Kış Sebzeleri: A’dan Z’ye Tüm Kış Sebzeleri ve Faydaları

Kış sebzeleri, mevsimin zorlu hava koşullarında zayıf düşen metabolizmamızı hastalıklara karşı daha korunur bir hale getirmektedir. İhtiyacımız olan vitamin ve mineral kaynağını alabilmemiz için bu konunun bilincinde olmak büyük önem taşımaktadır.

Gel gelelim, mevsim değişiklikleri, gelişen endüstriyel üretim koşulları, kimyasal maddeler gibi unsurlar sebebiyle kış mevsiminde hangi sebzeler yetişiyor sorusunu pek çoğumuz yanlış cevaplayabiliriz. Biz de sizler için tüm özellikleriyle A’dan Z’ye kış sebzelerini derledik. Böylelikle hem sebze alışverişi hem de yemeklerdeki sebze kullanımı konusunda daha bilinçli olabiliriz. Gelin kış sebzelerine ve faydalarına birlikte bakalım:

Brokoli

Sağlıklı beslenme denilince akla gelen ilk sebzelerden olan brokoli, A, K, C ve E vitaminlerinin yanı sıra potasyum başta olmak üzere pek çok mineral bakımından zengin bir sebzedir. Üstelik tam anlamıyla kış sebzelerinden birisidir. Ek olarak, su ve lif oranının yüksek, kalorisinin düşük olması, onu ön plana çıkarıyor. Ayrıca mide ve yemek borusu kanseri riskini azalttığı da bilinmekte. Bu arada, mineral kaybını en aza indirmek için az pişirilmesi gerektiğini de söyleyelim.

Ispanak

Kış sebzeleri denince akla gelen ilk sebze olan ıspanak, yüksek oranda demir içermesiyle tanınıyor. Demirin yanı sıra zengin vitamin ve mineral değerlerine sahip. Bu yüzden, bağışıklık sistemini güçlendirmek isteyenlerin, sofralarından eksik etmemesi gereken bir sebze. Ayrıca diğer yapraklı sebzelere kıyasla çok daha fazla protein içeriyor.

Tansiyonu düşürdüğü, kan pıhtılaşmasını azalttığı, yaşlılıkla birlikte ortaya çıkan göz hastalıklarına iyi geldiği ve bazı mide kanserlerini önlediği de biliniyor.

Kereviz

Genelde zeytinyağlı yemeklerde tercih edilmesiyle tanınsa da salatası, dolması ve çorbası ile de yaygın olarak tüketilen kereviz, kök ve yaprakları bütün olarak tüketilebilen bir kış sebzesidir. İçerdiği vitaminler ve mineraller bakımından zengin olsa da bundan faydalanmak için kesildikten sonra en kısa sürede tüketilmeli. Kanı temizlemesi, kilo almayı önleyici etkisi, böbreklere sağladığı yarar ve sakinleştirici özelliğinin bulunması da bilinen diğer özelliklerinden.

Turp

B vitamininin yanı sıra magnezyum, fosfor ve manganez minerallerine sahip olan turp, özellikle C vitamini ve potasyum zenginliğiyle dikkat çekiyor. C vitamini sayesinde bağışıklık sistemini desteklerken, potasyum sayesinde de kan basıncının dengelenmesine, kalp fonksiyonlarının düzenlenmesine ve vücuttaki kasların sağlıklı şekilde kasılıp gevşemesine yardımcı olmakta.

Sarımsak

Doğal antibiyotik olarak da bilinen sarımsağın en dikkat çekici yönü, kükürt ve sülfür bakımından zengin olduğu için güçlü bir kanser savaşçısı olmasıdır. Aynı zamanda yüksek tansiyonu düşürme konusunda en önemli silahlardan biridir. Tüm bunların yanında A, B, C ve P vitaminlerini içermesi, kanı temizlemesi, iştah açması, hazmı kolaylaştırması, kabızlığı gidermesi, romatizmaya ve eklem iltihaplarına iyi gelmesi gibi özellikleriyle ilaç niyetine tüketebileceğiniz bir kış sebzesidir.

Maydanoz

C vitamini açısından çok zengin olan maydanoz, A vitamini ve potasyum bakımından da önemli bir besin kaynağı. Taze ve çiğ olarak tüketmek, pişmiş olarak tüketmekten daha faydalıdır.

Ödem atıcı özelliğinin olması, yüksek tansiyonu düşürmesi, safra akışını kolaylaştırması, kansızlığı gidermesi gibi etkileri oldukça önemli. Salatalarda ve yemeklerde kullanılmasının yanı sıra kaynatılıp, suyunun içilmesi de tercih edilebilir.

Lahana

Mide ve bağırsakların iç yüzeyini koruyarak, bu bölgelerdeki yaraların iyileşmesini sağlayan U vitamini, sadece lahanada bulunuyor. Bununla birlikte tam bir kış sebzesi olan lahana ciddi bir C vitamini, antioksidan ve lif deposudur. Dolayısıyla, grip, nezle, soğuk algınlığı gibi hastalıklara karşı önemli bir direnç oluşturmaktadır.

Kara Lahana

Kış sebzelerinden birisi olan kara lahananın faydaları saymakla bitmez. Demir, potasyum, bakır, kalsiyum ve C vitamini açısından zengindir. Yaygın olarak pişirilerek tüketilse de çiğ olarak yemek veya sıkarak suyunu içmek önerilir. Astıma faydalı olması, kansızlığı gidermesi, kandaki şeker miktarını düşürmesi, bağırsaktaki ve midedeki yaraları iyileştirmesi, kansere karşı koruyucu özelliği olması gibi onlarca faydası bulunur.

Kırmızı Lahana

Diğer lahana türlerine kıyasla besin değeri çok daha yüksek olan kırmızı lahana, tam bir C vitamini deposudur. Kış sebzelerinden biri olan kırmızı lahana aynı zamanda yüksek miktarda A, B ve K vitamini ile birlikte manganez ve potasyum içeriyor. En önemli özelliği ise çok güçlü bir antioksidan olması. Bu sayede vücudu toksinlerden arındırıyor ve kalp hastalıklarının riskini düşürüyor.

Brüksel Lahanası

Kış sebzelerinden brüksel lahanası başta K vitamini olmak üzere A, B ve C vitaminleri ile birlikte ciddi bir manganez ve potasyum kaynağıdır. Lifli bir sebze olması dolayısıyla da sindirim sistemine yardımcı oluyor, yüksek kan şekeri seviyelerini düşürüyor ve insüline olan duyarlılığı artırarak önemli bir antioksidan görevi üstleniyor.

Şalgam

Şalgam denildiği zaman pek çoğumuzun aklına direkt olarak şalgam suyu geliyor ve genellikle de suyunu tüketiyoruz. Mide ve karaciğere oldukça faydalı olduğu biliniyor. Bununla birlikte A, C ve B vitaminlerini, kalsiyum, potasyum, demir ve magnezyum minerallerini içeren şalgam, vücuttaki toksinleri atmak için birebir.

Havuç

Tam bir vitamin deposu olan kış sebzesilerinden havuç, A, B, B2, B3, C, D, E ve K vitaminlerini içeriyor. Genellikle atıştırmalık olarak ve salatalara dahil edilerek çiğ tüketilirse de pişmiş şekilde yemeklerin içinde bir garnitür görevi de görüyor. En önemli özelliği, barındırdığı karoten sayesinde göz sağlığını korumak ve gece körlüğünü önlemek!

Mide ve bağırsak rahatsızlıklarına iyi gelmesi, kolesterolü dengelemesi, karaciğerde safra salgılanmasına yardımcı olması, saç ve tırnakları koruması, adet döngüsünü düzenlemesi, zengin lif içeriği sayesinde kilo vermeye yardımcı olması gibi faydaları da bulunuyor. Kanser ve diyabet gibi hastalıkları önlemesi ve kalp sağlığını koruyucu etkileri de mevcut.

Marul

Kış sebzelerinden birisi olan marul ağırlıklı olarak çiğ şekilde salatalarda tüketilir. A ve C vitaminlerini içerse de su içeriği %90 oranlarında olduğu için besin değeri çok yüksek değildir.

Pırasa

Genelde zeytinyağlı yemek şeklinde ve börek içinde pişmiş olarak tüketilen pırasa, salatalarda çiğ şekilde de tüketilebilir. Kış sebzelerinden birisi olan pırasanın, K ve C vitamini yönünden zengin olmasının yanı sıra bol miktarda içerdiği sülfür sayesinde bağışıklık sistemini destekleyici bir rolü bulunmaktadır. İçerdiği vitaminler ile de kalp ve damar sağlığı, hücre yenilenmesi, demir emilimi, kolajen üretimi gibi fonksiyonların gerçekleşmesine büyük katkı veriyor.

Karnabahar

C, K ve B6 vitaminleri ile birlikte magnezyum, potasyum, manganez, folik asit ve fosfor bakımından çok zengin bir içeriğe sahip. Üstelik oldukça az kalorili. Kış sebzelerinden birisi olan karnabahar içerdiği lif sayesinde bağışıklık sisteminin %80’ini oluşturan bağırsak florasının düzenlenmesine büyük katkı veriyor. Bununla birlikte, kolon, akciğer, göğüs ve prostat kanserini önleyici etkisinin ve kanser hücrelerinin büyümesini engellediğinin klinik araştırmalarla desteklendiği bilinmekte.

Pancar

Pişirdiğimiz, sıkarak suyunu içtiğimiz veya turşu olarak tükettiğimiz pancar, çiğ olarak da tüketilmektedir. Manganez, demir, potasyum ve C vitamini bakımından zengin olmakla beraber iyi bir lif kaynağıdır. Kan akımını iyileştirip, kan basıncını düzelterek yüksek tansiyonun önüne geçmesi, pancarın en önemli ve faydalı özelliğidir.

Pazı

Dolması, kavurması, salatası ve yemeği yapılan, aynı zamanda çiğ olarak da tüketilen pazı, en besleyici kış sebzelerinden biridir. Folik asit ve kalsiyum deposu olarak da biliniyor. A, C, K, E vitaminleri ile birlikte demir ve magnezyum bakımından da oldukça zengin. Dolayısıyla, sindirime yardımcı, kabızlığı gideren, şekerden koruyan, kemikleri güçlendiren bir sebze.

Soğan

Yakından tanıdığımız ve pek çoğumuzun düzenli olarak tükettiği soğan, her şeyden önce çok güçlü bir antioksidandır. Dolayısıyla savunma sistemini güçlendirerek, kışın vücudu mikroplara karşı korumaya alır. Bununla birlikte B ve C vitamini, lif ve kükürt açısından da zengin bir sebzedir. Genelde yemeklerimizin içinde pişmiş olarak tüketsek de çiğ tüketimi de yaygındır. Çiğ olarak tüketildiğinde sindirim sistemini uyaran, mideyi güçlendiren ve idrarı artıran bir özelliğe sahiptir.

Patates

Yakından tanıdığımız bir diğer sebze olan patates, bir kış sebzesi olarak tam bir nişasta deposudur. B ve C vitaminlerini de içerir fakat pişirilerek tüketilen bir sebze olduğu için pişirme esnasında ciddi derecede vitamin kaybı yaşanır. Öte yandan, antioksidan seviyesi yüksektir ve bu sayede kandaki şeker seviyesini düşürerek kanı temizler. Başta el ve ayak çatlakları olmak üzere cilt sağlığını korumada oldukça faydalıdır.

Yer Elması

Yüksek oranda B ve C vitamini içermesi ile ön plana çıkan kış sebzesi olan yer elması, bağışıklığı güçlendirici bir özelliğe sahip. Öte yandan protein ve demir bakımından da zengin olan bu sebze, demir eksikliği yaşayanlar ve sporcular için önemli bir besin kaynağıdır. Yaygın olarak haşlanarak yenir fakat çiğ şekilde salatalarda tüketmek de mümkün.

İlginizi çekebilecek içerikler:

This post is also available in: English