Yusuf Atılgan'ın Aylak Adam Adlı Romanından İnsanlık Üzerine 15 Alıntı

1959 yılında yayımlanan Aylak Adam romanın kahramanı 28 yaşında, bolluk içinde yaşayan Bay C.’dir. Her şeye karşı çıkan, karşı duran, karşıt bir karakter. Sıradanlığı ve dayatılan yaşam normlarını kabul etmez. Hayatına anlam verecek değeri arama çabası içindedir. Hiçbir şey için acelesi olmayan Bay C. insanları gözlemler. Bu gözlemlemeler esnasında da insanlık üzerine yorumlar yapar:

1) “İnsanları yalan söyledikleri zaman dinlemeyi severim. Olmak istedikleri ama olamadıkları ”kişi”yi anlatırlar.”

2) “Bir gün sana dünyada katlanılacak tek şeyin sevgi olduğunu öğreteceğim.”

3) “Dünyada hepimiz sallantılı, korkuluksuz bir köprüde yürür gibiyiz.Tutunacak bir şey olmadı mı insan yuvarlanır.
Kimi zenginliğine tutunur; kimi müdürlüğüne; kimi işine. Ben, toplumdaki değerlerin ikiyüzlülüğünü, sahteliğini gülünçlüğünü göreli beri, gülünç olmayan tek tutamağı arıyorum: Gerçek sevgiyi!”

4) “-Neden bu kadar kötümsersin?
-Sen neden değilsin? Çevrene bakmıyor musun?”

5) “İnsanlar haksızken daha çok bağırırlar.”

6) “Konuşmam yetmiyormuş gibi düşünmeye de başladım. En kötüsü buydu. Çoğu insanlar gibi düşünmeden konuşsaydım kimse bir şey demeyecekti ama ben düşündüğümü söylemeye kalktım.”

7) “Seni seviyorum ben.
Nasıl kolayca söyleyiveriyor bunu. Sevmek! Kelimelere herkes kendine göre bir anlam, bir değer veriyor galiba. Bu değerler aynı olmadıkça iki kişi iki ayrı dil konuşuyorlarmış gibi olmuyor mu?”

8) “İnsanın adı onunla en az ilgili olan yanıdır. Doğar doğmaz, o bilmeden başkaları veriyor. Ama yapışıp kalıyor ona. Onsuz olamıyor.”

9) “-Neden bu kadar kötümsersin?
-Sen neden değilsin? Çevreni görmüyor musun?”

10) “Bize dokunmasınlar da! Bu biz dediği daha çok ben değil mi? Ben, benim, bana, beni! Herkes ben.”

11) “Bu iki adam dünyada hoşgörü diye bir şey olmadığını bilmiyorlar. İnsan kendininkine uygun olmayanı bağışlamaz. Biz, hoşgörüsü olmadığını bile bile, başkalarında kendininkinden ayrıyı bağışlamaya çalışana hoşgörülü diyoruz.
-Bize karşı iyiler ya!
-Bilmiyorlar da ondan. Ölçülerine uyacağımızı sanıyorlar. Bilseler kovarlar bizi.”

12) “İki çeşit içen vardır. Biri, benim gibi, kurtuluşu içkiden beklemenin utancıyla içer. Bir de şu çevrendekilere bak. Bunlar neden içiyorlar? Toplum içinde yaşamanın baskısını, yükünü hafifletmek için.”

13) “Ya insanlar? Onların yaşamasında her şey ayrıntı. Önemli olan yemek değil, yenecek yemeğin çeşididir; giysi değil, giysinin çeşidi; ayakkabının çeşidi. Günlerin adı bile… Belli günlerde belli yaşamaları vardır.”

14) “İnsanların kaçınılmaz ikiyüzlülüğünü görüyordum. Bir gazozluk dostlar! Herkes tren yolculuğundaki süreksiz tanışıklıkla yetinir gibiydi. Çok para lafları! Hoşlanmıyordum. Belki her zaman çok param olduğu içindi.”

15) “Korktuğumuz için severiz; korktuğumuz için yaşarız; korku yüzünden öldürürüz. En kötüsü kısa sıkıntılardan korkarız.”