Beta balığı türünün Latince adı Betta Splendens’tir. Özellikle erkeklerinin sahip olduğu görkemli yüzgeç ve kuyrukları sayesinde çok dikkat çekerler. Adeta “ölmedikleri” için de petshoplarda kolaylıkla bulunur ve alıcısı bir hayli çoktur.
Güzellikleri ile nam salan, kolay kolay ölmeyen bu akvaryum balığının birbirinden ilginç özellikleri vardır. Beta balığı, Güneydoğu Asya’ya özgü bir türdür. Bu balıklar oldukça küçük ve renklidir. Tayland’da beta balığı, “balıklarla savaşmak” anlamına gelen “pla kat” olarak bilinmektedir. Nitekim bizde de “kavgacı siyam balığı” olarak adlandırılan bu tür yalnız yaşamayı tercih etmektedir. Beta balıklarıhakkında merak edilen başlıkları sizin için derledik:
Beta Balıklarının Doğal Yaşam Alanları
Beta balıklarının doğal yaşam alanları, sık bitki örtüsüne sahip bataklıklar ile çok yavaş akan ya da tamamen durgun sulardır. Yaşamlarını devam ettirmek için bol bol oksijen olmasına gerek yoktur, hatta sahip oldukları bu özellik sayesinde daha büyük balıklardan kaçınma imkanı bulurlar. Çünkü bu tür, daha sığ ve nispeten kirli yerlerde yaşamayı tercih ederken, diğer sucul yırtıcılar bu gibi alanlarda yaşamaktan kaçınırlar. Ayrıca betaların yaşama alanlarında sık bitki örtüsünün olması, onların sürüngenlere ya da kuşlara karşı açık bir hedef haline gelmelerine engel olmaktadır.
Beta balıkları diğer balıklarda olduğu gibi oksijene ihtiyaç duymazlar ve bunu evrime borçludurlar. Çünkü milyonlarca yıl içerisinde, türünü devam ettirebilmek için diğer türlerden uzak yerlerde yaşamlarını sürdürmüşler ve buna adapte olmuşlardır.
Beta balıklarının oksijen miktarının çok düşük olduğu yerlerde bile hayatta kalmalarını sağlayan, diğer balıklardan farklı olarak, labirent adı verilen bir solunum organları daha vardır. Bu ek solunum organı, havadaki serbest oksijenin solunum için kullanılmasını sağlamaktadır. Beta balıkları, diğer akvaryum balıklarından çoğunun yaşayamayacağı şartlarda, geliştirdikleri solunum sistemi sayesinde yaşayabilmektedirler.
Mutlu ve Sağlıklı Beta Balıkları İçin Nelere Dikkat Edilmelidir?
Beta balıkları, akvaryumda yalnız başına bakılmalıdır. Oksijensiz ortamda bile yaşayabiliyor olmalarına bakılmaksızın büyük akvaryumlarda en az 20 – 30 litre suda bulunmalıdır. Çok daha azında uzun süre yaşayabilseler de onların da hayattan zevk almalarının ve daha sağlıklı hissetmelerinin, tıpkı diğer hayvanlar kadar önemli olduğu unutulmamalıdır. Hatta öyle ki beta balıkları, kaygı duyarlarsa ve strese girerlerse yaşadıkları akvaryumdan kendilerini atarak, intihar etmektedirler. O yüzden onlara sağlanan yaşam koşullarının bu türe uygun bir ortam olması gerekmektedir.
Betalar agresif balıklardır, daha önce de belirtildiği gibi yalnız başlarına yaşamalıdırlar. Aynı ortamda diğer balıklarla kavga etmeye meyillilerken, kendi türünden bir balıkla aynı ortamda kalırlarsa mutlaka kavga edeceklerdir. Bunun için beta balığına bir ayna tutarak kendisini göstermeniz, nasıl tepki verdiğini gözlemlemeniz yeterlidir. Fakat bunu da yaparken dozu kaçırmamak gerekir. Bu kavga hali betaları strese sokacağı için, yine onların sağlıklarını olumsuz yönde etkileyebilecektir.
Öte yandan bu ayna deneyi “asla uzatılmaması şartıyla” betaların zindeliği için iyi birer egzersiz niteliğindedir. Çünkü bu kısa süreli tehlike anı, onların fiziksel olarak dinç kalmalarına, tetikte olmalarına katkı sağlamaktadır. Bir de tabi bu sırada yüzgeçlerini tümüyle açtıkları için sahiplerine de görsel bir şölen sunarlar.
Agresiflikleri ile nam salan beta balıkları için bazen dövüşler düzenlenmektedir. Bu son derece yanlıştır. Etik olarak yanlışlığının ötesinde, böyle bir durumda kalan beta balıkları eğer kavgaya tutuşurlarsa, mutlaka birisi ölene kadar devam edeceklerdir.
Beta balıklarının agresifliği sebebiyle üretimi de zor yapılmaktadır. Çiftleştirmek için akvaryuma dişi beta koymak oldukça yanlış bir davranıştır. Bu davranışın sonucu da aynı şekilde muhtemelen balıklardan birinin ölümü ile sonuçlanacaktır. Beta balıklarının üretimi, sahip oldukları davranışları sebebiyle, onları iyi bilen uzmanlar tarafından yapılmalıdır.
Beta balıklarının ömürleri ortalama 4-6 yıl kadardır. Birbirlerinden farklı şekillerde olan yüzgeçleri kırmızı, mavi, yeşil, altın sarısı ya da menekşe renginde olabilmektedir. Bunlar durgun sularda ya da akvaryumda daha çok görebileceğimiz renklerdir. Çünkü vahşi doğada, beta balıklarının yüzgeçleri görünmemektedir.
Beta Balıkları İle İlgili İlginç Bilgiler
Şimdiye kadar anlatılan özellikleri, betaların ne kadar ilginç bir tür olduğunu göstermektedir. Fakat ilginçlikleri bunlarla sınırlı değildir.
1) Beta balıklar hepçildir.
Bu ihtişamlı balıklar, durgun sulardaki alglerin yanı sıra, suya düşen böcekleri ve sinekleri de yemektedir.
2) Beta balıklarının kuyrukları oldukça fazla çeşittedir.
Onları bu kadar ihtişamlı yapan şey yalnızca renkleri değildir. Bunun yanında suyun içerisinde dans eder gibi süzülen kuyrukları, estetik görüntülerini adeta şahlandırır. Maça kuyruk, tarak kuyruk, tül kuyruk, taç kuyruk gibi birbirinden farklı kuyruk çeşitleri vardır.
3) Beta balıkları, kendi türü içerisinde belki de en zeki hayvanlardır.
Betalar, sahiplerini tanır, parmak takip etmeyi öğrenebilir. Hatta suyun içindeki bir topu gösterilen hedefe doğru itmeyi bile öğrenebilir. Betalar, insanlarla akla dayalı bir ilişki kurma eğilimindedirler. Bahsedilen bu durum onları ev için de en çok tercih edilen balıklardan birisi yapmaktadır.
4) Betalar kendi doğalarında, kahverengi ya da yeşil renktedir.
Akvaryumlarda görmeye alışkın olduğumuz beta balıkları, seçici üreme yolu ile elde edilmiş renklerdir. Vahşi doğada betalar bu kadar rengarenk olmadığı gibi birbirinden farklı şekillerdeki yüzgeçleri de görünmemektedir.
5) Beta balıkları çok bölgecidir.
Kavgacı siyam balıkları, bölgecidir. Kendi bölgelerini diğer balıklardan korumak için saldırırlar. Bu genellikle bir tarafın ölmesiyle sonuçlanır.
6) Bu balıklar, çok yükseğe zıplayabilirler.
Bu sebeple akvaryumlarının suları çok fazla doldurulmamalıdır. Kendilerini akvaryumdan dışarı atabilecek kadar yükseğe zıplayabilirler.
7) Betalar çok meraklıdır.
Alıştıkları görüntülerin dışında bir şeye denk gelmeleri halinde, hemen yanına giderek uzun uzun incelemeye başlarlar.
Beta Balığı Bakarken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Beta balığı, her ne kadar zorlu şartlarda hayatta kalma becerileri ile ünlenmiş olsalar da mutlu ve sağlıklı olabilmeleri için bazı şartları onlar için sağlamak önemlidir. Akvaryumları için en iyi su dinlendirilmiş sudur. Ama yakın zamanda alıp gelindiyse ve suyun dinlendirilme şansı olmadıysa, içme suyu ile akvaryumunun doldurulması gerekir. Çünkü çeşme suyu, çok yüksek derecede ağır metal ve klor içerir. Bu, beta balığınızın uzun vadede ölümüne sebep olabilir.
Sularının değişimi yapılırken tümüyle yeni bir su, onlar için iyilikten çok zarar getirebilir. Bu yüzden 2-3 günde bir, akvaryum suyunun yarısından daha çok daha azı değiştirilmelidir. Bunun sebebi ortam içerisinde alıştığı bakterilerin bir anda değişimi, adaptasyonunu zorlaştıracağından, balığa zarar verecek olmasıdır.
Akvaryum içerisinde kullanılan süslemeler, taşlar ya da kullanılan herhangi bir dekor doğal olmalıdır. Çünkü boyalı olan her türlü ürün, su içerisinde beklemekten dolayı boyalarını salacağından, içerisindeki canlılar için zehirleyici bir etkiye sebep olabilecektir. Aslında bu durum sadece beta balığı için değil tüm balıkların ortak tehditi olarak görülmelidir.
Sonuç olarak, aslında kendi kendilerine bakabilen bu balıklar için optimum şartları sağlamak, evinizde mutlu bir balığın olması anlamına gelecektir. İhtişamlı görselliği ile size de huzur verecek, evinizin vazgeçilmez bir üyesi olacaktır. Bu yüzden onun da ihtiyaçları olduğu unutulmamalı ve ona göre bakımı sağlanmalıdır.
İlginizi çekebilecek ilgili içerikler:
This post is also available in: English
Yorumlar (0) Yorum Yap