklerde Süzülmenin Sporu
Gökyüzünde yapılan sporların tamamı şüphesiz tehlikeli sporlar arasındadır. Kanatlı tulum uçuşu ise bu sporların hem en tehlikelilerinden hem de ilgi çekici olanlarındandır. Kanatlı tulum uçuşunun temel ekipmanı wingsuit’dir. Bu ekipman aracılığı ile sporcuların havada asılı kalması sağlanır. Kanatlı tulum uçuşunun başlıca unsuru insan bedeni ile hava akımının buluşmasıdır. Bu ikisi dengede kaldığı müddetçe sporcular başarılı sayılmış diyebiliriz. Günümüze oldukça yakın bir tarih olan 1990’lı yıllarda wingsuit tulumları üretilmeye başlanır. Bu tulumları giyen sporcular adeta yapay bir kanata sahipmiş gibi görünür. Ergonomik bir yapıda olan kanatlı tulumlar, estetik açıdan da güzel bir görüntü yaratır.
İlham konusu ise oldukça sıra dışıdır diyebiliriz. Zıplayan sincapları canlı olarak görmeseniz bile resimleri ile mutlaka karşılaşmış olmalısınız. Tulum üreticilerini tetikleyen beyin fırtınası tam olarak zıplayan sincap görüntüsüdür. Tehlikeli sporlar arasında yer alan kanatlı tulum uçuşunu gerçekleştirmek hiç de düşünüldüğü kadar kolay değil.
Gökyüzünde gerçekleştirilen diğer sporlara nazaran kanatlı tulum uçuşunun kesin bir eğiticisi veya eğitmeni yoktur. Bu anlamıyla paraşütle yapılan sporları mutlaka daha önceden yapmış ve uzmanlaşmış olmanız gerekir. En önemlisi ise paraşütün açılma süresinin oldukça iyi şekilde ayarlanmış olmasıdır.
4) Jalikattu – Geleneksel Bir Ekstremite
Jalikattu, Hindistan’a ve hatta bu büyük ülkenin bir bölgesine ait bir spor. Tamil Nadu olarak bilinen Hindistan bölümü, günümüzde hala sürmekte olan geleneksel bir spora ev sahipliği yapıyor. Lakin bu spor geleneksel olduğu kadar aynı zamanda tehlikeli sporlar arasında da yer alıyor.
Oldukça ilginç bir hikâyesi ve oynanma tarzı olan Jalikattu hakkında birkaç söz söylemek isteriz. Öncelikle belirtmek gerekir ki hayvan dostlarımızın sağlığının da tıpkı insanlar gibi önemli olduğunu belirtelim. Hayvanların pervasız bir şekilde eğlence amaçlı kullanıldığı hiçbir spor, spor olarak kabul edilemez.
Jalikattu’da hayvan-doğa aktivistlerinin tepkisine yoğun bir şekilde maruz kalan sporlardan. Bunun sebebi ise oyunda aktif olarak kullanılan boğaların varlığıdır. Geniş ve açık alana salıverilen boğa, bölgede bulunan insanlar tarafından kovalanmaya başlanır. Ta ki yorulana ve ta ki pes edene kadar diyebiliriz. İspanya’da düzenlenen boğa güreşlerinin çok daha geniş bir alanda yapılan versiyonu da demek doğru olacaktır. Jalikattu sırasında yüzlerce insanın hayatını kaybetmesine rağmen günümüzde oyun popülerliğini korumaya devam ediyor.
5) Scuba Diving – Tüplü Dalış
Tüplü dalış, tehlikeli sporlar arasında hem oldukça eğlenceli hem de oldukça dikkat edilmesi gerekenler arasındadır. Günümüzde sayısız insanın gerçekleştirdiği bu uğraş önemli bir spor dalı olmayı da sürdürüyor. Salt bir ülke ve bölgeye ait olmayan tüplü dalış, hemen her ülkede yapılagelmekte.
Tüplü dalış evrenin gizemli bölümlerini keşfetmek isteyenler için kaçırılmaması gereken bir fırsat. Aynı zamanda suda olmayı, suda yaşamayı ve suyun altında iyi hissedenlerin de yapabileceği bir spor. Lakin tüplü dalış göründüğü kadar yapması da kolay olan bir spor değil. Bu anlamıyla tehlikeli sporların başında yer aldığını belirtelim.
Gerekli eğitimler ve deneyimsizlik sonucunda kritik sonuçlara yol açabilecek de bir spor. Kısa süreler tüplü dalış için yeterli olmamaktadır. Bu nedenle tüplü dalış sırasında belirli bir süre su altında kalmanız gerekir. Bunun da özü aslında vücudunuzun su altında kalmaya dayanıklı olması gerektiği. Solunum sistemini iyi ayarlamamış kişiler için oldukça tehdit içeren bir spora dönüşebileceğini unutmamak gerekir. Dip dalgası, derinlik sarhoşluğu ve basınca maruz kalma gibi çeşitli durumlara dikkat etmek gerekir.
6) Amerikan Futbolu
Tehlikeli sporlar arasında şüphesiz en popüler olan Amerikan futbolu olabilir. İsmi sizi yanıltmasın, günümüzde dünyanın hemen her köşesinde oynanan bir spordur. Amerika menşeili olmasından dolayıdır ki ismi böyle kalmıştır. Aynı zamanda İngiltere’de doğup yeşeren ve popüler hale gelen futboldan da farklıdır. Bu farka dikkat çekmek için olsa gerek, ismini koyanlar böyle bir tercih yapmışlar.
Gelgelelim Amerikan futbolu normal futbolun aksine çok daha sert ve vahşi bir yapıya sahiptir. En ufak bir hatada rakibinizin size büyük ölçüde zarar verebileceği bir takım sporudur.
Takım sporu olmasından kaynaklı fazla insanla oynanan bir spordur aynı zamanda. Oyuncu sağlığının maalesef izlenmenin gerisine düştüğünü de söylemek gerekir. Hız, çeviklik ve gücün en ön planda olduğu tehlikeli sporlar arasında yer alır. Buz hokeyine bu anlamıyla benzediğini de söyleyebiliriz.
Oyuncular kask ve dizlik kullanıyor olsa dahi çeşitli darbeler alabilirler. Bu darbeler sonucu ise ciddi sakatlıklar ortaya çıkabilir. Herhangi bir Amerikan futbolu maçı izlerken havada uçan oyuncuları, birbirine olanca güçle müdahale eden oyuncuları görmeniz içten bile değildir.
7) Heliski – Helikopterli Kayak
Kayak yapanları mutlaka izlemişsinizdir. Kayak bile başlı başına tehlikeli sporlar arasında yer alırken helikopterli olanı düşünmek bile ürkütücü. İşte böyle bir spordan bahsediyoruz. Tehlikeli sporlar listemizin şimdiki başlığı Heliski, yani helikopterli kayak. Heliski, birçok tarafsız gözlemci ve sporcu tarafından dünyanın en zevkli ve heyecanlı sporu olarak tanımlanıyor. Bunun sebebi ise yüksek seviyelerden bir an bile olsun düşmeyen adrenalin olabilir. Heliski aynı zamanda bir hayatta kalma sporuna da benzer. Helikopter sporcular için oldukça büyük öneme sahiptir. Tabii ki zamanlama da.
Helikopter ile piste benzeyen bir alana bırakılan sporcular doğru zamanda doğru yere varmayı hedeflerler. Bunun ardından ise tekrar helikopterin bulunduğu bölgeye gelirler. Peşinen söyleyelim arada kalan zaman ise oldukça heyecanlı bir dönemeçtir.
Herhangi bir kayak yarışmasına göre çok daha doğa koşullarına uyumlu bir spordur. Bu anlamıyla tehlikeli sporlar arasında tehdit yükü en fazla olanlardandır da diyebiliriz. Dağların yüksek kısımlarında gerçekleştirilen Heliski, önemli ölçüde deneyim gerektirir. Eğitim ve deneyim sürecinin ardından ise maliyet yoğun bir sürece de sahip olduğunu belirtmemiz gerekir.
8) MMA – Karma Dövüş Sanatları
İnsanların birbirlerine bir şekilde zarar verdikleri her spor, tehlikeli sporlar arasında yer alır. MMA yani karma dövüş sanatları da bu anlamda ilk cümlemizi doğruluyor. Yoğun bir şiddet, adrenalin patlaması ve darbelerden oluşan bir spor olduğunu belirtelim. Normal boks ve kick-boks dalları da yeterince tehlikeli sporlar arasındadır. Lakin MMA, neredeyse herhangi bir kuralın ve kaidenin olmadığı dövüş sporlarındandır.
Kavak kemikleri, dirsek, yumruk, diz ve tekme. MMA sırasında neredeyse yasak olan hiçbir şey yok. Uzun yıllar kendini geliştiren ve yetiştiren sporcular içinde oldukça tehditkâr bir spordur. Bir ömür verilen emeği dikkat edilmezse bir anda ortadan kaybolmasına yol açabilir. Ölüm düzeyleri düşük olan MMA, sporcuların, hakem komitelerinin ve federasyonların bu sporda yeterli dikkati gösterdiğini de bize gösteriyor.
9) Jai Alai
Jai Alai geleneksel bir İspanyol sporudur. Lakin günümüzde daha hafif bir versiyonu insanların oynamasına açıktır. Jai Alai ise geleneksel kökleri itibarı ile sporcu sağlığını tehdit eden belli başlı durumlar barındırır. Jai Alai, kauçuk bir top yardımıyla oynanır. Fakat bu top üç tarafı çevrelenmiş ve kapalı bir alanda yer alan sporcular tarafından oynanır. Nasıl mı? Oldukça merak uyandırıcı bir şekilde diyebiliriz. Özel bir sopası olan Jai Alai, sporcuların kauçuk topu duvara vurması ile başlar.
Sporcular olanca hızla topu duvara fırlatır ve ellerindeki sopa yardımıyla topa geri dönüt vermeyi amaçlarlar. Daha önce de bahsetmiştik, bu sporun normal tenis raketleri ile oynanan bir versiyonu da bulunmaktadır. Topun çok yüksek hızlara ulaşarak sporculara geri döndüğünü belirtelim. Bu anlamıyla kaskı bulunan sporcular yine de tehdit altındadır. Sebebi ise kasklarının ön yüz kısmının açık olmasıdır. Çeşitli yaralanmalara yol açabilme ihtimali olan tehlikeli sporlar arasındadır Jai Alai.
10) Boğa Rodeosu – Boğa Güreşi
Boğa rodeosunun bir diğer ismi boğa güreşidir. Tüm dünya tarafından bilinen boğa güreşi aynı zamanda hayvanlara zarar verilen bir spordur. Tehlikeli sporlar arasında yer almasının sebebi yalnızca insanların zarar görmesi değildir. Boğa güreşinde aynı zamanda boğalar da ciddi zararlar görür. Gelgelelim boğa güreşinin nasıl gerçekleştiğine. Boğa güreşi ve boğa rodeosu aslında birbirinden farklı iki formata sahip.
Her ikisi de tehlikeli sporlar arasında yer alan bu sporların ortak öznesinin boğalar olduğu söylenebilir. Boğa rodeosunda, boğanın üzerine oturan binici yani rodeonun mümkün olan en uzun süre boğanın üzerinde kalması beklenir. En uzun süre yere düşmeden ve düşürülmeden boğa üzerinde kalan binici kazanmış sayılır.
Tabii ki düştüğü yerin kendi güvenliği için oldukça öneme sahip olduğunu da belirtelim. Aynı zamanda binicilerin düşüş şekli de kendi sağlıkları için önem arz eder. Boğa güreşi ise İspanya’da ortaya çıkmış olan bir uğraştır. İnsanların hem eğlence hem spor hem de geleneklerine bağlılık için takip ettikleri bir spor dalıdır. Boğa güreşi iki ayrı formata sahiptir. Formatların ilkinde iki farklı boğa birbiri ile dövüşmeye itilir. İkincisinde ise bir matadorun boğadan kurtulmayı başararak çeşitli yöntemler yoluyla boğaya zarar vermesi ile gerçekleştirilir.
Yorumlar (0) Yorum Yap